Hồng Kông thắt chặt kiểm soát Internet sau Luật An ninh Quốc gia

Sau một vài ngày bị chặn tạm thời, Hong Kong Chronicles, một trang web “chuyên vạch trần những người ủng hộ chế độ chuyên chế và độc tài ở Hồng Kông,” đã bị đóng cửa vĩnh viễn hôm 13/01.

Hôm 14/01, Tập đoàn Đăng ký Internet Hồng Kông (HKIRC) đã công bố một phiên bản mới của Chính sách Sử dụng Được chấp thuận cho Ghi danh Tên miền của mình, có hiệu lực từ ngày 28/01/2021. Chính sách mới nêu rõ rằng tên miền không được đi ngược lại với lợi ích công cộng, bao gồm cả việc “làm gián đoạn hoạt động của chính quyền Hồng Kông.”

Theo quyết định riêng của mình, HKIRC có quyền từ chối các tên miền muốn ghi danh, chấm dứt các tên miền đang hoạt động mà họ cho là vi phạm chính sách sử dụng mới này và tiết lộ thông tin liên hệ đến các tên miền mà họ đang nắm giữ cho các cơ quan thực thi pháp luật.

Ông Diệp Húc Huy (Lento Yip), Chủ tịch Hiệp hội Các nhà cung cấp dịch vụ Internet Hồng Kông đồng thời là cựu thành viên hội đồng quản trị của HKIRC, cho biết: “Tôi lo ngại rằng các quy định này là không rõ ràng. Ngoài ra, chính quyền có thể thay đổi các quy định một cách tùy ý. Chúng ta cần phải có các tiêu chuẩn. Chẳng hạn như, thế nào là ‘gây tổn hại đến an ninh quốc gia?’ Những kiểu trang web nào sẽ bị chặn?”

Ông đặt câu hỏi liệu Facebook và Google có bị chặn như ở Trung Quốc đại lục hay không. “Người Hồng Kông đang sử dụng Google để thực hiện công việc kinh doanh. Chúng ta sẽ làm gì nếu như Google bị chặn ở Hồng Kông?”

Ông Trình Tường (Ching Cheong), một nhà báo Hồng Kông kỳ cựu và nhà bình luận chính trị, người từng bị bỏ tù 3 năm ở Trung Quốc, nhận định việc trang web HKChronicles bị chặn là một phần trong nỗ lực của Trung Cộng nhằm làm chủ câu chuyện lịch sử Hồng Kông. Ông đã so sánh vụ chặn trang web HKChronicles với việc xuất bản bộ “Biên niên sử Hồng Kông” của Viện Biên niên sử Hồng Kông.

Viện này có kế hoạch đến năm 2027 sẽ xuất bản một bộ sách gồm 66 tập nhằm ghi lại lịch sử Hồng Kông từ thời cổ đại cho đến ngày 01/07/2017 – ngày kỷ niệm 20 năm Bắc Kinh tiếp quản thành phố. Cuốn sách đầu tiên đã được xuất bản hồi cuối tháng 12/2020. Trưởng đặc khu Hồng Kông đầu tiên (1997–2005) – ông Đổng Kiến Hoa (Tung Chee-hwa) – giữ vai trò chủ tịch hội đồng quản trị của tổ chức này. Trưởng đặc khu Hồng Kông đương nhiệm bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) và Trưởng Văn phòng Liên lạc của chính quyền trung ương Trung Cộng tại Hồng Kông, ông Lạc Huệ Ninh (Luo Huining), là các nhà bảo trợ danh dự.

Theo ông Trịnh, viện này được điều hành bởi quỹ Our Hong Kong Foundation, một tổ chức cố vấn do ông Đổng và các chính trị gia thân Bắc Kinh khác thành lập.

“Những ghi chép lịch sử như vậy chắc chắn 100% là câu chuyện của Bắc Kinh,” ông nói về bộ sách “Biên niên sử Hồng Kông”.

Ông Trần Trí Tư (Bernard Charnwut Chan) đến từ Viện này đã tuyên bố rằng bộ biên niên sử sẽ được viết theo định hướng là “ghi chép lại các sự kiện lịch sử, thuật lại mà không bình luận.” Ông Trần là Chủ tịch Ủy ban Điều hành của Viện Biên niên sử Hồng Kông và là Chủ tịch không chính thức hiện tại của Hội đồng Điều hành Hồng Kông.

Ông Trần nói rằng ông đã nhận thấy nhiều vấn đề khi đọc cuốn sách đầu tiên, “cuốn sách rất mang tính định hướng.” Ông lo ngại rằng các biên niên sử bán chính thống sẽ bóp méo lịch sử đối với các thế hệ tương lai của Hồng Kông. Ông đưa ra một ví dụ: “Mục đích của Phụ lục III của Luật Cơ bản là để quy định rõ ràng rằng hiến pháp của Trung Quốc sẽ không được áp dụng tại Hồng Kông. ‘Bạch thư Một quốc gia, Hai chế độ’ năm 2014 là tài liệu đầu tiên nói rằng cả Hiến pháp Trung Quốc và Luật cơ bản đều là cơ sở của hiến pháp Hồng Kông.”

Nếu các biên niên sử bán chính thống lặp lại các câu chuyện của Trung Cộng, các thế hệ tương lai của Hồng Kông có thể sẽ không bao giờ biết một số phần nào đó của lịch sử.

Theo ông Trần, trang web Hong Kong Chronicles bị chặn là một nguồn ghi chép trung thực và khách quan về lịch sử của Hồng Kông. “Một nhóm thanh niên ở Hồng Kông đã dần dần tập hợp được sức mạnh của họ sau phong trào ‘Chiếm Trung tâm’ và nỗ lực làm việc để xây dựng trang web Hong Kong Chronicles.”

Ông Trần cho biết ông đã xem nội dung của trang web này, “Thông tin ở đó là khách quan ở mức nhiều nhất có thể, và không lảng tránh sự thật.”

Ông Hoàng Hạo Hoa (Wong Ho Wa) – một nhà khoa học dữ liệu đồng thời là chính trị gia Hồng Kông – nói rằng các nhà chức trách thông thường sẽ tiếp cận các quản trị viên trang web và yêu cầu họ xóa một số nội dung trước. Giờ thì đã khác và cảnh sát đã ra lệnh cho nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) trực tiếp chặn một số địa chỉ IP (địa chỉ giao thức Internet) cụ thể.

Ông Hoàng gọi sự thay đổi này là “đáng tiếc”. Ông nói rằng Hồng Kông đã từng có một danh tiếng tuyệt vời, một phần là nhờ vào nền tự do Internet. Tuy nhiên, các công ty tài chính và công nghệ đang dần rời bỏ Hồng Kông. “Hậu quả đã hiển hiện ngay trước mắt.”

HKChronicles sử dụng dịch vụ Cloudflare và dùng chung IP với các trang web khác. Do đó, việc chặn địa chỉ IP của HKChronicles cũng gây ảnh hưởng đến quyền truy cập của những người dùng Hồng Kông vào các trang web này. Theo Fast Company, Cloudflare là một dịch vụ giúp các trang web “điều hướng internet một cách tự do và phân luồng lưu lượng truy cập của họ thông qua một mạng lưới gồm 165 trung tâm dữ liệu ở 76 quốc gia để giúp người dùng truy cập nhanh hơn.”