Nghiên cứu: Những người làm vườn ít bị bệnh tâm thần hoặc bệnh kinh niên hơn

JESSIE ZHANG

Một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên đối chứng đầu tiên về ‘làm vườn cộng đồng’ (community gardening) đã phát hiện rằng ngoài việc ăn nhiều chất xơ hơn và hoạt động thể chất nhiều hơn – hai cách giảm nguy cơ ung thư và các bệnh kinh niên như đã biết – những người làm việc quanh quẩn trong vườn cũng làm giảm đáng kể mức độ căng thẳng, lo lắng và nguy cơ bị bệnh tâm thần.

Nghiên cứu mới trên các gia đình có thu nhập thấp cho thấy những người làm vườn – tham gia vào nghiên cứu khi bị căng thẳng và lo lắng nhất – đã thấy các vấn đề về sức khỏe tâm thần giảm nhiều nhất.

Bà Jill Litt, tác giả cao cấp và giáo sư môi trường tại Khoa Nghiên cứu Môi trường thuộc Đại học Colorado Boulder, cho biết: “Những phát hiện này cung cấp bằng chứng cụ thể rằng việc tham gia làm vườn cộng đồng có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư, bệnh kinh niên và rối loạn sức khỏe tâm thần.”

“Bất kể đi đâu, đều nghe mọi người nói rằng có điều gì đó trong việc làm vườn khiến họ cảm thấy tốt hơn.”

Nghiên cứu đã tuyển dụng gần 300 người mới bắt đầu làm vườn; độ tuổi trung bình là 41.

Một nửa được chỉ định vào nhóm làm vườn cộng đồng và nhận được một khu vườn chung cho cả nhóm miễn phí, một số hạt giống, một khóa học làm vườn cơ bản và một người cùng làm. Nửa còn lại được phân cho nhóm đối chứng.

Cả hai nhóm đều trả lời các câu hỏi thường xuyên về khẩu phần ăn uống, sức khỏe tinh thần và số đo cơ thể của họ.

Sau hai mùa, lượng chất xơ ăn vào mỗi ngày của nhóm làm vườn nhiều hơn nhóm đối chứng 7%.

James Herbert, đồng tác giả và giám đốc chương trình kiểm soát và phòng ngừa ung thư của Đại học Nam Carolina, cho biết: “Việc tăng thêm 1 gram chất xơ có thể đem lại những tác động lớn, ích lợi cho sức khỏe.”

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng chất xơ có tác động sâu sắc đến các phản ứng viêm và miễn dịch, ảnh hưởng đến mọi thứ từ cách chúng ta chuyển hóa thức ăn đến mức độ khỏe mạnh của hệ vi sinh vật đường ruột, cho đến mức độ nhạy cảm đối với bệnh tiểu đường và một số bệnh ung thư.

Bà Litt cho biết làm vườn cộng đồng mang tính chuyển đổi và thậm chí là cứu sinh, đặc biệt đối với những người nhập cư có thu nhập thấp sống trong các căn chung cư.

“Ngay cả khi bạn đến khu vườn để tự trồng lương thực ở một nơi yên tĩnh, bạn bắt đầu nhìn vào mảnh đất của người hàng xóm và chia sẻ các kỹ thuật và công thức, và theo thời gian, các mối quan hệ sẽ nảy nở,” bà nói.

Một số lời khuyên

Tổ chức Người cao niên Quốc gia Úc (National Seniors Australia) gần đây đã đưa ra một số hướng dẫn để tránh bị bệnh khi làm vườn, do các trường hợp bị bệnh Legionnaires ngày càng gia tăng. Đó là một dạng viêm phổi trầm trọng – từ ‘hỗn hợp giá thể’ [potting mix: hỗn hợp gồm rêu than bùn, chất khoáng, xơ dừa nhưng không chứa đất, dùng để trồng trong chậu, đã khử trùng], và đất.

Mọi người nên đeo găng tay và khẩu trang khi làm việc với đất trong vườn (gardening soil) hoặc với hỗn hợp giá thể trồng trong chậu, đặc biệt nếu là người lớn tuổi, người hút thuốc, hoặc người có hệ thống miễn dịch yếu.

Cô Harriet Whiley, giáo sư về sức khỏe môi trường tại Đại học Flinders, cho biết khi mở bao hỗn hợp giá thể nên để cách xa mặt và tránh đảo lắc bao trước khi đổ hết.

“Bệnh Legionnaires không lây từ người này sang người khác, mà lây qua đường hô hấp hoặc khi hít phải vi khuẩn Legionella,” cô Whiley nói.

“Đây là lý do vì sao điều quan trọng là phải đeo khẩu trang, làm ướt đất, và đeo găng tay hoặc rửa tay khi dùng hỗn hợp giá thể.”

Việc làm ướt hỗn hợp giá thể trước sẽ giúp bụi của hỗn hợp ô nhiễm [nếu có] không lan tỏa ra không khí và không bị hít phải.

Nghiên cứu làm vườn được công bố vào ngày 04/01 trên Tập san Lancet Planetary Health.