Khảo cổ học tiết lộ manh mối mới về cuộc đời của William Shakespeare

William Shakespeare được công nhận là một trong những tác giả vĩ đại của mọi thời đại, và là một trong những người có tầm quan trọng và ảnh hưởng nhất thế giới. Các tác phẩm do ông sáng tác – kịch, sonnet (thể thơ 14 câu), và thơ – được dịch sang hơn 100 ngôn ngữ và được trình diễn trên khắp thế giới.

Ngoài ra, bấy lâu nay công chúng còn có ước vọng muốn tìm hiểu thêm về bản thân đại văn hào Shakespeare. Có vô số sách vở và bài viết về cuộc đời của ông, nhưng những điều này chủ yếu dựa trên phân tích học thuật các tác phẩm của Shakespeare và những hồ sơ chính thức về nhà văn và gia đình ông. Di sản và sự nổi tiếng của Shakespeare vẫn trường tồn, bất chấp những điều không chắc chắn trong câu chuyện về cuộc đời ông và các tranh luận về quyền tác giả cũng như danh tính của ông.

Gần đây, những phương pháp khảo cổ học tiên tiến và các công nghệ liên ngành đã cung cấp thông tin cuộc đời và khoảng thời gian sống của William Shakespeare và gia đình ông tại New Place (ngôi nhà của gia đình ông vốn đã bị phá hủy từ lâu) và nơi chôn cất ông ở nhà thờ Holy Trinity tại Stratford-upon-Avon. 

Trung tâm Khảo cổ học tại Đại học Staffordshire đã thu thập được những bằng chứng cho những hiểu biết mới về sở thích, thái độ và động cơ của đại văn hào và gia đình ông; đồng thời cho thấy cách mà khảo cổ học có thể cung cấp thêm bằng chứng hữu hình. Điều này bổ sung cho các phương pháp nghiên cứu truyền thống về Shakespeare, vốn bị giới hạn trong các chứng cứ tài liệu thưa thớt và việc nghiên cứu các tác phẩm của ông.

Khảo cổ học có khả năng kết nối trực tiếp với các cá nhân thông qua các địa điểm và các đối tượng gắn liền với họ. Các cuộc khai quật trước đây về các nhà hát thời Shakespeare ở London đã cung cấp bằng chứng về những nơi ông đã từng làm việc và dành nhiều thời gian trong cuộc đời mình.

Chúng tôi có tác phẩm do ông sáng tác, các bức chân dung của ông, và tượng bán thân tưởng niệm, nhưng tất cả tài sản được biết đến của ông, ví như những tài sản được đề cập trong di chúc, thì không còn nữa. Một chiếc nhẫn bằng vàng duy nhất, được khắc chữ viết tắt W.S., được một số người cho là vật quan trọng nhất mà nhà thơ sở hữu và sử dụng, mặc dù còn nhiều nghi vấn về nguồn gốc của nó.

Ngôi nhà của Shakespeare

Tài sản sở hữu lớn và đắt giá nhất của Shakespeare là ngôi nhà của ông ở New Place. Bằng chứng thu được thông qua các cuộc khảo cổ gần đây về nền móng của ngôi nhà cho chúng ta những hiểu biết mang tính định lượng về quá trình tư duy, cuộc sống riêng tư, và thành công trong sự nghiệp của Shakespeare.

Tòa nhà đã bị biến mất vào thế kỷ 18, nhưng địa điểm và di tích của nó vẫn được bảo tồn bên dưới khu vườn. Nó được xây dựng ở trung tâm Stratford-upon-Avon hơn một thế kỷ trước khi Shakespeare mua lại vào năm 1597. Ngay từ khi mới xây, tòa nhà đã rất nổi bật về mặt kiến trúc. Là một trong những dinh thự lớn nhất ở Stratford, đó là một ngôi nhà có sảnh mở, kiểu sân vườn duy nhất trong thị trấn.

Kiểu nhà này tiêu biểu cho tầng lớp thương gia và thượng lưu. Khi mua và cải tạo lại  theo cách nhìn riêng của mình, Shakespeare đã kế thừa những truyền thống của tổ tiên khi tiếp thu những kiểu kiến trúc mới nhất. Tất cả các vật liệu được sử dụng, kết cấu chính của ngôi nhà, và quá trình xây dựng lại sau này có thể được dùng làm bằng chứng cho những lựa chọn có chủ đích và được cân nhắc kỹ lưỡng của ông và gia đình.

