Lý Long Tường: Vị bạch mã Hoàng Tử đánh bại quân Mông Cổ trên xứ Cao Ly
“Bao giờ rừng Báng hết cây, Tào Khê hết nước, Lý nay lại về”
*****
Hoàng tử Lý Long Tường (李龍祥, Hàn ngữ: 이용상/ Yi Yong-sang). Ông là hoàng tử triều Lý nước Đại Việt, sau trở thành Hoa Sơn Tướng quân (Hwasan Sanggun) nước Cao Ly và là ông tổ của dòng họ Lý Hoa Sơn (Hoa Sơn Lý thị) ngày nay tại Hàn Quốc.
Từ Đại đô đốc Hải Quân đến người tỵ nạn xứ Cao Ly
Lý Long Tường sinh năm 1174 (Giáp Ngọ), là con thứ bảy của vua Lý Anh Tông (trị vì 1138–1175) và Hiền phi Lê Mỹ Nga. Ông được ban chức Thái sư Thượng trụ quốc, Khai phủ Nghi đồng Tam tư, Thượng thư tả bộc xạ, Lĩnh Đại Đô đốc Hải quân, tước Kiến Bình vương. Ông là em trai vua Lý Cao Tông và là chú của Lý Huệ Tông, cũng là người trực tiếp thống lĩnh lực lượng hải quân hùng mạnh nhất khu vực thời bấy giờ trú đóng tại Đồ Sơn.
Năm 1226 sau khi nhà Trần lên nắm quyền, Lý Long Tường bí mật tới Thái miếu thu gom các bài vị, các đồ tế khí, rồi trở lại Đồ Sơn cùng sáu ngàn gia thuộc qua cửa Thần Phù, Thanh Hóa chạy ra biển Đông trên ba hạm đội.
Chim phượng hoàng đến từ phương Nam
Vào đêm trước khi Lý Long Tường và đoàn quân dạt vào đất liền, vua Cao Ly Cao Tông (trị vì 1213–1259) có một giấc mơ lạ. Ông mơ thấy một con chim phượng hoàng cực lớn bay đến từ phương Nam và đậu xuống bờ biển Cao Ly. Thấy giấc mơ quá lạ, ông kể lại cho quan chiêm tinh của mình nghe; các quan nghe xong rồi đều đồng loạt tâu rằng:
“Xin chúc mừng hoàng thượng. Phượng Hoàng là vua của loài chim, còn có nghĩa là dòng dõi hoàng tộc cao quý và mang điềm lành. Nay nó đậu xuống nước ta nghĩa là bệ hạ là vị Thiên Tử được lòng Trời, nên ông Trời cho chim Phượng đến, cũng có nghĩa là thời gian ngắn sắp tới sẽ có người tài giỏi thuộc dòng dõi cao quý đến từ phương Nam; không phải phía Nam của nước ta (Cao Ly) mà là đến từ một quốc gia phía Nam. Người này chắc là mãnh tướng mà bệ hạ đang mong chờ.”
Năm 1216, người Cao Ly tuy đã đánh bại đế quốc Khiết Đan xâm lược, nhưng quốc gia lại đứng trước nguy cơ xâm lăng của một kẻ thù còn mạnh hơn gấp bội; đó là người Mông Cổ. Vị vua trẻ Cao Tông đầy hùng tâm tráng chí đang đối diện với muôn vàn khó khăn khi quốc gia còn yếu, không thể có vị đại tướng tài ba giúp ông chống ngoại xâm. Nay nghe các quan giải mộng liền thấy mừng rỡ vô cùng, liền xuống chiếu cho người đi tìm khắp nơi. Trùng hợp vào thời điểm đó, hạm đội lưu vong của Lý Long Tường cũng vừa cập bến Cao Ly.
Giảng võ độc thư, chấn hưng nguyên khí Cao Ly
Triều Lý là triều đại huy hoàng của nước Đại Việt, phát triển vượt bậc cả về văn trị lẫn võ công. Là hoàng thân cao quý, Lý Long Tường đương nhiên đem theo tất cả những tinh hoa của triều đại đến đây. Cảm động trước ân tri ngộ của vua Cao Tông, ông đem những sở học đắc ý cả đời mở ra để dạy cho dân xứ này, mong muốn biến họ thành một dân tộc lễ nghi văn võ như triều Lý vào thời hoàng kim. Do đó ông mô phỏng theo cách thức nhà Lý, cho mở Độc Thư đường dạy văn (thi phú, lễ nhạc, tế tự) và Giảng Võ đường dạy võ (binh pháp, võ thuật). Học trò theo học rất đông, lúc nào cũng trên nghìn người. Kể từ thời đại này mãi đến vài trăm năm sau, hầu như những danh tướng, danh thần phần lớn đều xuất thân từ các ngôi trường này. Đây quả là điềm lành và món quà từ Thiên thượng dành cho vua và dân Cao Ly vậy.
