Ngoại trưởng Blinken chỉ trích Trung Quốc về Biển Đông

Hôm 09/08, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói rằng hành vi bắt nạt đang đe dọa trật tự hàng hải dựa trên luật pháp ở Biển Đông, trong một lời chỉ trích khá rõ ràng hướng tới Trung Cộng.

Ông Blinken nói: “Ở Biển Đông, chúng tôi đã chứng kiến ​​những cuộc chạm trán nguy hiểm giữa các tàu trên biển và các hành động khiêu khích nhằm thúc đẩy các yêu sách hàng hải trái pháp luật. Hoa Kỳ đã nói rõ những lo ngại của mình liên quan đến các hành động đe dọa và bắt nạt các quốc gia khác tiếp cận hợp pháp các nguồn tài nguyên biển của họ.”

“Các nỗ lực giải quyết tranh chấp hàng hải thông qua đe dọa hoặc sử dụng vũ lực đã bất chấp những nguyên tắc này,” ông Blinken nói thêm, khi đề cập đến các nguyên tắc được ghi trong Hiến chương Liên Hiệp Quốc.

Ngoại trưởng Blinken đưa ra nhận xét trên trong một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về an ninh hàng hải vào hôm 09/08. Cuộc họp trực tuyến này do Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chủ trì.

Ông cảnh báo rằng, “Nếu một quốc gia không phải đối diện với bất kỳ hậu quả nào khi bỏ qua những quy tắc này, thì điều đó sẽ thúc đẩy sự miễn trừng phạt và bất ổn lớn hơn ở khắp mọi nơi.”

Nhà cầm quyền Trung Cộng đã tiếp tục gây hấn để bảo vệ các tuyên bố chủ quyền của họ ở Biển Đông bất chấp phán quyết quốc tế năm 2016. Năm đó, Tòa Trọng tài Thường trực La Haye đã bác bỏ yêu sách “Đường chín đoạn” của Trung Quốc đối với khoảng 85% diện tích 2.2 triệu dặm vuông của Biển Đông. Phán quyết tuyên bố rằng yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh không phù hợp với Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).

Hồi tháng 03/2021, hơn 200 tàu Trung Quốc – được cho là của lực lượng dân quân hàng hải Bắc Kinh – đã neo đậu tại Đá Ba Đầu (Whitsun Reef), một trong những bãi đá ngầm, đảo và đảo san hô đang tranh chấp ở Biển Đông mà Brunei, Trung Quốc, Malaysia, Philippines, Đài Loan, và Việt Nam tuyên bố chủ quyền.

Sự tập trung của các tàu Trung Quốc đã bị Việt Nam và Philippines lên án, cả hai quốc gia đều cho rằng Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền lãnh thổ của họ. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ned Price cũng lên tiếng kêu gọi Trung Quốc “ngừng sử dụng lực lượng dân quân hàng hải của mình để đe dọa và khiêu khích nước khác” trên Twitter.

Hồi đầu tháng 07/2021, Reuters đã đưa tin về sự hiện diện ngày càng tăng của Bắc Kinh ở các vùng biển xung quanh Philippines, khi các ngư dân Philippines phàn nàn về việc họ bị tàu Trung Quốc theo dõi, đâm hoặc tấn công bằng vòi rồng.

Nỗ lực quân sự hóa liên tục của Trung Quốc ở Biển Đông, bao gồm việc đặt các phi trường và tiền đồn trên các bãi đá ngầm và đảo, cũng đang khiến các nước láng giềng của họ không yên. Hồi tháng 07/2021, The Washington Times đưa tin rằng Bắc Kinh đã điều động phi cơ quân sự từ các đảo trong vùng biển tranh chấp, trích dẫn các hình ảnh vệ tinh mà tờ báo này thu thập được.

Việc khai triển có thể có nghĩa là quân đội Trung Quốc “có thể đã bắt đầu các hoạt động không quân thường xuyên từ các phi trường đó,” The Washington Times dẫn lời cựu sĩ quan tình báo Hải quân J. Michael Dahm.

Ngoại trưởng Blinken cũng nhân cơ hội này để nói rằng không chỉ các nước có tuyên bố chủ quyền đối với vùng biển đang tranh chấp mà tất cả các quốc gia đều có trách nhiệm giải quyết tranh chấp này.

Ông Blinken nói: “Đây là công việc, và hơn nữa, là trách nhiệm của mọi quốc gia thành viên trong việc bảo vệ các quy tắc mà tất cả chúng ta đã đồng thuận tuân theo và giải quyết các tranh chấp trên biển một cách hòa bình.”

Ông cho biết thêm, “Xung đột ở Biển Đông hoặc ở bất kỳ vùng biển nào đều sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng trên toàn cầu đối với an ninh và thương mại.”

Biển Đông là một tuyến đường thương mại hàng hải chính, chiếm khoảng 20-33% vận tải biển toàn cầu. Nơi đây cũng giàu trữ lượng cá và khí đốt.

Tham tán phái bộ thường trực của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc Đới Binh (Dai Bing) cũng trình bày tại cuộc họp. Theo hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã của Trung Quốc, ông Đới đã cáo buộc Hoa Kỳ có “động cơ chính trị” khi đưa ra vấn đề Biển Đông trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an.

“Bản thân Hoa Kỳ không đủ tư cách để đưa ra những nhận định vô trách nhiệm về vấn đề Biển Đông,” ông Đới nói thêm.

Hồi tháng 07/2021, Liên minh u Châu và Đức đã sử dụng dịp lễ kỷ niệm 5 năm ngày ra phán quyết về Biển Đông, rơi vào hôm 12/07, để lên tiếng ủng hộ quyết định mang tính bước ngoặt này. Trong khi đó, Canada và Hoa Kỳ nhân cơ hội này để kêu gọi Trung Quốc tuân thủ phán quyết.

Ký giả Frank Fang sinh sống tại Đài Loan. Anh phụ trách đưa tin về Trung Quốc và Đài Loan. Anh có bằng Thạc sĩ về khoa học vật liệu tại Đại học Thanh Hoa Đài Loan.