CHIA SẺ
Năm Mão Kể Chuyện Mèo
MAI CHI
Trên thế giới hiện nay, Mèo là loại thú cưng được nhiều người yêu thích nhất, có lẽ vì sự nhỏ nhắn đáng yêu, biết chăm sóc bản thân, và biết đảm đang nuôi con chu đáo. Chúng đã được thuần hóa và xuất hiện từ rất lâu trong đời sống con người. Ban đầu, các nhà khoa học cho rằng mèo nhà phát nguồn từ Ai Cập cổ đại dựa trên những bức vẽ hình mèo có niên đại hơn ba ngàn năm trước. Tuy nhiên vào năm 2004, các nhà khoa học đã khai quật được một ngôi mộ cổ hơn chín ngàn năm tuổi ở Cyprus, trong đó có một con mèo và chủ nhân của nó. Trong thần thoại Bắc Âu, nữ thần Tình yêu và Sắc Đẹp Freyja ngồi trên xe do mèo kéo.
Ở Nhật Bản có truyện kể rằng vào thời Edo thế kỷ 17, một con mèo huyền thoại đã cứu vị lãnh chúa tránh khỏi nạn cây đổ khi trời giông bão, bằng cách vẫy tay mời ông vào trong đền trú mưa. Thế là sau này, tượng mèo Maneki Neko ra đời. Neko nghĩa là con mèo; còn Maneki là sự vẫy gọi chào mời. Tượng Maneki Neko phác họa một chú mèo giơ một chân trước lên cao ngang đầu vẫy gọi, còn được gọi là Chiêu Tài Miêu, hàm ý sẽ đem lại may mắn cho chủ nhân của nó.
Cũng có những nền văn hóa xem mèo là loài bất tường, là phụ tá cho các phù thủy làm chuyện ám muội hại người. Ở Âu Châu vào thời trung cổ, mèo bị lùng diệt khắp nơi. Vì vậy người ta tin rằng nạn ‘dịch hạch đen’ xảy ra vào thế kỷ 14 là do tình trạng “vắng mèo chuột quậy”.
Còn người dân xứ sở chùa vàng Thái Lan thì xem mèo là loài vật đem lại may mắn, nên họ đưa mèo Xiêm vào trong các nghi thức hoàng gia. Theo sử gia Sujane Kanparit thì đây là truyền thống đã có từ nhiều thế kỷ. Tại lễ đăng quang năm 2019 của quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn, người ta thấy có sự hiện diện của một con mèo Xiêm và một con gà trống trắng.
Ngoài ra, còn có một giống mèo được hoàng tộc Thái Lan yêu quý và xem là bảo vật quốc gia. Đó là Khao Manee, là giống mèo chỉ thấy ở Thái Lan, có bộ lông ngắn mịn màng trắng tinh và đôi mắt long lanh, nên còn được gọi là “Mèo Mắt Kim Cương”.
Việt Nam thì chỉ xem mèo như hung thần của chuột. Có lẽ trời ban cho mèo biệt tài đuổi bắt loài gặm nhấm phá hoại để bảo vệ không gian sinh sống của loài người. Có những chú mèo tam thể có uy đến mức chẳng cần ra tay mà lũ chuột phá phách một thời đã biến không tăm hơi. Vì thế mà ông bà ta đã truyền lại câu ca dao dí dỏm mô tả mối ân oán truyền kiếp này:
Con mèo mà trèo cây cau
Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà?
Chú chuột đi chợ đường xa
Mua mắm mua muối giỗ cha chú mèo!
Mèo đi đứng nhanh nhẹn uyển chuyển, khi ngồi thì hay thót lên chỗ cao, nằm dài nhàn hạ, nhìn xuống với cặp mắt lim dim, ra vẻ không quản sự đời. Thực ra, đây là bản năng rình mồi còn lưu lại từ cuộc sống hoang dã thuở xưa.
Khả năng đáng nể nhất của mèo khiến nhiều người vẫn đang nghiên cứu tìm hiểu là khả năng giữ thăng bằng trên không trung. Đang ngái ngủ từ trên bờ tường cao ba mét, nếu có lỡ rơi xuống đất thì mèo ta phản xạ cực nhanh, lập tức xoay mình trở về thế thăng bằng, rồi nhẹ nhàng đáp xuống đất bằng hai chân trước, không tổn thất một cọng lông.
Mặc dù đi đứng có vẻ đủng đỉnh từ tốn, nhưng khi cần thì mèo có thể chạy nước rút trong khoảng cách ngắn với vận tốc 48 km/giờ. Từ tư thế đứng yên, mèo có thể thu mình lấy đà tại chỗ, rồi nhảy phóc lên nóc tủ cao hai mét như một vận động viên cừ khôi! Vì vậy mà mèo đã đem lại cảm hứng cho võ thuật. Người ta mô phỏng động tác uyển chuyển của mèo, sự kiên nhẫn đợi thời cơ, sức bật lấy đà ra đòn nhanh như chớp mà sáng tác các bài võ thuật như Miêu quyền, Miêu trảo, Miêu hoa quyền, Miêu tẩy diện, v.v.
Mèo đứng đầu các loài vật về khả năng chăm sóc bản thân. Nó tiết nước bọt ra chân trước rồi biểu diễn màn “mèo rửa mặt”, không phải chỉ vào buổi sáng hoặc sau khi ngủ dậy mà nhiều lần trong ngày. Bộ lông lúc nào cũng sạch sẽ bóng mượt, dù không thơm tho nhưng cũng chẳng bao giờ bốc mùi làm phiền lòng chủ nhân. Các chị mèo còn thể hiện sự đảm đang khi một mình chăm sóc cả bầy miêu con, vừa cho bú sữa vừa lo vệ sinh ‘liếm sạch’ đàn miêu con đôi mắt còn nhắm tít.
Sở thích của mèo là săn tìm chuột. Tuy nhiên ngày nay hoàn cảnh sống của con người đã khác, trong nhà cũng không còn nhiều chuột nữa, nên món ăn khoái khẩu của mèo nhà là cá – từ cá đang tung tăng bơi lội dưới hồ đến cá chiên thơm nức mũi – hoặc những chú chim đang nuôi trong lồng. Và mèo Việt Nam thì cũng ăn cơm như chủ nhân của nó.
Ngày nay, nhiều gia đình xem mèo như thành viên dễ thương trong nhà họ. Mèo cũng thể hiện sự quan tâm đến chủ nhân qua sự quấn quít, như để chia sẻ nỗi nhọc nhằn gian khổ, xoa dịu những nỗi buồn không tên, và đem lại từng tràng cười hồn nhiên của trẻ thơ khi thấy mèo loay hoay với cuộn len…
Đấng Tạo Hóa khi sinh ra vạn vật đều đã an bài nhiệm vụ cho mỗi loài. Mèo đến nhà nào, ắt cũng là có duyên tri ngộ!
—————————-
