Làm thế nào để vượt qua sự thất vọng về bản thân?

Chúng ta luôn có xu hướng rằng chúng ta phải trở nên tốt hơn, hiệu quả hơn, cẩn trọng hơn, v.v.

Có một số người có thể nghi ngờ việc bản thân mình có đủ giỏi để đóng góp ý kiến khi phải nói chuyện trong một nhóm người, hoặc có cảm giác tự ti về bản thân – chẳng hạn như về cơ thể, khuôn mặt, hay vì đã chậm trễ, hoặc tức giận, hoặc mất kiên nhẫn trong vai trò là một người bạn đời hoặc bậc phụ huynh.

Cuối cùng, sự không hài lòng này thúc đẩy chúng ta nghĩ rằng chúng ta cần phải cải thiện.

Sự thất vọng về bản thân có thể khiến chúng ta trở nên tự ti, không dám kết bạn, diễn thuyết trước đám đông, tìm bạn đời hay làm công việc mà chúng ta yêu thích. 

Chúng ta không thích cảm giác đó, vì vậy chúng ta trốn chạy. Chúng ta cố gắng quên đi sự thất vọng và tìm kiếm sự thoải mái trong những thứ như thức ăn, rượu bia, hay đi mua sắm. Chúng ta luôn trong tư thế phòng thủ và sẵn sàng gây hấn hoặc chỉ trích người khác. Đó chính là “mấu chốt” vấn đề của chúng ta.

Vậy làm thế nào để chúng ta vượt qua vấn đề tiềm ẩn này?.

Hãy coi việc không hài lòng với bản thân là một động lực

Tôi từng nghĩ rằng nếu chúng ta không hài lòng với bản thân mình, thì chúng ta sẽ có động lực để làm tốt hơn. Và nếu chúng ta cảm thấy thỏa mãn với chính mình, thì chúng ta sẽ ngừng cố gắng. 

Tôi đồng ý rằng chúng ta cần có động lực để cải thiện bản thân, và đó không phải là một điều xấu. Chúng ta hy vọng vào những điều tốt đẹp hơn.

Khi chúng ta không cảm thấy hạnh phúc với bản thân, thì thật khó để vui vẻ ngay cả khi ta đã nỗ lực đến mức như thế nào.

Chúng ta cũng có thói quen chạy trốn cảm giác tồi tệ về bản thân này; do đó, sự tự ti  và sao nhãng sẽ trở thành “chế độ mặc định”, và điều này đương nhiên sẽ cản trở những nỗ lực của chính ta. Trên thực tế, chúng ta sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề mất tập trung và tự ti cho đến khi chúng ta đối diện với sự không hài lòng về bản thân. 

Sự không hài lòng với bản thân có thể cản trở việc kết nối với những người khác (vì chúng ta cứ khư khư ôm giữ ý nghĩ rằng mình không đủ tốt và do vậy có thể cảm thấy căng thẳng khi gặp người khác). 

Trong một số trường hợp, ngay cả khi chúng ta đã đạt được sự tiến bộ nào đó thì cảm giác không hài lòng với bản thân vẫn không biến mất. Và rồi chúng ta lại cố gắng cải thiện thêm nữa, nhưng nó vẫn không biến mất. Theo kinh nghiệm của tôi, sự thất vọng sẽ mãi còn đó, cho đến khi bạn sẵn sàng đối mặt trực tiếp với nó.

Vậy liệu ta có thể hoàn thành công việc và cải thiện bản thân mà không phải cảm thấy thất vọng về bản thân không?. Câu trả lời là chắc chắn “có”.

Bạn tập thể dục và ăn uống thực phẩm lành mạnh không phải vì bạn không hài lòng về cơ thể của mình, mà là vì bạn yêu thương bản thân và muốn truyền cảm hứng cho những người khác. Bạn có thể thực hiện các công việc vì tình yêu thương đối với những người mà việc này có thể giúp đỡ được họ. Bạn có thể dọn dẹp, đọc nhiều hơn và thiền định không phải vì bạn không hài lòng với bản thân mà vì bạn yêu thương bản thân và người khác.

Thực tế là tôi tin bạn hoàn toàn có khả năng làm tất cả những điều đó khi bạn yêu thương bản thân mình.

Cách giải quyết sự không hài lòng

Chúng ta có thể làm gì khi liên tục bất mãn với bản thân? Làm sao để đối phó với sự tự ti của bản thân?

Hóa ra là những cảm giác này lại là cơ hội hoàn hảo để tìm hiểu về mình và trở thành người bạn của chính bản thân mình. 

Đây là cách để thực hiện điều đó:

1-Mỗi khi bạn có những cảm giác này, hãy dừng lại và quan sát chúng.

2-Lắng nghe cơ thể bạn và cảm nhận điều đó. Tò mò một chút về cảm giác đó. 

3-Thay vì chối bỏ nó, hãy thử mở lòng và chấp nhận nó.

4-Hãy mở lòng mình trước nỗi đau của cảm giác này và xem đó như một cách để bạn mở rộng trái tim mình. Đối diện với nỗi đau chính là một hành động giải thoát.

5-Hãy xem cảm giác khó khăn này là biểu hiện của thiện tâm, một tấm lòng dịu dàng và yêu thương. Ẩn giấu dưới những khó khăn này là Thiện tính và chúng ta chỉ cần tĩnh lặng cảm thụ Thiện tâm này.

6-Hãy mỉm cười với bản thân và hàm dưỡng sự thân thiện vô điều kiện với tất cả những gì bạn thấy.

Giờ thì, tôi không nói rằng đây là một phương pháp dễ dàng, cũng không phải là nó sẽ giải quyết tất cả khó khăn của chúng ta trong mọi lần vấp ngã. Nhưng nó có thể bắt đầu hình thành một mối liên hệ tin cậy với chính bạn; điều này có thể tạo ra sự khác biệt đáng kinh ngạc.

Tôi khuyên bạn nên thử thực hành điều này mỗi khi bạn đang dằn vặt, tự ti, không hài lòng với bản thân hoặc gay gắt với những gì bạn thấy ở bản thân. Chỉ mất một phút, chỉ cần bạn đối mặt với những gì bạn cảm thấy và bước qua với thiện tâm vô điều kiện.

Nếu bạn thực sự muốn thay đổi mạnh mẽ, bạn cũng có thể áp dụng cách viết nhật ký vào cuối ngày, xem lại cách bạn đã làm và những gì bạn có thể làm để ghi nhớ việc thực hành.

Cuối cùng, tôi nghĩ bạn sẽ thấy rằng lòng yêu thương là động lực mạnh mẽ hơn nỗi bất hạnh với bản thân. Và tôi hy vọng bạn sẽ tìm thấy một tình bạn với chính mình; điều này sẽ lan tỏa ra các mối quan hệ của bạn với những người bạn quen biết và gặp gỡ.

Leo Babauta là tác giả của 6 cuốn sách; tác giả của “Zen Habits”, tác giả của blog với hơn 2 triệu người đăng ký; nhà sáng lập một số chương trình trực tuyến để giúp bạn làm chủ thói quen của mình.