Mexico yêu cầu Tối cao Pháp viện cho phép vụ kiện các nhà sản xuất súng của Mỹ

Thứ bảy, 13/7/2024

bigger smaller

Matthew Vadum

Hôm 03/07, Mexico đã thúc giục Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ cho phép vụ kiện đòi bồi thường 10 tỷ USD đối với các nhà sản xuất súng của Hoa Kỳ được tiếp tục xem xét ở các tòa án cấp dưới với cáo buộc đã để súng tràn ngập vào nước này.

Mặc dù một số nhà hoạt động ủng hộ kiểm soát súng hoan nghênh vụ kiện của Mexico, những người ủng hộ quyền sử dụng súng cho rằng hành động pháp lý của chính phủ ngoại quốc này đang lợi dụng luật pháp Hoa Kỳ nhằm nỗ lực làm tê liệt ngành công nghiệp vũ khí của Hoa Kỳ và làm suy yếu các biện pháp bảo vệ của Tu chính án thứ Hai mà người Mỹ được hưởng.

Đầu năm nay, Tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ khu vực thứ Nhất đã cho phép vụ kiện được tiếp tục sau khi bị tòa án sơ thẩm liên bang bác bỏ.

Đơn kiện mới của Mexico hôm 03/07 vừa qua được đưa ra sau khi nguyên đơn chính là [nhà sản xuất vũ khí] Smith và Wesson đệ đơn lên Tối cao Pháp viện vào ngày 18/04 để tìm cách lật ngược phán quyết của Tòa Phúc thẩm Khu vực thứ Nhất. Trong số những bên đồng khởi kiện có Beretta U.S.A. Corp., Glock Inc., và Sturm, Ruger & Co. Inc.

Theo đơn kiện, Mexico lập luận rằng Tòa Phúc thẩm Khu vực thứ Nhất đã ra phán quyết đúng đắn và nước này nên được phép tiếp tục với khẳng định của mình rằng những bên nguyên đơn “đã cố tình chọn thực hiện hành vi … bất hợp pháp để thu lợi từ thị trường tội phạm từ các sản phẩm của họ.”

Trong ảnh tư liệu này, một dòng chữ ‘Nguy hiểm’ trên dây niêm phong của cảnh sát được chụp tại hiện trường vụ án, nơi những kẻ tấn công không rõ danh tính đã bắn tử vong người dân tại một nhà để xe ở Ciudad Juarez, Mexico, vào ngày 04/01/2018. (Ảnh: Reuters/Jose Luis Gonzalez)

Đơn kiện nêu rõ, Tòa Phúc thẩm Khu vực thứ Nhất cho rằng khiếu nại của Mexico đã đưa ra cáo buộc hợp lý rằng các nguyên đơn đã “cố tình tiếp tay và đồng lõa trong việc bán súng bất hợp pháp cho những người mua đang cung cấp [vũ khí] cho các băng đảng tàn bạo ở Mexico” và hậu quả là quốc gia này đã bị thiệt hại.

Các nhà sản xuất súng đã sai khi lập luận rằng viễn cảnh về việc họ “phải chịu trách nhiệm cho sự sơ suất và gây tổn hại cho dân chúng” là “mối đe dọa hiện hữu đối với ngành công nghiệp súng.”

Quyết định của Tòa Phúc thẩm Khu vực thứ Nhất được đưa ra sau khi tòa án sơ thẩm cấp liên bang bác bỏ vụ kiện này vào ngày 30/09/2022.

Thẩm phán Địa hạt liên bang F. Dennis Saylor IV ở Massachusetts đã bác bỏ vụ kiện trong đó cho rằng các công ty của Hoa Kỳ đang cố tình phá hoại luật súng ống cứng rắn của Mexico bằng cách chế tạo “vũ khí tấn công kiểu quân sự” để đến được tay các băng đảng ma túy và tội phạm.

Thẩm phán Saylor kết luận rằng Đạo luật Bảo vệ Thương mại Hợp pháp trong Lĩnh vực Vũ khí (PLCAA) của liên bang năm 2005 “rõ ràng nghiêm cấm các vụ kiện tìm cách ép buộc các nhà sản xuất súng phải chịu trách nhiệm về hành vi của các cá nhân sử dụng súng cho mục đích của họ.” PLCAA được ban hành để bảo vệ ngành súng khỏi những vụ kiện vô căn cứ.

Tuy nhiên, hồi tháng 01/2024, hội đồng gồm ba thẩm phán của Tòa Phúc thẩm Khu vực thứ Nhất đã đảo ngược phán quyết này, trả lại vụ án cho tòa sơ thẩm liên bang và cho phép vụ kiện được tiếp tục tiến hành.