Nghệ nhân bậc thầy Sylvie Deschamps và xưởng thêu Le Bégonia d’Or của cô

Trong 26 năm qua, nghệ nhân thêu chỉ vàng Sylvie Deschamps là người điều hành xưởng thêu Le Bégonia d’Or, một xưởng thêu chỉ vàng ở thị trấn lịch sử Rochefort, ngay phía nam thành phố La Rochelle –  miền tây nước Pháp.

Thị trấn nhỏ có từ từ thế kỷ 11, khi Lâu đài Rochefort được xây dựng để ngăn chặn một cuộc tấn công của người Norman. Tuy nhiên, khi Tổng quản tài chính Jean-Baptiste Colbert của Đức vua Louis XIV xây dựng một kho vũ khí và cảng quân sự tại đó thì thị trấn kiên cố hiện đại Rochefort mới được thành lập chính thức vào cuối thế kỷ 17. Các xưởng thêu chỉ vàng đã hiện diện ở đó để tô điểm cho những bộ quân phục nam nhân thời bấy giờ. 

Cô Deschamps nối tiếp truyền thống thêu chỉ vàng của thị trấn. Cô đạt được danh hiệu Nghệ Nhân Bậc Thầy danh giá, một vinh dự do Bộ Văn Hóa và Truyền Thông Pháp trao tặng cho những nghệ nhân lành nghề được các đồng nghiệp công nhận là nghệ nhân điêu luyện và có khả năng truyền lại di sản thêu ren cho thế hệ tương lai. 

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Nghệ Nhân Bậc Thầy, nghệ nhân thêu chỉ vàng Sylvie Deschamps tại nơi làm việc. (Ảnh: Guerlain/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Chỉ có 89 nghệ nhân bậc thầy ở Pháp, và cô Deschamps hiện là nghệ nhân thêu chỉ vàng duy nhất đạt danh hiệu này. Hồi tưởng lại ngày nhận được vinh dự này vào năm 2010, cô Deschamps cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại, “Đó là một trong những ngày đáng nhớ nhất trong cuộc đời tôi.”

Danh hiệu Nghệ Nhân Bậc Thầy đã đem lại cho cô Deschamps và xưởng thêu Le Bégonia d’Or sự chú ý của giới truyền thông, cùng nhiều đơn đặt hàng từ các hãng thời trang cao cấp như Hermès, Cartier và Valentino, thương hiệu nước hoa Guerlain, hãng đồng hồ Thụy Sĩ Piaget và hãng giày da John Lobb.

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Hãng đồng hồ Thụy Sĩ Piaget đã ủy quyền cho xưởng thêu Le Bégonia d’Or thực hiện 350 mặt đồng hồ với hai kiểu thiết kế: một bông hồng và một cành nguyệt quế. (Ảnh: Piaget/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Cô Sylvie Deschamps và trợ lý Marlène Rouhaud của cô mất 10 giờ để thêu cành nguyệt quế cho nhà sản xuất đồng hồ Thụy Sĩ Piaget. (Ảnh: Piaget/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Cô Sylvie Deschamps và trợ lý của cô là cô Marlène Rouhaud đã mất 35 giờ để thêu thủ công từng bông hồng cho chiếc đồng hồ Piaget phiên bản giới hạn này. (Ảnh: Piaget/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Bên cạnh việc thực hiện các đơn hàng cho những thương hiệu xa hoa, xưởng thêu Le Bégonia d’Or cũng nhận thiết kế và thực hiện các chi tiết trang trí độc đáo cho nội thất phi cơ riêng, du thuyền và nội thất tư gia. Ngoài ra, cô Deschamps và nhóm của cô còn phục hồi và sửa chữa nhiều mặt hàng thêu chỉ vàng, từ bích chương tôn giáo đến ghế trường kỷ của khách hàng.

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Một khách hàng ở Paris đã nhờ xưởng thêu Le Bégonia d’Or phục hồi lại chiếc trường kỷ này. (Ảnh: Le Bégonia d’Or)

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Chỉ vàng được thêu trên nền vải nhung mới để phục hồi hoàn toàn chiếc trường kỷ bị hư hỏng nặng. (Ảnh: Le Bégonia d’Or)

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Xưởng thêu Le Bégonia d’Or đã trả lại vẻ đẹp rực rỡ cho chiếc trường kỷ bọc nhung. (Ảnh: Le Bégonia d’Or)

Truyền thống thêu chỉ vàng được truyền dạy cho các thế hệ tương lai cũng là phần việc quan trọng của xưởng thêu này. Thực tập sinh của cô Deschamps, cô Marlène Rouhaud làm việc cùng cô, và xưởng thêu cũng tổ chức các lớp học suốt cả năm cho các trình độ khác nhau.

Con đường sự nghiệp của nghệ nhân thêu chỉ vàng bậc thầy

Thời thiếu niên, cô Deschamps từng mơ ước trở thành người thiết kế trang phục lót vì niềm yêu thích vẻ đẹp tinh tế của các loại ren. Tình yêu của cô dành cho ren vẫn được cô nuôi dưỡng, nhưng năm cô 15 tuổi, ước vọng nghề nghiệp này đã tan thành mây khói. Khóa học trang phục lót mà cô muốn tham gia đã bị hủy vì không đủ số lượng học viên ghi danh. 

Tuy nhiên, ngôi trường này còn có khóa học chuyên sâu về kỹ thuật thêu chỉ vàng, và khi Deschamps nhìn thấy một số tác phẩm đã hoàn thiện, cô biết đó là điều mình muốn học.

