Luật California cho phép bán nhà phụ dưới dạng condo

Rudy Blalock

Theo luật mới, kể từ năm 2024, các chủ nhà tại California có thể bán các căn nhà phụ (accessory dwelling unit, ADU) được xây dựng trên đất của họ dưới dạng condo, trong bối cảnh các nhà lập pháp tiêu bang đang cố gắng tăng số lượng nhà ở vừa túi tiền tại tiểu bang.

Dự luật Lập pháp 1033, do Nghị sĩ Phil Ting (Dân Chủ–San Francisco) soạn thảo và Thống đốc Gavin Newsom ký hôm 11/10, cho phép các thành phố áp dụng sắc lệnh địa phương chấp nhận việc bán nhà phụ tách biệt khỏi căn nhà chính. Luật cũ chỉ cho phép bán riêng những loại nhà phụ được các tổ chức bất vụ lợi đủ tiêu chuẩn xây dựng, và chỉ dành cho những người có thu nhập được xem là thấp, hoặc có thu nhập thấp hơn 80% thu nhập trung bình của khu vực.  

Ông Ting cho biết trong buổi phân tích dự luật mới gần đây trên chương trình Assembly Floor, “Việc thiếu hụt cơ hội sở hữu nhà ở tại hầu hết các cộng đồng gia đình lao động tại California góp phần làm cho tỷ lệ người thuê nhà tăng lên và khiến các gia đình chuyển ra khỏi tiểu bang để họ có thể mua được nhà.” 

Ông cho biết việc thiếu hụt nhà ở vừa túi tiền đối với các gia đình thuộc giai tầng trung lưu đang ngăn cản họ tích lũy, làm giảm sự ổn định về nhà ở, điều mà ông cho là nguyên nhân của “các chính sách phân biệt đối xử trong quá khứ”. 

Theo phân tích gần đây của Thượng viện, trước năm 2017, các loại nhà phụ – chẳng hạn như những căn nhà tại sân sau hoặc nhà để xe đã được sửa chữa lại – chiếm chưa đến 1% công trình mới xây dựng được cấp phép tại California. Sau đó, một luật mới của tiểu bang đã cho phép các loại nhà phụ được xây dựng trên các lô đất single-family, và hiện nay nhà phụ chiếm khoảng 10% tổng số công trình xây dựng mới, tương đương với khoảng 9,600 căn được xây dựng trong năm 2022.

Hội đồng Vùng Vịnh – một hiệp hội doanh nghiệp ủng hộ Vùng Vịnh kiêm nhà đồng tài trợ cho dự luật – cho biết luật mới sẽ giúp cung cấp nhà ở cho các gia đình mua nhà lần đầu tại California.

Hội đồng cho biết trong phân tích gần đây của Thượng viện, “Các chính phủ địa phương nào muốn cho phép bán những căn nhà cho người mua nhà lần đầu nhỏ hơn sẽ tận dụng cơ hội này để áp dụng luật về nhà phụ nhằm tạo ra nhiều hơn nữa những lựa chọn bán với giá cả phải chăng trong các cộng đồng của họ.”

Một số bên phản đối dự luật – bao gồm Hiệp hội Môi giới địa ốc California (CAR) – lập luận rằng dự luật lẽ ra nên bao gồm một yêu cầu vào ở với chủ sở hữu, trong đó quy định rằng người mua nhà phụ phải chuyển vào ở trong vòng 60 ngày sau khi mua và ở trong căn nhà đó ít nhất một năm.

Ông Sanjay Wagle – Phó Chủ tịch Cao cấp về các Vấn đề Chính phủ của CAR – nói với The Epoch Times, “Nhiều mối lo ngại của CAR về dự luật này đã được giải quyết vào thời điểm dự luật được ký kết. Tuy nhiên, CAR vẫn tiếp tục phản đối dự luật vì chúng tôi tin rằng chính phủ địa phương cần có quyền ra yêu cầu ‘chủ nhà phải cư trú’, để bảo đảm cơ hội sở hữu nhà thực sự tăng lên như mục đích của dự luật này.”