Khảo sát giới tiểu thương cho thấy nhiều dấu hiệu của lạm phát đình trệ
Một số nhà theo dõi lạm phát đã để mắt tìm dấu hiệu đỉnh điểm của lạm phát, sau khi chỉ số giá tiêu dùng Hoa Kỳ tăng vọt lên mức cao nhất trong 40 năm vào tháng Ba.
Nhưng dữ liệu mới nhất đã khiến họ thất vọng.
Nhà kinh tế và chiến lược thị trường Ed Yardeni của Yardeni Research cảnh báo trong báo cáo mới đây, rằng một cuộc khảo sát giới tiểu thương và giá bán sỉ cao ngất ngưởng đã “báo hiệu tình trạng lạm phát cao và hơn kéo dài hơn trong môi trường lạm phát đình trệ.”
Ông viết cho khách hàng: “Chúng tôi vẫn đang mong đợi lạm phát sẽ đạt đỉnh vào tháng Sáu hoặc tháng Bảy, nhưng lạm phát cao hơn trong thời gian dài là những gì đang cho thấy.”
Lạm phát đình trệ (Stagflation) được định nghĩa là sự kết hợp của tăng trưởng kinh tế chậm cùng với lạm phát cao và tỷ lệ thất nghiệp cao.
Theo ông Yardeni, cuộc khảo sát hồi tháng Ba về các chủ tiểu thương do Hiệp hội Doanh nghiệp Độc lập Quốc gia (NFIB) tiến hành đã phát hiện ra xu hướng lạm phát đình trệ.
Lạm phát đã vượt qua “chất lượng lao động” để trở thành vấn đề cấp bách nhất mà giới tiểu thương Hoa Kỳ phải đối mặt, với 31% cho rằng giá cả tăng là mối quan tâm hàng đầu của họ – tăng 5 điểm phần trăm so với tháng Hai và là mức cao nhất trong 41 năm.
Cuộc khảo sát cho thấy kỷ lục 72% chủ tiểu thương tăng giá bán, trong khi một nửa trong đó dự định tiếp tục tăng giá.
Tăng giá phổ biến nhất ở bán sỉ, xây dựng, nông nghiệp, và bán lẻ.
Tỷ lệ người được hỏi dự kiến tăng lương cho người lao động vẫn ở mức cao kỷ lục 28%.
Trong khi đó, tỷ lệ chủ tiểu thương dự kiến điều kiện kinh doanh tốt hơn thay vì tồi tệ hơn trong sáu tháng tới giảm 14 điểm để xuống mức âm 49% – con số thấp nhất từng được ghi nhận trong cuộc khảo sát đã được 48 năm này.
Giới tiểu thương vẫn lo lắng về điều kiện kinh doanh trong tương lai của họ, do lạm phát, tình trạng thiếu lao động dai dẳng, và sự gián đoạn chuỗi cung ứng.
Ông Yardeni nói rằng điều này có thể giải thích vì sao tỷ lệ chủ tiểu thương muốn phát triển lực lượng lao động của họ đã giảm kể từ tháng 08/2021.
Ông nói thêm: “Một từ xuất hiện trong đầu để mô tả viễn cảnh kinh tế chua chát này: ‘lạm phát đình trệ’.”
Dữ liệu chỉ số giá sản xuất (PPI) mới nhất cũng không cho thấy bằng chứng nào về việc lạm phát đạt đỉnh.
Chỉ số này – dùng để theo dõi những thay đổi trong giá hàng hóa do các nhà sản xuất bán ra và đóng vai trò là chỉ báo hàng đầu về lạm phát giá tiêu dùng – đã tăng 11.2% hàng năm vào tháng trước. Đây là tốc độ nhanh nhất trong lịch sử của chuỗi dữ liệu, bắt đầu năm 2010.
Theo ông Scott Anderson, nhà kinh tế trưởng của Bank of the West, việc giá sản xuất tăng mạnh đã làm tan vỡ hy vọng rằng lạm phát có thể vừa phải trong những tháng tới.
Ông cảnh báo trong một tường trình gần đây: “Đây là mức tăng kỷ lục hàng tháng lớn nhất đối với giá sản xuất trên diện rộng, cho thấy áp lực lạm phát dai dẳng ở giai đoạn đầu sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến giá tiêu dùng.”
Điều này có thể làm tăng sự cần thiết cho Cục Dự trữ Liên bang có hành động mạnh mẽ để giảm lạm phát, ông nói thêm.
Wall Street đã xôn xao với những lời bàn tán về suy thoái trong những tuần gần đây, khi việc thắt chặt chính sách tiền tệ làm gia tăng những dự đoán về tốc độ tăng trưởng chậm lại. Các nhà kinh tế đã giảm dự báo tăng trưởng cho năm 2023.
Theo khảo sát các nhà quản trị quỹ toàn cầu trong tháng Tư của Bank of America, lạm phát đình trệ là nguyên nhân gây lo ngại không chỉ ở Hoa Kỳ mà trên toàn thế giới. Dự đoán về khả năng xảy ra của lạm phát đình trệ đã tăng lên 66%, mức cao nhất kể từ năm 2008.
Trong vài tháng tới, lạm phát sẽ tiếp tục ở mức “cao một cách khó chịu”, theo ông Desmond Lachman, nhà kinh tế học và là thành viên cao cấp tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Ông nói với The Epoch Times, giá dầu cao có thể giảm bớt, đặc biệt là nếu cuộc chiến của Nga kết thúc và nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại do các biện pháp phong tỏa “zero COVID”. Nhưng áp lực tiền lương hiện tại và giá thuê cao hơn đã hiện diện trong thành phần nhà ở của chỉ số giá tiêu dùng, vốn chiếm tỷ trọng khoảng 30%, sẽ khiến lạm phát ở mức cao.
Ông Lachman nói rằng nền kinh tế Mỹ có thể “ở trong tình trạng lạm phát đình trệ đáng sợ” vào cuộc bầu cử tháng Mười Một.