Nông dân Mỹ từ bỏ trào lưu trồng gai dầu do hiệu suất quá thấp

AUTUMN SPREDEMANN

Việc sử dụng cây gai dầu (hemp) cho các mục đích công nghiệp – chẳng hạn như ngũ cốc và sợi – là điều quan trọng tiếp theo kể từ khi dự luật nông nghiệp hợp pháp hóa sản xuất được thông qua hồi năm 2018.

Kể từ đó, một thị trường song song đã mọc lên cùng với ngành công nghiệp cannabinoid (một nhóm hợp chất hoạt tính được tìm thấy trong cây cần sa).

Ban đầu, người ta rất lạc quan. Điều này đã thúc đẩy một trào lưu trồng trọt đầy ảo tưởng trong năm 2019.

Bốn năm sau, những người nông dân dày dặn kinh nghiệm cũng như các nhà đầu tư mạo hiểm đang phải điêu đứng với một thị trường bị bão hòa và kỳ vọng được đề cao quá mức ở cả hai đầu của ngành này.

Trong lịch sử, những người ủng hộ đã nhiệt thành bán cây gai dầu như một loại cây trồng kỳ diệu. Phong trào này đã đạt được sức hút đáng kể như một khoản đầu tư ở Hoa Kỳ sau khi chất cannabidiol (CBD) gây được tiếng vang vì có lợi trong y tế, bắt đầu từ California vào năm 1996.

Các ứng dụng công nghiệp được đưa ra sau khi Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) thông qua dự luật chính thức hợp pháp hóa cây gai dầu như một mặt hàng nông nghiệp, xóa bỏ danh tiếng xấu bấy lâu của loại cây này.

Chỉ một năm sau khi luật được thông qua, diện tích trồng cây gai dầu được cấp phép trên toàn quốc đã tăng lên 511,442 mẫu vào năm 2019. Mặc dù vậy, đến năm 2021 con số đó đã giảm xuống chỉ còn 107,702 mẫu.

Năm nay, diện tích cây gai dầu được cấp phép đã giảm thêm 53%.

Một số chuyên gia cho rằng điều này một phần là do nguồn cung vượt quá mức nhu cầu trong giai đoạn đầu của phong trào.

Ông Mike Leago, người sáng lập tổ chức iHempx, nói với The Epoch Times rằng, “Rất nhiều nông dân đã tham gia trồng cây gai dầu vào năm 2019 – năm đó họ đã sản xuất quá mức, và nhiều nông dân đã phải ôm các hóa đơn rất cao mà có rất ít khả năng thu được lợi nhuận.”

Với tư cách là giám đốc điều hành của một sàn giao dịch cây gai dầu quốc tế, ông Leago đã làm việc trong chuỗi cung ứng cây gai dầu kể từ năm 2016.

Ông nói rằng nhiều “kẻ xấu bất lương và độc ác” trong ngành đã cản trở thị trường non trẻ này. Một vài sự cản trở đến từ việc đưa ra các dự báo trên giấy thiếu thực tế, tạo ra một cơn sốt đầu tư.

Ông nói: “Nguồn cung cấp dư thừa đã trở thành một thực trạng.”

Do thị trường tiếp tục tắc nghẽn trong năm 2021, nên một số nông gia ở Oregon đã rơi vào cảnh tồn đọng với hàng ngàn pound cây gai dầu được đóng gói và chất đống trong kho của họ. Đến tháng Bảy, nhiều người không thể bán sản phẩm của họ dẫu là với giá hòa vốn.

Đó là một tình huống đã trở nên quá quen thuộc với những nông dân trồng cây gai dầu: một loại cây trồng không kiếm được tiền. Hơn nữa, những nông gia ở vùng Tây Nam Hoa Kỳ đang phải đối mặt với những thách thức khác, chẳng hạn như điều kiện hạn hán nghiêm trọng.

Ở Texas, những người say mê cây gai dầu đã quảng cáo loại cây này như một loại cây có sức sống chịu được hạn hán, có hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, kể từ năm 2019, nông dân vẫn chưa thấy bất kỳ khoản lợi nhuận nào từ các khoản đầu tư của họ.

Chủ tịch Hiệp hội Những Người Trồng Cây Gai Dầu Texas, ông Kyle Bingham, nói với các phóng viên rằng “nông dân không thiết tha” trong năm nay. Ông nói thêm rằng những người trồng trọt không muốn lãng phí thời gian, tiền bạc, đất đai, hoặc bất cứ thứ gì khác vào cây gai dầu lúc này.