“Sợi chỉ vàng đã chọn tôi hơn là tôi chọn vật liệu đó,” cô nói.

Trong sáu năm, cô Deschamps đã theo học với bà Lucie Teston, nghệ nhân thêu chỉ vàng giỏi nhất ở Lyon tại Etablissements Bouvard et Duviard ở Lyon [một xưởng chuyên phục chế lễ phục tôn giáo và các loại vải cổ khác.] Được bà Lucie Teston dạy dỗ tận tình, cô Deschamps đã hoàn thiện kỹ năng thêu của mình, cô đã học được tất cả kỹ thuật thêu – thậm chí một số kỹ thuật từ thế kỷ 15.

Năm 1995, cô Deschamps bắt đầu vận hành xưởng thêu mới có tên là Le Bégonia d’Or. Đây là xưởng thêu chỉ vàng duy nhất do nhà nước tài trợ ở Pháp, cô Deschamps cho biết. Xưởng thêu được lập nên nhằm giúp các sinh viên thêu chỉ vàng của trường học tại địa phương thực tập theo cách đào tạo truyền thống.

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Cô Sylvie Deschamps và nhóm của cô tại xưởng thêu thời trang cao cấp Le Bégonia d’Or. Ảnh chụp họ đang làm việc trên một tác phẩm cho nhà Valentino. (Ảnh: Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Những sản phẩm tinh tế Made in France 

Tất cả các vật liệu được sử dụng trong xưởng thêu đều được sản xuất tại Pháp. Bản thân sợi chỉ vàng được nhà sản xuất chỉ vàng nổi danh Ets Carlh cung cấp. 

Chỉ vàng khác với các loại chỉ thêu thông thường như chỉ lụa. Chỉ vàng bao gồm một sợi vàng nhỏ được cắt đến một kích thước được xác định rồi bện thành sợi, giống như những chuỗi ngọc trai. Sợi kim loại quý báu này không có độ dẻo dai như sợi chỉ bình thường và cần những thao tác tinh tế, chuyên nghiệp vì chúng khá dễ hỏng, cô Deschamps giải thích.

“Khi chạm vào sợi chỉ vàng, bạn cảm nhận sự mịn màng và mát lạnh… và thật tuyệt vời khi bạn đặt lên bàn tay, để cho sợi chỉ luồn giữa giữa các ngón tay của mình,” cô nói.

Nhiều hợp đồng của hãng thêu Le Bégonia d’Or cho thấy kỹ năng tinh tế và sự kiên nhẫn của cô Deschamps. Chẳng hạn như đơn hàng 350 mặt đồng hồ phiên bản giới hạn cho nhà sản xuất đồng hồ Thụy Sĩ Piaget. Xưởng của cô Deschamps đã thêu trên mặt những chiếc đồng hồ siêu mỏng Altiplano độc quyền này. 

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Cô Sylvie Deschamps và trợ lý của cô là cô Marlène Rouhaud đã mất 35 giờ để thêu thủ công từng bông hồng cho chiếc đồng hồ Piaget phiên bản giới hạn này. (Ảnh: Piaget/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Đồng hồ Altiplano rất mỏng manh, cô Deschamps và trợ lý Rouhaud của cô đã phải làm việc với sợi chỉ vàng mịn như tóc để thêu một số thiết kế khác nhau: ví dụ, một bông hồng bằng lụa màu hồng và sợi chỉ vàng trắng, và một cành nguyệt quế với chỉ trắng- vàng. Cô Deschamps giải thích rằng công việc gián đoạn nhiều lần vì chỉ bị đứt. Mỗi bông hồng mất 35 giờ, và mỗi cành nguyệt quế mất 10 giờ để hoàn thành. 

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Bông hồng cho mặt đồng hồ Piaget được thêu bằng chỉ vàng mỏng như sợi tóc và được thao tác rất tỉ mỉ. (Ảnh: Piaget/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Năm 2013, hãng mỹ phẩm Pháp Guerlain đã tổ chức lễ kỷ niệm 160 năm ra đời nhãn hàng nước hoa mang tính biểu tượng L’Eau Impériale. Hãng này đã tổ chức một cuộc thi dành cho các nghệ nhân bậc thầy cho mẫu chai phiên bản giới hạn hoặc hình thức đóng gói của loại nước hoa này. Có chín thiết kế đã được chọn.

Nghệ thuật thêu chỉ vàng tinh tế từ Pháp quốc
Nghệ nhân thêu chỉ vàng Le Bégonia d’Or Sylvie Deschamps và Marlène Rouhaud đã dành 135 giờ để thêu trang trí cho chai nước hoa biểu tượng của Guerlain, nhân kỷ niệm 160 năm ra đời của dòng nước hoa L’Eau Impériale – Guerlain. (Ảnh: Guerlain/Được sự cho phép của Le Bégonia d’Or)

Một trong những thiết kế đó đến từ xưởng thêu Le Bégonia d’Or. Cô Deschamps, cùng với cô Rouhaud đã dành ra 135 giờ để thêu trang trí cho chai nước hoa đang được trưng bày tại cửa hàng của Guerlain trên đại lộ Champs-Élysées ở Paris.

Để tìm hiểu thêm về Le Bégonia d’Or, hãy truy cập trang Broderieor.com.

Lorraine Ferrier
Phương Du biên dịch

Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn