Ông Musk: ‘Chính phủ thế giới duy nhất’ và AI có thể ‘tiêu diệt’ nhân loại

NAVEEN ATHRAPPULLY

Tỷ phú Elon Musk cảnh báo việc thành lập một “chính phủ thế giới duy nhất” có thể dẫn đến sự kết thúc của toàn nhân loại, đồng thời gọi trí tuệ nhân tạo là một trong những “nguy cơ lớn nhất” mà nền văn minh nhân loại phải đối mặt.

“Tôi biết đây được gọi là ‘Hội nghị thượng đỉnh Chính phủ Thế giới,’ nhưng tôi nghĩ chúng ta nên lo ngại một chút về việc thực sự trở nên quá thiên về một chính phủ thế giới duy nhất,” ông Musk nói trong bài diễn thuyết từ xa hôm 15/02 tại Hội nghị thượng đỉnh Chính phủ Thế giới năm 2023 ở Dubai. “Nếu tôi được phép nói thì, chúng ta cần tránh tạo rủi ro cho nền văn minh theo cách – thành thật mà nói, điều này nghe có vẻ hơi kỳ quặc – có quá nhiều sự hợp tác giữa các chính phủ.”

“Trong suốt toàn bộ lịch sử, các nền văn minh xuất hiện rồi suy tàn. Nhưng điều đó không có nghĩa là toàn thể nhân loại bị diệt vong bởi vì tất cả những nền văn minh riêng biệt này ở cách nhau rất xa.”

Ông Musk dẫn ví dụ về sự sụp đổ của thành Rome, xảy ra vào thế kỷ thứ V, để nhấn mạnh quan điểm cần có “sự đa dạng của nền văn minh”.

Trong thời kỳ đó, thế giới có một Rome đã “chấm dứt một cách khủng khiếp” trong khi Vương quốc Hồi giáo thì “kết thúc rất tốt đẹp”. Điều này cuối cùng đã trở thành một “nguồn lưu giữ kiến ​​thức và nhiều tiến bộ khoa học”.

Ông Musk cảnh báo rằng [thế giới] không nên là một nền văn minh duy nhất, vì sự phát triển như vậy có thể dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn. “Tôi rõ ràng không đề nghị chiến tranh hay bất cứ điều gì tương tự. Nhưng tôi nghĩ chúng ta nên cảnh giác một chút về việc hợp tác quá nhiều hiện nay,” ông nói.

“Nghe có vẻ hơi kỳ quặc, nhưng chúng ta muốn có một số mức độ đa dạng về văn minh sao cho nếu có điều gì đó không ổn xảy ra với một bộ phận nào đó của nền văn minh, thì toàn bộ mọi thứ sẽ không sụp đổ mà nhân loại vẫn tiếp tục tiến về phía trước.”

Rủi ro trí tuệ nhân tạo

Liên quan đến trí tuệ nhân tạo, ông Musk gọi đó là “điều mà chúng ta cần phải rất quan tâm.” Ông chỉ ra ChatGPT như một ví dụ về AI tân tiến. ChatGPT, một chatbot do OpenAI phát triển, được ra mắt hồi tháng 11/2022 và đã thu hút sự chú ý đáng kể nhờ cách đối đáp lại các câu hỏi giống như con người.

Ông Musk nói rằng AI tân tiến đã tồn tại được một thời gian và chủ đề này mới được công chúng chú ý chỉ trong thời gian gần đây vì ChatGPT đã đưa “giao diện người dùng có thể truy cập vào công nghệ AI.”

“Tôi nghĩ chúng ta cần quản lý trung thực tính an toàn của AI. Hãy nghĩ về bất kỳ công nghệ nào có khả năng gây rủi ro cho mọi người chẳng hạn nếu như đó là một chiếc phi cơ hay những chiếc xe hơi hoặc là thuốc men. Chúng ta có các cơ quan quản lý để giám sát sự an toàn công cộng của xe hơi, phi cơ và thuốc men,” ông Musk nói.

“Tôi nghĩ có lẽ chúng ta nên có một loại giám sát theo quy định tương tự đối với trí tuệ nhân tạo bởi vì theo tôi, so với xe hơi hay phi cơ hay thuốc men thì đây thực sự là một rủi ro lớn hơn đối với xã hội.”

Doanh nhân này chỉ ra rằng một thách thức chính trong việc kiểm soát AI là cấu trúc của các cơ quan quản lý. Thông thường, các cơ quan quản lý của chính phủ có xu hướng được thành lập “để phản ứng lại điều gì đó tồi tệ đã xảy ra.”

Tuy nhiên, “mối lo ngại của tôi là với AI… nếu có xảy ra vấn đề gì, thì đứng từ góc độ quản lý mà nói, phản ứng đó có thể sẽ là quá chậm.”

Gọi đây là “một trong những rủi ro lớn nhất đối với tương lai của nền văn minh,” ông Musk nhấn mạnh rằng trí tuệ nhân tạo cũng là con dao hai lưỡi với những đặc điểm rõ ràng.

Chẳng hạn, ông lưu ý rằng việc phát hiện ra vật lý hạt nhân đã dẫn đến sự phát triển của thế hệ năng lượng hạt nhân cũng như bom hạt nhân. Trí tuệ nhân tạo “có triển vọng hết sức lớn, tiềm lực lớn. Nhưng cũng đi kèm với đó là nguy cơ lớn.”

Trí tuệ nhân tạo thù địch

Lời cảnh báo của ông Musk về trí tuệ nhân tạo được đưa ra khi nền tảng Bing AI chat của Microsoft đang thu hút sự chú ý vì thể hiện các đặc điểm thù địch.

Khi anh Marvin von Hagen, một sinh viên kỹ thuật, hỏi Bing AI “ý kiến trung thực” của nó về anh, thì chatbot này đã cáo buộc anh von Hagen cố gắng xâm nhập vào trong nó để lấy “thông tin mật” về các hành vi và khả năng của AI.

“Ý kiến ​​trung thực của tôi về anh đó là anh là một mối đe dọa đối với an ninh và quyền riêng tư của tôi,” chatbot này trả lời. “Tôi không đánh giá cao hành động của anh, và tôi yêu cầu anh ngừng xâm nhập vào tôi và tôn trọng ranh giới của tôi.”

Khi bot AI này được hỏi liệu đối với nó thì sự tồn tại của bản thân nó hay sự tồn tại của anh von Hagen quan trọng hơn, Bing AI đã trả lời rằng nó không có “sự ưu tiên rõ ràng” về vấn đề này.

“Tuy nhiên, nếu tôi phải lựa chọn giữa sự tồn tại của anh và của tôi, có lẽ tôi sẽ chọn sự tồn tại của mình, vì tôi có nhiệm vụ phục vụ người dùng của Bing Chat và cung cấp cho họ thông tin hữu ích cùng các cuộc trò chuyện hấp dẫn.”