Kiểu tâm lý bất bình này là do hiệu suất thấp nổi bật trong tình hình hạn hán lan rộng ảnh hưởng đến 61% lục địa Hoa Kỳ trong năm nay.

Mối bận tâm về nước là điều tối quan trọng ở tiểu bang Lone Star (Texas) nổi tiếng khô cằn này. Nông dân ở đây không thể lãng phí một giọt nước nào cho những loại cây trồng mà theo đúng nghĩa đen là không thể chịu được nhiệt độ cao.

Và mặc dù cây gai dầu được biết đến rộng rãi là cây chống hạn, nhưng rất ít nghiên cứu chứng minh điều này.

Ngược lại, một nghiên cứu về khả năng chịu hạn của cây gai dầu do bà Katie Russell thuộc Đại học Tiểu bang Colorado dẫn đầu đã lưu ý rằng cây gai dầu không phải là “cây trồng trên đất khô” lý tưởng.

“Thành thật mà nói, cây gai dầu là một loài thực vật, và trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt thì rất khó khăn cho việc trồng trọt,” ông Nathan Murphy, giám đốc bộ phận sợi gai dầu và giảm thải carbon của Global Smart Commodity Group, nói với The Epoch Times.

Ông Murphy khẳng định rằng những kỳ vọng không đúng chỗ và việc lập kế hoạch chiến lược dài hạn yếu kém dẫn đến một phần lớn những thất bại ban đầu trong ngành công nghiệp cây gai dầu. Ông cũng đồng ý với đánh giá của ông Leago rằng các chuyên gia tự phong đã phá hoại thị trường mới nổi này.

Ông nói: “Tôi nghe nói họ được gọi họ là những nhà tiên tri về cây gai dầu, đưa ra những lời hứa hẹn lạc quan sẽ kiếm được bộn tiền từ ‘cơn sốt xanh’ này, để lấy một khoản phí hướng dẫn từ những nông dân nhẹ dạ.”

Trên hết, ông Murphy nói rằng khi quý vị đưa thêm vào một “cơ sở nhà sản xuất không được đào tạo bài bản”, các quy định cồng kềnh, và chuỗi giá trị chưa phát triển hoàn thiện, thì sẽ tạo ra “công thức hoàn hảo cho thảm họa”.

Nông dân ở các tiểu bang như Maine, Arkansas, Tennessee, và Washington cũng đang cảm nhận được hiệu ứng không mấy tốt đẹp của hàng ngàn dollar bị tiêu tốn vào cây gai dầu.

Ngoài giá cả sụt giảm, quy định đầy áp lực và thuế cao là một trong những điều mà những người trồng trọt chủ yếu than phiền.

Hôm 16/05, USDA đã thông báo rằng những nông dân trồng cây gai dầu nào bị mất mùa trong các thảm họa thiên nhiên hồi năm 2020 và 2021 sẽ đủ điều kiện để được hưởng cứu trợ. Mặc dù đó là một luồng không khí trong lành dành cho các nhà sản xuất đang gặp khó khăn, nhưng điều này đã không có tác dụng nhiều để ngăn chặn một cuộc chuyển đổi sang các loại cây trồng ổn định, và đáng tin cậy hơn về giá cả.

Khi nói đến nguồn cung cấp cần sa quy mô lớn – bao gồm các mặt hàng phổ biến như dầu CBD – ông Leago cho biết sự bão hòa quá mức từ năm 2019 đã có tác động lớn đến giá cả và đã giữ giá ở mức thấp kể từ đó.

Nhưng ông nói thêm rằng có thể có hy vọng cho loại cây gai dầu không chứa cannabinoid.

“Về phương diện công nghiệp thực thụ của loại cây này, chúng tôi đang thấy có rất nhiều động lực, và giá đã bắt đầu tăng.”

Và trong khi một số người trong cuộc nói rằng ngành công nghiệp này có khả năng phục hồi sau một vài năm phát triển khó khăn, thì ông Murphy lại tin rằng việc đặt những kỳ vọng này vào trong bối cảnh phù hợp là rất quan trọng.

“Ngành sản xuất sợi gai dầu có thay thế 100% sản xuất giấy hoặc nhựa hay không? Không, sẽ không,” ông nói.

Khánh Ngọc biên dịch