Đánh bại Nguyên Mông, lừng uy Hoa Sơn phái
Vào năm 1225, đế quốc Mông Cổ gửi sứ giả đến Cao Ly yêu cầu cống nộp nhưng Cao Ly từ chối, đồng thời còn giết chết sứ giả của Mông Cổ là Trứ Cốc Dư (Chu-ku-yu).
Năm 1232, Đại hãn Oa Khoát Đài (Ogotai) đem quân tiến đánh Cao Ly bằng hai đường thủy bộ. Về đường thủy, quân Nguyên Mông vượt biển tiến đánh tỉnh Hoàng Hải nhưng bị Lý Long Tường lãnh đạo tướng sĩ, gia thuộc và quân dân địa phương đẩy lui. Khi ra trận, ông thường cưỡi ngựa trắng mặc áo giáp trắng, áo bào trắng đôn đốc quân sĩ, nên nhân dân gọi ông là Bạch Mã Tướng quân.
Năm 1253, Đại hãn Mông Ca lại đem quân đánh Cao Ly lần thứ hai. Quân Nguyên Mông do Đường Cơ chỉ huy tấn công Hoàng Hải cả đường thủy lẫn đường bộ. Lý Long Tường lãnh đạo quân dân trong vùng chống trả quân Nguyên Mông suốt 5 tháng. Các đệ tử và tướng lãnh quân dân trong vùng, bằng binh pháp của Đại Việt do ông truyền dạy, đã đánh cho quân giặc nhiều trận thảm bại và cuối cùng phải đầu hàng. Bạch mã tướng quân Lý Long Tường năm đó đã 79 tuổi vẫn hiên ngang uy vũ trong bộ khôi giáp đã bạc màu vì chiến trận, chủ trì buổi lễ dâng tù binh lên vua Cao Ly, gọi là lễ Thụ hàng. Nơi dâng tù binh gọi là Thụ Hàng Môn, hiện nay vẫn còn nhà bia do vua Cao Ly cho ghi công đức của ông tại đây.
Vì sao một nước nhỏ như Cao Ly lần này lại có thể chặn đứng quân Mông Cổ cả thủy và bộ. Câu trả lời nằm ở Lý Long Tường. Khi ra đi vị Đại Đô Đốc Hải Quân này đã đem theo 3 hạm đội gồm 6,000 thủy thủ và gia thuộc; đó toàn là những tinh anh trong Hải quân nhà Lý nên đã giúp hải quân Cao Ly trở nên tinh nhuệ. Đồng thời ông còn thành lập Giảng Võ đường chuyên đào tạo võ công và binh pháp cho sĩ quan cả thủy lẫn bộ. Vì thế mà chỉ 6 năm sau khi đến Cao Ly, năm 1232 tướng sỹ và dân Cao Ly đã đủ sức đánh bại quân Mông Cổ ngay tại tỉnh Hoàng Hải của mình.
Sau chiến công này, vua Cao Ly đổi tên Trấn Sơn thành Hoa Sơn, phong Lý Long Tường làm Hoa Sơn Quân hay Hoa Sơn Tướng Quân (Hwasan Sang Gung), ban cho vùng Hoa Sơn để sinh sống và thờ cúng tổ tiên. Kể từ đó đã bắt đầu huyền thoại của một trong những dòng họ cổ xưa và danh giá nhất Hàn Quốc – Hoa Sơn Lý Thị.
“Bao giờ rừng Báng hết cây, Tào Khê hết nước, Lý nay lại về”
Sau 794 năm kể từ ngày Lý Long Tường đặt chân lên Cao Ly, lời sấm truyền hàng trăm năm đã được ứng nghiệm. Rừng Báng giờ đã thành đồng ruộng xanh ngắt, ngòi Tào Khê giờ cạn trơ không còn nữa, cũng đã đến lúc những cánh chim xa quê được quay trở về với quê cha đất tổ.
Gần đây nhất, dự án Làng Việt Nam đã được chính phủ Hàn Quốc lập kế hoạch xây dựng trong 5 năm với kinh phí 42 tỷ KRW (khoảng 38 triệu USD), dự kiến khởi công năm 2020. Và trùng hợp thay, địa điểm được chọn chính là khu vực làng cũ đất phong của Hoa Sơn Quân Lý Long Tường, nơi hiện vẫn còn Trung Hiếu Đường do dòng tộc này xây dựng.
Lời kết:
Dân gian có câu: “Tổ tiên tích đức, con cháu vinh hoa”; họ Lý Hoa Sơn thịnh vượng suốt 800 năm cũng là có lý do. Triều Lý lập quốc liền dời đô ra Thăng Long, xác lập nền đại thống cho nhiều đời sau. Biết quốc gia còn nhiều khó khăn, các đời vua Lý đều cai trị hết sức tận tâm. Bên cạnh đó, họ còn ra sức hoằng dương Chính Pháp, dùng đức hạnh của bản thân mình làm gương cho thiên hạ và nâng cao đạo đức cho muôn dân, chính tín Thần Phật.
