Những món tráng miệng nhúng mật ong ngọt ngào
CRYSTAL SHI
Trong cuốn sách dạy nấu ăn có nhan đề “Little Book of Jewish Sweets”, chuyên gia ẩm thực Leah Koenig đã viết về ngày Tết Rosh Hashanah của người Do Thái rằng “sự ngọt ngào là điều tối quan trọng”. Để chào đón năm mới, các bữa tiệc thường tràn ngập những món ăn biểu tượng và những món ngọt luôn là một chủ đề phổ biến, có ý nghĩa là mở ra một năm mới thật suôn sẻ.
Cô Koenig giải thích, theo truyền thống của người Do Thái, bữa ăn vào đêm đầu tiên bắt đầu với món táo lát nhúng trong mật ong, với hình dáng tròn đầy của loại trái cây này cùng với vị ngọt của cả táo và mật ong biểu thị cho những mong ước về một năm sắp đến thật đủ đầy và suôn sẻ.
Một món ăn thường thấy khác là bánh mì trứng truyền thống của người Do Thái, được rắc thêm nho khô để tạo vị ngọt và quấn thành hình xoắn ốc để tạo độ tròn và đầy đặn, và thường được nhúng trong mật ong rồi mới dùng. (Cô Koenig, một người Do Thái Ashkenazi, thay vì nhúng bánh vào mật ong, cô lại nhúng từng miếng bánh vào trong phần súp gà của mình: “Một sự kết hợp nghe có vẻ hơi phi lý nhưng lại tạo ra những điều kỳ diệu,” cô nói.)
Những người Do Thái Ashkenazi cũng dùng món bánh táo (apfelkuchen) và bánh mật ong (lekach), “truyền thống nướng bánh táo và mật ong trực tiếp vào món tráng miệng,” cô Koenig nói. Trong cuốn sách “Little Book of Jewish Sweets,” cô phối trộn cả hai loại bánh trên thành một loại bánh lớn, kết hợp tuyệt hảo giữa táo và mật ong, được tạo ngọt từ mật ong, tạo hương từ cà phê và các gia vị có tính ấm, và ở giữa xếp một lớp táo mềm, thơm mùi quế. Phần “nửa táo” của bánh là dựa theo công thức của mẹ cô.
Cuốn sách cũng có một công thức cho món bánh teiglach, một món ăn truyền thống của người Ashkenazi được làm từ viên bột tròn nướng và được nhúng ngập trong sirup mật ong. Món tráng miệng này có “nguồn gốc xa xưa xuất phát từ một số loại bánh tráng miệng căn bản nhất là những viên bột được ngào sôi trong mật ong,” cô Koenig nói, nhưng thời nay người ta không còn ăn món này nữa; lý do là vì loại bánh này bị xem là lỗi thời và không hấp dẫn – không phải là do cách nướng bánh của người Do Thái hiện đại có khuynh hướng “sử dụng quá nhiều đường tinh luyện và không may khiến bánh bị khô.” Để hồi sinh dòng bánh cổ điển này, cô Koenig đã phá vỡ vị ngọt đơn điệu bằng cách thêm vỏ chanh tươi và gừng kết tinh vào.
Ngoài vị ngọt đặc trưng, truyền thống cũng cho rằng ăn những quả đầy hạt, chẳng hạn như lựu, để thể hiện ước vọng có một năm sung túc và thật nhiều điều tốt đẹp; và dùng một loại “trái cây mới”, loại đã không ăn trong năm qua, sau khi cầu nguyện bày tỏ lòng biết ơn để bước vào một vụ mùa sắp đến. Trong khi đó, theo truyền thống thì người Do Thái Sephardi và Mizrahi sẽ tham dự bữa ăn Lễ Vượt Qua thịnh soạn gồm nhiều món ăn mang tính biểu tượng, trước khi dùng người ta sẽ thực hiện một phần cầu nguyện và mỗi món đều tượng trưng cho một ý định khác nhau, thường bắt nguồn từ cách chơi chữ dựa trên tên của món ăn.
Dưới đây, cô Koenig sẽ chia sẻ các công thức làm món bánh táo mật ong, món teiglach, và món baklava – những món mà đoan chắc rằng sẽ đem lại một năm suôn sẻ và thật nhiều niềm vui phía trước.
Bánh táo mật ong
8 phần ăn
- 2 1/4 cup bột mì đa dụng
- 1 muỗng cà phê bột nở
- 1/2 muỗng cà phê baking soda
- 2 1/2 muỗng cà phê bột quế
- 1 muỗng cà phê gừng xay
- 1/2 muỗng cà phê hạt tiêu xay
- 1/2 thìa cà phê đinh hương xay
- 3/4 muỗng cà phê muối kosher
- 3/4 cup dầu thực vật
- 1/2 cup cà phê pha mạnh
- 1 1/3 cup đường nâu nhạt
- 1/2 cup mật ong
- 3 quả trứng lớn
- 1 1/2 muỗng cà phê chiết xuất vani
- 4 cup táo nướng đã gọt vỏ, thái nhỏ (3 hoặc 4 quả vừa)
- Đường bột để rắc lên mặt
Làm nóng lò ở nhiệt độ 350 độ F và bôi một lớp dầu mỏng vào khuôn Bundt (hình vành khăn) 10 inch. Rây bột mì, bột nở, muối nở, 1.5 thìa cà phê quế, gừng, tiêu, đinh hương, và muối vào một chén lớn.
Trong máy đánh trứng loại đứng hoặc loại cầm tay, đánh dầu, cà phê, 1 cup đường nâu và mật ong ở tốc độ trung bình cho đến khi kết hợp hoàn toàn. Cho từng quả trứng vào, tiếp theo là vani, đánh đều sau mỗi lần thêm. Cho thêm hỗn hợp bột vào làm hai lần, đánh ở tốc độ thấp cho đến khi trộn đều.
Khuấy đều táo, 1/3 cup đường nâu còn lại và 1 thìa cà phê quế còn lại trong một chén vừa.
Trải đều khoảng một nửa bột vào khuôn Bundt đã chuẩn bị và dùng thìa múc hỗn hợp táo đổ đều lên trên. Trải phần bột còn lại trên táo. Nướng cho đến khi que thử bánh được xiên vào trung tâm lấy ra sạch sẽ, khoảng 50–60 phút. (Bắt đầu kiểm tra sau 50 phút để tránh nướng quá lâu.) Lấy ra khỏi lò. Đặt khuôn lên giá trong 30 phút để táo bên trong nguội và đông lại.
Để lấy bánh ra khỏi khuôn, hãy luồn một con dao sắc mỏng giữa bánh và khuôn; sau đó nhẹ nhàng úp bánh lên giá để cho nguội hoàn toàn. Ngay trước khi phục vụ, chuyển bánh sang đĩa phục vụ và rắc đường bột lên trên. Phục vụ ở nhiệt độ phòng. Bảo quản ở nhiệt độ phòng trong tối đa 5 ngày hoặc bao trong bọc nhựa và để đông lạnh trong tối đa 3 tháng.