Kinh tế gia Quỹ Di sản: 1.3 triệu công việc phục hồi là do tính số liệu hai lần
ANDREW MORAN
Các báo cáo việc làm hàng tháng của Hoa Kỳ đã nhiều lần vượt trên ước tính của thị trường trong năm nay, bao gồm cả báo cáo việc làm phi nông nghiệp tháng Bảy và tháng Tám, lần lượt cho thấy có 528,000 và 315,000 việc làm mới – cao hơn số liệu mà nhiều nhà kinh tế và nhà phân tích đã dự đoán ban đầu.
Các quan chức Tòa Bạch Ốc đã tự hào về dữ liệu đó; họ nói rằng những con số này là bằng chứng cho thấy nền kinh tế đang vững mạnh và các chính sách của Tổng thống Joe Biden đang giúp sự tăng trưởng sau đại dịch.
Nhưng các nhà kinh tế đã đặt nghi vấn về sự khác biệt giữa dữ liệu của Cục Thống kê Lao động (BLS) và các con số khác nhau liên quan đến việc làm được đưa ra trong suốt tháng. Thêm vào đó, tại sao chiến dịch thắt chặt định lượng của Cục Dự trữ Liên bang không thể làm giảm nhu cầu nhân công?
Một số chuyên gia có thể đã xác định được điều khiến số lượng việc làm tốt hơn cả mong đợi. Câu trả lời có thể liên quan đến việc tính số liệu hai lần.
Việc tính số liệu hai lần có đang che dấu tình trạng thiếu nhân công không?
Báo cáo bảng lương trong lĩnh vực ngoài nông nghiệp gồm có kết quả của hai cuộc khảo sát: khảo sát các doanh nghiệp và khảo sát gia đình. Cuộc khảo sát thứ nhất đo lường việc làm, giờ làm và thu nhập của một nhóm mẫu doanh nghiệp [được chọn để khảo sát]. Cuộc khảo sát thứ hai đo lường “tình trạng lực lượng lao động của bộ phận dân số không thuộc tổ chức dân sự với chi tiết về nhân khẩu học” bằng cách sử dụng một nhóm mẫu gia đình.
Sự khác biệt chính giữa hai cuộc khảo sát này là phương pháp luận, vì cuộc khảo sát doanh nghiệp cho phép tính hai lần. Nói cách khác, nó sẽ xác định nhiều người làm việc cho mọi vị trí, có nghĩa là một người có hai công việc sẽ được tính là hai việc làm. Nhưng cuộc khảo sát gia đình sẽ chỉ tính một người đang làm hai công việc là đang có một việc làm.
Các nhà nghiên cứu của BLS cũng sẽ tính đến một người nào đó chuyển từ làm việc tự do sang làm việc cho một công ty là một vị trí việc làm mới, mặc dù không có tăng trưởng thực về việc làm.
Theo ông EJ Antoni, một nhà nghiên cứu về kinh tế khu vực tại Trung tâm Phân tích Dữ liệu của Quỹ Di sản: “Có bằng chứng đáng kể cho thấy việc tính hai lần đã gia tăng gần đây.”
Nghiên cứu của ông Antoni phát hiện ra rằng, trong số 5.8 triệu việc làm được ghi nhận là đã được phục hồi trong năm ngoái, khoảng 1.3 triệu là kết quả của việc tính hai lần. Trong các con số của tháng Tám, số việc làm được tính hai lần là 208,000.
Ông nói với The Epoch Times: “Trong năm qua, có số lượng cao bất thường những người đã nhận công việc thứ hai (hoặc thứ ba) và chuyển từ lao động tự do sang làm việc cho các doanh nghiệp khác. Những sự thay đổi việc làm này thực tế không làm thay đổi số lượng người có việc làm, nhưng chúng làm tăng số lượng việc làm trên đầu mục trong cuộc khảo sát doanh nghiệp, vốn là một trong hai cuộc khảo sát góp phần tạo nên báo cáo Tình hình Việc làm hàng tháng từ Cục Thống kê Lao động của Bộ Lao động.”
Ông nói thêm rằng cách các số liệu được kết hợp với nhau nên khiến các nhà phân tích có “một cái nhìn toàn diện về báo cáo hàng tháng” thay vì chỉ nhìn vào những con số việc làm trên đầu mục.
Tháng trước, tổng số người có nhiều việc làm là 7.747 triệu người đã điều chỉnh theo mùa, và số người làm việc tự do giảm xuống còn 9.629 triệu người.
Ông Mike Shedlock, một cố vấn đầu tư đã ghi danh của SitkaPacific Capital và là tác giả của blog kinh tế toàn cầu nổi tiếng MishTalk, cũng lưu ý đến vấn đề về cách mà BLS thu thập dữ liệu lao động.
Ông viết, “Trong cuộc khảo sát gia đình, nếu quý vị làm việc một giờ một tuần, thậm chí bán đồ trang sức trên eBay, thì quý vị được xem là có việc làm. Trong cuộc khảo sát gia đình, nếu quý vị làm ba công việc bán thời gian, mỗi công việc 12 giờ, thì BLS xem quý vị là nhân viên toàn thời gian.”
Hơn nữa, các yếu tố khác có thể làm sai lệch báo cáo lao động hàng tháng. Ví dụ, một phép đo lường phổ biến là nếu một người nào đó không có việc làm và không tìm được việc làm, thì người đó được xem là đã rời bỏ lực lượng lao động, chứ không phải là bị liệt vào danh sách thất nghiệp.
Ông Shedlock cho biết, “Những sự sai lệch này làm giảm tỷ lệ thất nghiệp một cách giả tạo, tăng số việc làm toàn thời gian một cách giả tạo, và tăng báo cáo việc làm trong bảng lương hàng tháng một cách giả tạo.”
Tăng trưởng tiền lương thì sao?
Nhiều người đã ủng hộ tốc độ tăng lương nhanh chóng trong 18 tháng qua. Vào tháng Tám, thu nhập trung bình theo giờ giữ ổn định ở mức 5.2% so với cùng thời kỳ năm ngoái, lên đến 32.36 USD. Nhưng lạm phát đã nuốt chửng những phần tăng thêm đó.
Dữ liệu BLS cho thấy thu nhập bình quân hàng giờ thực tế (đã điều chỉnh theo lạm phát) giảm 2.8%. Ngoài ra, khi thu nhập thực tế trung bình hàng giờ được kết hợp với mức giảm 0.6% trong thu nhập bình quân hàng tuần, thì con số này là âm 3.4%.
Ông Oscar Jorda, cố vấn chính sách cấp cao tại Phòng Nghiên cứu Kinh tế của Cục Dự trữ Liên bang, viết trong một bài gần đây: “Tình hình lạm phát và dự kiến lạm phát cao càng kéo dài thì gần như áp lực tăng lương sẽ càng cao và càng lâu dài hơn.”
Theo Khảo sát về Kỳ vọng của Người tiêu dùng do Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York thực hiện, kỳ vọng tăng trưởng thu nhập trong một năm tới hầu như không thay đổi, ở mức 3%, kể từ hồi tháng 12/2021. Ngoài ra, kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng trong năm tới giảm xuống 5.7% trong tháng Tám, sau khi lên mức cao nhất 6.8% hồi tháng Sáu.