Làm sao để biết một đứa trẻ được giáo dục đúng hay không?

Tôi nở một nụ cười khi đi ngang qua trường học sáng nay. Nó đã không còn là một thị trấn hoang vắng nữa; thay vào đó, tôi phải lái xe qua một hàng dài những xe hơi và xe bus đang chờ tiến vào bãi đỗ xe để thả lũ trẻ xuống. 

Chứng kiến trẻ em trở lại trường học là một điều tốt, nhưng tôi không thể ngừng tự hỏi chúng sẽ học được gì khi ngồi trong lớp học. Làm thế nào để các bậc cha mẹ biết con mình có được giáo dục để trở thành một người trưởng thành thực thụ hay không, hay đây chỉ đơn giản là một chiến dịch tuyên truyền được thực hiện từ từ không hơn không kém khi họ luôn trung thành với việc gửi con đến trường học?

Đây là câu hỏi mà mọi cha mẹ phải đặt ra khi đánh giá trường học của con mình, dù là trường công, trường tư, dạy trực tuyến hay tại nhà. Không may là khái niệm “nền giáo dục tốt” thường bị bóp méo hiện nay, vì vậy chúng ta không có manh mối nào để nhận biết dấu hiệu của việc học tập thực sự là gì. 

Trong cuốn sách “Chuẩn Mực và Sự Cao Quý” (Norms and Nobility), David Hicks đã đưa ra câu trả lời. Là một chuyên gia về giáo dục cổ điển, Martin Cothran nói rằng lời khuyên của Hick “sẽ không có mấy tác dụng tại các trường sư phạm địa phương”, nhưng đó chính lại là lợi thế. 

Dưới đây là 3 dấu hiệu giúp cha mẹ đánh giá con mình có đang học tập đúng cách hay không. 

Cư xử tốt

Hicks giải thích rằng việc học không chỉ được đo đếm bởi số bằng cấp một người sở hữu hay những kỹ năng mà anh ta học được. Thay vào đó, “việc học chân chính biểu hiện ở nhân cách.”

Người ta nói nhân cách được bộc lộ qua cách cư xử đúng mực, Hicks tiếp tục. Một học sinh là sản phẩm của nền giáo dục đúng đắn sẽ biết cách cư xử đúng mực trong những tình huống thường nhật. Anh ta sẽ thể hiện sự kiên nhẫn và có khiếu hài hước, và “khi sự hài hước rời bỏ một người đàn ông có giáo dục thì cách cư xử tốt sẽ nâng đỡ anh ta.” 

Hãy tự hỏi bản thân: Liệu nền giáo dục mà con bạn nhận được có khiến chúng biết cư xử? Chúng đặt sự hài lòng của bản thân hay người khác lên trước tiên? Nếu chúng đang học cách làm cho bản thân mình nổi trội – như mong muốn cá nhân, các nhu cầu và cái danh – thì có lẽ đã đến lúc chúng ta cần phải điều chỉnh nền giáo dục. 

Không kiêu ngạo 

Hicks viết, “Một người đàn ông có giáo dục không bao giờ hành động hiếu thắng hay kiêu ngạo: Đây là dấu hiệu của những người dốt nát, hay những sinh viên hiện đại với biệt tài ‘làm màu’”.

Khen ngợi và công nhận năng lực của một đứa trẻ là điều tốt và cần thiết. Tuy nhiên, chúng phải được cân bằng với việc rèn luyện đạo đức; nếu không, đứa trẻ sẽ trở thành kẻ kiêu ngạo ‘cái-gì-cũng-biết’. Một đứa trẻ là sản phẩm của nền giáo dục chân chính sẽ tự tin về khả năng của mình, công nhận những người đã giúp nó đạt được thành tựu đó, và không khoe khoang kiến thức hay tài năng một cách phô trương. 

Theo đuổi chân lý

Một thực trạng phổ biến ngày nay là học sinh thích tự tạo ra xu hướng và theo đuổi sự thật do chính mình nhận thức, một sự thật dựa trên cảm xúc và cảm giác. Điều này trái ngược với học tập chân chính. Hick cho rằng “Một học sinh nhận được nền giáo dục chân chính sẽ hiểu điều gì là tốt, theo đuổi điều đó hơn là chỉ nghĩ cho bản thân trước tiên, tạo ra những điều thiện và nhận ra rằng trong tri thức ẩn chứa trách nhiệm này.”

Về bản chất, giáo dục chân chính sẽ rèn luyện cho trẻ em cách tìm hiểu chân lý, sự thật, và thực hành nó trong cuộc sống cũng như trong mối quan hệ với người khác. 

Khoảng thời gian tạm xa rời mô thức giáo dục thông thường cho chúng ta cơ hội để lùi lại và đánh giá các trường học của con mình với một góc nhìn mới. Liệu nền giáo dục con bạn nhận được có đặt chúng trên con đường học tập đúng nghĩa, hay chỉ để lại cho chúng những khoảng trống cần lấp đầy? Nếu điều này xảy ra, chúng ta sẽ mặc kệ và đi theo số đông, hay chúng ta sẽ phải hy sinh một số điều để bảo đảm rằng con chúng ta trưởng thành toàn diện, được giáo dục tốt và học hỏi cả đời? 

Annie Holmquist là biên tập viên của tờ Intellectual Takeout. Bài báo này được đăng tải lần đầu tiên trên Intellectual Takeout.