Kế hoạch chi tiêu 6 ngàn tỷ USD của TT Biden sẽ gặp rủi ro trừ phi Quốc hội chấp thuận việc tăng thuế

Quyền Giám đốc ngân sách Tòa Bạch Ốc Shalanda Young nói tại phiên điều trần của một ủy ban Thượng viện hôm 08/06 rằng các kế hoạch chi tiêu trị giá 6 ngàn tỷ USD do Tổng thống (TT) Joe Biden đề nghị sẽ gặp rủi ro trừ khi Quốc hội thông qua các đợt tăng thuế liên quan.

Bà Young đưa ra nhận định này trong khi làm chứng tại phiên điều trần của Ủy ban Ngân sách Thượng viện về đề nghị ngân sách năm tài chính 2022 của ông Biden, trong đó kêu gọi tăng mạnh chi tiêu phi quốc phòng trong nước đồng thời tăng thuế đối với các tập đoàn và những người Mỹ giàu có nhất, và tăng năng lực thực thi của cơ quan thuế IRS nhằm phạt tình trạng trốn thuế.

Ngân sách chi tiêu 6.01 ngàn tỷ USD của ông Biden quy tụ Kế hoạch Việc làm cho người Mỹ trị giá 2.3 ngàn tỷ USD và Kế hoạch gia đình Mỹ trị giá 1.8 nghìn tỷ USD, cùng với khoảng 1.5 nghìn tỷ USD chi tiêu không cố định cho năm tài khóa 2022, và các chương trình chi tiêu bắt buộc khác. Bản kế hoạch chi tiết đưa ra khoảng 4.17 nghìn tỷ USD tiền thu từ thuế, dự báo thâm hụt 1.84 nghìn tỷ USD – một sự sụt giảm mạnh so với hai năm qua do đại dịch COVID-19 – nhưng tăng từ 984 tỷ USD của năm 2019. 

Kế hoạch đề nghị tăng thuế doanh nghiệp khoảng 2 nghìn tỷ USD – bao gồm tăng thuế suất doanh nghiệp từ 21% lên 28% – và khôi phục khung thuế cá nhân cao nhất từ 37% lên 39.6%. Thuế lợi tức đầu tư vốn (capital gain) sẽ tăng lên đối với nhóm các nhà đầu tư giàu có hơn và lãi vốn từ thừa kế sẽ không còn được miễn thuế nữa.

Khả năng ban hành nghị trình của ông Biden phụ thuộc vào Quốc hội, nơi các nhà lập pháp đang phớt lờ các yêu cầu ngân sách của Tòa Bạch Ốc. Đảng Cộng Hòa đã chỉ trích nặng nề đề nghị của ông Biden, trong khi một số đảng viên Dân Chủ cũng bày tỏ thái độ dè dặt về đề nghị tăng thuế đối với các doanh nghiệp và gia đình có thu nhập cao của ông Biden.

Bà Young thừa nhận ảnh hưởng này của Đồi Capitol trong phiên điều trần của mình khi nói rằng, “Dự đoán của tôi là nếu Thượng viện không thông qua các mức bổ sung để bù đắp thì [ngân sách] chi tiêu sẽ gặp nguy hiểm,” và nói thêm rằng Quốc hội sẽ cần phải quyết định với “chương trình trọn gói” bao gồm cả việc tăng thuế.

Thượng nghị sĩ Chuck Grassley (Cộng Hòa–Iowa) đã hỏi người đứng đầu ngân sách Tòa Bạch Ốc về nguy cơ tăng lãi suất và tác động đến chi phí trả nợ.

Ông Grassley nói: “[Kế hoạch] ngân sách của Tổng thống cố gắng biện minh cho mức chi tiêu và nợ chưa từng có bằng cách giả định lãi suất sẽ vẫn duy trì ở mức thấp trong lịch sử,” nhưng ông lập luận rằng nếu lãi suất tăng đáng kể thì điều này có thể là “thảm họa, vì nợ sẽ ngày càng leo thang theo như ngân sách của Tổng thống.”

Ông Grassley trích dẫn lời điều trần trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện của ông Brian Riedl, một thành viên tại Viện Manhattan, một tổ chức nghiên cứu theo đường lối truyền thống (conservative), người ước tính rằng lãi suất cao hơn một điểm phần trăm so với dự kiến ​​hiện nay của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) sẽ làm tăng thêm 30 nghìn tỷ USD chi phí lãi vay trong ba thập kỷ tới.

CBO dự kiến ​​lãi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm sẽ ở mức trung bình 1.6% trong giai đoạn 2021–2025 và 3.0% trong giai đoạn 2026–2031. CBO ước tính trong dự báo của mình rằng, sau năm 2031, lãi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm dự kiến ​​sẽ tăng đều đặn, đạt 4.9% vào năm 2051.

Ông Grassley đã hỏi liệu ngân sách đề nghị của ông Biden, vốn đưa nợ công lên 117% GDP vào năm 2031 “và tiếp tục tăng sau đó,” có nguy cơ dẫn đất nước đến con đường khủng hoảng nợ hay không.

Bà Young cho biết ngân sách được xây dựng trên cơ sở dự báo về việc tăng lãi suất  “hoàn toàn phù hợp với kết quả dự báo của thị trường,” và nói thêm rằng ngân sách dự kiến thâm hụt ​​khoảng 2 nghìn tỷ USD từ tiết kiệm trong thập kỷ đến năm 2031.

Bà nói: “Chúng tôi cũng nhận thấy lãi suất gia tăng nhưng đó là tạm thời hàng tháng, đánh giá các chỉ số về dài hạn, chúng tôi nhận thấy sẽ không phải là vấn đề dài hạn và chúng tôi vẫn giữ nguyên [dự báo lãi suất] ở mức thấp trong lịch sử, đó là một điều tốt bởi vì các khoản thanh toán nghĩa vụ nợ thực của chúng ta vẫn ở mức thấp theo thông lệ trong lịch sử.”