Khi nào thì Trung Quốc sẽ kiểm soát Cuba?
Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đó là một cái bẫy nợ. Chưa kể đến một cái bẫy dữ liệu.
Sự nguy hiểm của BRI đã được nhiều tác giả, bao gồm cả tôi, ghi lại đầy đủ. Tuy nhiên, 142 quốc gia trên thế giới đã tham gia vào sáng kiến nguy hiểm này.
Tháng 12/2021, Cuba trở thành quốc gia mới nhất tham gia BRI. Liệu quốc gia Mỹ Latin này có hối hận về quyết định đó không?
Hôm 26/12/2021, Thời báo Hoàn cầu, cơ quan ngôn luận của Trung Cộng, đã đăng một bài thảo luận về cách thức mà Trung Quốc và Cuba sẽ hợp tác cùng nhau trong các dự án như cơ sở hạ tầng, công nghệ, văn hóa, giáo dục, du lịch, năng lượng, truyền thông. và công nghệ sinh học,” mà chúng tôi bảo đảm, “phù hợp với các kế hoạch phát triển của Cuba trong ngắn hạn và dài hạn.”
Trung Cộng không chỉ có kế hoạch định hình lại cảnh quan cơ sở hạ tầng của Cuba, mà còn có kế hoạch định hình lại tâm trí của công chúng ở đây. Văn hóa, giáo dục và truyền thông có liên quan gì đến BRI – một sáng kiến bề ngoài được thiết kế để thúc đẩy việc xây dựng cầu, nhà cửa, và đường xá?
Khi một quốc gia ký thỏa thuận với Trung Quốc, quốc gia này sẽ cho phép Trung Cộng định hình lại quốc gia đó theo hình ảnh của Trung Quốc. Sự cho phép này bao gồm việc xây dựng các tòa nhà – nhưng cũng bao gồm việc xây dựng các hệ tư tưởng.
Kiểm soát người dân Cuba
Hôm 11/07/2021, các cuộc biểu tình chống chính phủ đã diễn ra ở các thị trấn và thành phố trên khắp Cuba. Các cuộc biểu tình – do việc không được tiếp cận với các nguồn cung cấp căn bản (bao gồm thực phẩm và chăm sóc y tế) thúc đẩy – đã bùng phát bạo lực, khiến một số người bị thương. Ít nhất 140 người Cuba đã bị giam giữ hoặc mất tích.
Những người biểu tình đã sử dụng mạng xã hội để nêu bật sự tàn bạo của nhà cầm quyền Cuba cũng như cách người dân bị đánh đập và bắt nạt. Một số người biểu tình kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ can thiệp.
Thượng nghị sĩ Marco Rubio của Hoa Kỳ đã lên Twitter để nói lên những lo ngại của mình. Ông viết: “Dự đoán là nhà cầm quyền ở Cuba sẽ sớm chặn dịch vụ internet và điện thoại di động để ngăn các video về những gì đang xảy ra được đưa ra thế giới.” Sau đó, ông nói thêm rằng, “Nhân tiện, họ sử dụng một hệ thống do Trung Quốc sản xuất, bán và cài đặt để kiểm soát và chặn quyền truy cập vào internet ở Cuba.”
Điểm cuối cùng của ông Rubio – liên quan đến khả năng thao túng internet của Trung Quốc ở Cuba – là một điều đặc biệt thú vị, chưa kể đến đó là một điều đặc biệt đáng lo ngại.
Ngay sau khi ông Rubio đăng bình luận của mình trên Twitter, tình trạng mất mạng internet đã xảy ra trên khắp Cuba, ngăn những người vô tội chia sẻ thêm bằng chứng về bạo lực do chính phủ hậu thuẫn.
Như các tác giả của The Diplomat đã lưu ý, “Các công ty Trung Quốc đã đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng viễn thông của Cuba, một hệ thống mà nhà cầm quyền ở Cuba sử dụng để kiểm soát người dân của mình, giống như Trung Cộng đã làm ngay trong lãnh thổ của họ.”
Tháng 12/2020, Viện Báo cáo Chiến tranh & Hòa bình đã công bố một báo cáo khá thú vị. Theo các tác giả, ở Cuba, “chỉ có một công ty, Etecsa thuộc sở hữu nhà nước, cung cấp việc truy cập internet. Theo tạp chí riêng của công ty, các nhà cung cấp công nghệ chính của Etecsa là ba công ty Trung Quốc: Huawei, TP-Link, và ZTE. ”
Ba năm trước báo cáo cụ thể này, tổ chức Đài quan sát Mở về Can thiệp Mạng (OONI), một cộng đồng toàn cầu chuyên chống lại việc kiểm duyệt internet, “đã tìm thấy dấu vết của các mã Trung Quốc ở cả bề mặt và giao diện được sử dụng cho các cổng truy cập cho kết nối wifi.”
Chúng tôi được biết, “Cổng đăng nhập của Ete[c]sa dường như do các nhà phát triển Trung Quốc viết, vì mã nguồn của nó chứa các bình luận được viết bằng Hoa ngữ. Điều này cho thấy Etecsa có khả năng đã thuê các nhà phát triển Trung Quốc để khai triển cổng thông tin này.”
Qurium, một tổ chức phi chính phủ của Thụy Điển dành riêng cho tự do ngôn luận và an ninh internet, đã công bố một báo cáo ghi lại những cách thức mà Huawei, đại công ty viễn thông của Trung Quốc, đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn những nội dung rất cụ thể ở Cuba. Các tác giả đã phát hiện “dấu vân tay của eSight của Huawei, một nhu liệu quản trị mạng cho bộ định tuyến, thiết bị chuyển mạch và tường lửa.”
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là Qurium là một tổ chức chuyên môn trong lĩnh vực pháp y kỹ thuật số, có nghĩa là phân tích – và cảnh báo của tổ chức này – là chính xác.
Rõ ràng là sự tham gia của Trung Quốc vào Cuba vượt xa việc xây dựng các tòa nhà và đường xá khác nhau. Các doanh nghiệp do Trung Cộng hậu thuẫn đóng một vai trò không thể thiếu trong việc hạn chế những gì người dân Cuba nhìn thấy và khi nào họ được nhìn thấy những thứ ấy. Trong nhiều năm, Bắc Kinh đóng một vai trò quan trọng trong việc bịt miệng tiếng nói trong toàn bộ quốc gia đầy biến động này. Giờ đây, thỏa thuận BRI mới nhất rất có thể là một một quyết định đầy rủi ro cho Cuba.
Liệu quốc gia Mỹ Latin này có hối hận khi ký một thỏa thuận với tà ác không? Điều đó phụ thuộc vào người mà quý vị hỏi. Những bạo chúa nắm quyền sẽ nói không; tuy nhiên, những người dân thường sẽ nói có.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Ông John Mac Ghlionn là một nhà nghiên cứu và nhà viết luận. Tác phẩm của ông đã được những hãng tin như New York Post, Sydney Morning Herald, Newsweek, National Review, The Spectator US cùng những tờ báo danh tiếng khác xuất bản.
