Nhóm thượng nghị sĩ công bố bước đột phá về thỏa thuận kiểm soát súng

JACK PHILLIPS

Hôm 12/06, một nhóm thượng nghị sĩ (TNS) lưỡng đảng đã công bố một thỏa thuận về kiểm soát súng, bao gồm cung cấp nhiều nguồn lực hơn cho nhu cầu sức khỏe tâm thần, an toàn trường học, và hơn thế nữa

Thông báo này đạt được sự ủng hộ của 10 thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa, vốn là điều cần thiết để thượng viện có số ghế cân bằng giữa hai đảng 50–50 vượt qua thủ tục tranh luận không giới hạn (filibuster). Đáng chú ý, thỏa thuận này đã được Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ–New York), một người ủng hộ lâu năm về các biện pháp kiểm soát súng, ca ngợi.

Trong tuyên bố trên, nhóm này cho biết họ có kế hoạch “tăng cường các nguồn lực về sức khỏe tâm thần cần thiết, cải thiện an toàn trường học và hỗ trợ cho học sinh, đồng thời giúp bảo đảm rằng những tên tội phạm nguy hiểm và những người bị xét xử là bị bệnh tâm thần không thể mua vũ khí.”

Các thành viên Đảng Cộng Hòa ủng hộ dự luật này bao gồm các thượng nghị sĩ Lindsey Graham (South Carolina), Mitt Romney (Utah), John Cornyn (Texas), Thom Tillis (North Carolina), Richard Burr (North Carolina), Roy Blunt (Missouri), Bill Cassidy (Louisiana), Susan Collins (Maine), Rob Portman (Ohio), và Pat Toomey (Pennsylvania).   

Một số thành viên Đảng Dân Chủ cũng ủng hộ biện pháp này, bao gồm các thượng nghị sĩ Chris Murphy (Connecticut), Richard Blumenthal (Connecticut), Corey Booker (New Jerry), Kyrsten Sinema (Arizona), Mark Kelly (Arizona), Chris Coons (Delaware), Martin Heinrich (New Mexico), Joe Manchin (West Virginia), và Debbie Stabenow (Michigan). Thượng nghị sĩ Angus King (Độc Lập-Maine) cũng đưa ra tín hiệu ủng hộ dự luật này.

Cả ông Murphy và ông Cornyn đều đã được ông Schumer và Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng Hòa–Kentucky) lần lượt bổ nhiệm để đàm phán nhằm đạt được thỏa thuận sau một số vụ xả súng hàng loạt gây sự chú ý trong những tuần gần đây. Các thành viên Đảng Cộng Hòa đã tuyên bố ủng hộ dự luật này có thể sẽ phải đối mặt với sự phản đối từ các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa khác và một số cử tri của họ.

Kế hoạch này kêu gọi một “quy trình đánh giá nâng cao” cho những người mua súng trẻ tuổi: “Đối với người mua dưới 21 tuổi, đòi hỏi một thời gian điều tra để đánh giá hồ sơ sức khỏe vị thành niên và tâm thần, bao gồm kiểm tra với cơ sở dữ liệu của tiểu bang và cơ quan chấp pháp địa phương”, theo tuyên bố của họ.

Dự luật cũng sẽ cung cấp hỗ trợ cho sự can thiệp khủng hoảng của tiểu bang, bảo vệ nạn nhân bạo lực gia đình, tài trợ cho các dịch vụ hỗ trợ và sức khỏe tâm thần tại trường học, đầu tư vào trẻ em và các dịch vụ sức khỏe tâm thần gia đình, làm rõ định nghĩa về đại lý vũ khí được liên bang cấp phép, hình phạt cho “người mua súng trên danh nghĩa người khác”, và đầu tư khám chữa bệnh từ xa.

Đáng chú ý, dự luật khung bao gồm điều khoản cảnh báo (red flag), cho phép “các nguồn lực cho các tiểu bang và bộ lạc tạo ra và quản trị các luật giúp bảo đảm vũ khí gây sát thương nằm ngoài tầm tay của các cá nhân mà tòa án đã xác định là mối nguy hiểm đáng kể cho chính bản thân họ hoặc người khác,” theo một thông cáo báo chí hôm Chủ Nhật. Hiện tại, 19 tiểu bang và thủ đô Hoa Thịnh Đốn, có luật Cảnh Báo (Red Flag law, là luật kiểm soát súng cho phép tòa án tiểu bang ra lệnh tạm thời tước súng của một người có thể gây nguy hiểm cho cộng đồng hoặc chính bản thân họ) trong văn bản luật, được mô tả là vi hiến vì vi phạm Điều khoản về Thủ tục Tố tụng của Hiến pháp và trao cho các thẩm phán quá nhiều quyền lực.

Không có đề cập đến các điều khoản gây nhiều tranh cãi đã được một số thành viên Đảng Dân Chủ đề nghị, bao gồm lệnh cấm đơn phương đối với súng trường bán tự động hoặc lệnh cấm đối với băng đạn có hơn 10 viên đạn. 

“Hôm nay, chúng tôi đang công bố một đề nghị chung của lưỡng đảng để bảo vệ trẻ em Mỹ, giữ an toàn cho trường học của chúng ta, và giảm mối đe dọa bạo lực trên khắp đất nước chúng ta,” ông Murphy, ông Cornyn và các thượng nghị sĩ khác cho biết trong một tuyên bố. “Các gia đình đang lo sợ, và nhiệm vụ của chúng tôi là cùng nhau và hoàn thành điều sẽ giúp khôi phục lại cảm giác an toàn và an ninh trong cộng đồng của họ.”

Ông Schumer, trong một tuyên bố, đã hoan nghênh thỏa thuận này và nói rằng “Quốc hội đang đi đúng hướng để thực hiện hành động có ý nghĩa nhằm giải quyết nạn bạo lực súng đạn,” mà không đề cập đến việc một số thành phố có luật kiểm soát súng nghiêm ngặt lại có tỷ lệ sát nhân liên quan đến súng cao nhất Hoa Kỳ.

“Sau làn sóng không ngừng về các vụ tự sát và sát nhân liên quan đến súng, bao gồm cả các vụ xả súng hàng loạt, Thượng viện đã sẵn sàng hành động theo các cải cách theo lẽ thường để bảo vệ người Mỹ tại nơi họ sinh sống, nơi mua sắm và nơi họ học tập,” ông nói thêm. “Chúng ta cần nhanh chóng hành động để thúc đẩy luật này, bởi vì nếu một sinh mệnh có thể được cứu, thì đó là một nỗ lực đáng giá.”