Shakespeare tập trung vào hình thức bên ngoài của ngôi nhà, lập một phòng trưng bày dài và những đồ trang trí kiến trúc thời thượng khác như sở thích của một quý ông giàu có và đầy khát vọng vào thời đó. Nhiều đặc điểm thời Trung cổ khác vẫn được bảo tồn, và sảnh có thể được giữ lại như một nơi trưng bày của ngôi nhà của ông, một nơi cho thấy sự thịnh vượng và địa vị cao của ông.

Đó là nơi mà ông cùng đại gia đình sinh sống, làm việc và giải trí, nhưng đó cũng là nơi tổ chức các hội họp có ý nghĩa và biểu tượng của địa phương. Vẻ ngoài của ngôi nhà cũng giống với các nhà hát ở trong vườn tại London và những nơi khác mà Shakespeare đã quá quen thuộc với các buổi biểu diễn riêng.

Nghiên cứu về thi sĩ

Bằng chứng phong phú về tài sản cá nhân, chế độ ăn uống và các hoạt động giải trí của Shakespeare, gia đình ông và cư dân của New Place đã được phục dựng trong các cuộc điều tra khảo cổ, đã cho thấy những điều mới mẻ về những gì chúng ta hiểu về cuộc sống hàng ngày của ông.

Một cuộc triển lãm trực tuyến (chưa diễn ra), sẽ giới thiệu các hiện vật được quét định dạng 3D được phục dựng tại khuôn viên ở New Place. Những đồ vật này, một số có thể thuộc về Shakespeare, đã được chọn để mô tả sự phát triển theo trình tự thời gian và các hoạt động được thực hiện tại địa điểm khảo cổ. 

Nơi ông an nghỉ… 

Bằng chứng khảo cổ học thu được từ các cuộc điều tra không xâm phạm đến nơi chôn cất Shakespeare cũng đã được sử dụng để cung cấp thêm bằng chứng về tín ngưỡng của cá nhân và gia đình của ông. Radar xuyên đất đa tần số được sử dụng để truy tìm các ngôi mộ của gia đình Shakespeare bên dưới thánh đường của nhà thờ Holy Trinity.

Có một số truyền thuyết quanh nơi chôn cất của Shakespeare. Trong số này có những nghi ngờ về sự hiện diện của một ngôi mộ, những gì bên trong ngôi mộ, những câu chuyện về việc trộm mộ và những gợi ý về một hầm mộ gia đình lớn. Công trình xác nhận rằng các ngôi mộ nông riêng lẻ tồn tại bên dưới bia mộ, và các thành viên khác nhau của gia đình Shakespeare không được chôn cất trong quan tài mà chỉ trong những tấm vải liệm đơn giản. Phân tích kết luận rằng ngôi mộ của Shakespeare đã bị xáo trộn trong quá khứ và nhiều khả năng hộp sọ của ông đã bị loại bỏ, xác nhận cho những câu chuyện được ghi nhận.

Những ngôi mộ gia đình này chiếm một vị trí quan trọng (và đắt tiền) trong Nhà thờ Holy Trinity. Mặc dù vậy, ngôi mộ của Shakespeare không mang dáng vẻ của giới thượng lưu hay ngập tràn những đồ quý giá xa hoa, cũng không có hầm mộ gia đình lớn, cùng với niềm tin của ông rằng ông không nên bị quấy rầy, đã cho thấy một thông lệ địa phương đơn giản dựa trên sự tuân thủ tôn giáo ngoan đạo và sự gắn kết với quê hương của ông.

Vẫn còn rất nhiều điều chúng ta chưa biết về cuộc đời của Shakespeare; vì vậy, có thể yên tâm rằng các nhà khảo cứu sẽ tiếp tục tìm kiếm thêm bằng chứng. Các kỹ thuật khảo cổ học có thể cung cấp thông tin mang tính định lượng vốn không thể tìm được từ phương pháp nghiên cứu truyền thống về Shakespeare. Tuy nhiên, cũng giống như các chuẩn tắc khác, diễn giải dựa trên bằng chứng sẽ là chìa khóa khai mở những bí ẩn xung quanh cuộc đời (và sự qua đời) của đại văn hào vĩ đại nhất của ngôn ngữ Anh.

William Mitchell là một giảng viên về khảo cổ học tại Đại học Staffordshire ở Anh Quốc. Bài viết này được công bố lần đầu tiên trên The Conversation.