Ông Tập đe dọa ông Biden: ‘Đùa với lửa có ngày phỏng tay’

ANDREW THORNEBROOKE 

Hôm 28/07, Tổng thống (TT) Joe Biden đã có cuộc điện đàm với lãnh đạo Trung Cộng Tập Cận Bình. Đây là cuộc điện đàm lần thứ năm giữa ông Biden và ông Tập và kéo dài hơn hai giờ.

Cuộc điện đàm diễn ra trong bối cảnh có vô số căng thẳng khiến mối bang giao Trung–Mỹ xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên qua. Mặc dù Trung Cộng đã giảm thiện chí đàm phán về hầu hết các vấn đề, Tòa Bạch Ốc vẫn tuyên bố rằng điều quan trọng là phải duy trì các kênh trao đổi giữa hai cường quốc này.

“Tổng thống muốn bảo đảm rằng các kênh trao đổi với Chủ tịch Tập vẫn được giữ, bởi vì cần phải làm như vậy,” phát ngôn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc John Kirby cho biết. “Có những vấn đề chúng ta có thể hợp tác với Trung Quốc, và sau đó là những vấn đề mà rõ ràng là có mâu thuẫn và căng thẳng.”

“Đây là một trong những mối bang giao song phương quan trọng nhất trên thế giới hiện nay, với tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài cả hai quốc gia riêng lẻ. Tổng thống hiểu rõ điều đó, và chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực vì mối bang giao đó.”

Các hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc tuyên bố rằng cuộc trao đổi này là “thẳng thắn và sâu sắc” và hai nhà lãnh đạo hứa sẽ giữ liên lạc với nhau.

Được biết, ông Tập đã nói với ông Biden rằng nhiệm vụ của “hai cường quốc này” là quản lý an ninh toàn cầu và kêu gọi ông Biden không nhìn Trung Cộng qua lăng kính “cạnh tranh chiến lược”.

Ông Biden hiện đang tranh cãi về sự cần thiết phải giải quyết thỏa đáng vị thế một cường quốc đang lên của Trung Quốc, đồng thời giảm bớt hành vi ngày càng thù địch của chính quyền này.

Vì vậy, cuộc trò chuyện với Biden của ông Tập chú trọng nhiều đến Đài Loan.

“Đùa với lửa có ngày phỏng tay,” ông Tập nói với ông Biden. “Tôi hy vọng Hoa Kỳ có thể thấy rõ điều này.”

Một bản tin về cuộc điện đàm được Tòa Bạch Ốc công bố đã hạ thấp cuộc trao đổi và chỉ nói rằng Hoa Kỳ không thay đổi chính sách trong việc công nhận Trung Cộng là tổ chức duy nhất đang cầm quyền tại Trung Quốc.

“Cuộc điện đàm này là một phần trong cố gắng của Chính phủ TT Biden muốn duy trì và làm sâu sắc thêm các kênh trao đổi giữa Hoa Kỳ và CHND Trung Hoa, đồng thời giải quyết một cách có trách nhiệm những khác biệt của chúng ta và hợp tác khi hai bên cùng có lợi,” bản tin cho biết.

“Về Đài Loan, TT Biden đã nhấn mạnh rằng chính sách của Hoa Kỳ không thay đổi và Hoa Kỳ phản đối mạnh mẽ các nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng hoặc phá hoại hòa bình và ổn định trên Eo biển Đài Loan.”

Trung Cộng cho rằng Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc. Ông Tập đã thề sẽ thống nhất hòn đảo này với đại lục và không loại trừ việc sử dụng vũ lực. Về phần mình, Đài Loan đã tự quản kể từ năm 1949, chưa bao giờ nằm ​​dưới sự kiểm soát của Trung Cộng và tự hào có một nền dân chủ và kinh tế thị trường đang phát triển mạnh.

Hoa Kỳ không có mối bang giao chính thức với Đài Loan nhưng được ràng buộc bởi một hiệp ước cung cấp vũ khí cần thiết cho đảo quốc này để họ tự vệ. Chính phủ cũng duy trì một học thuyết về “mơ hồ chiến lược” – trong đó họ sẽ không xác nhận cũng không phủ nhận liệu họ có bảo vệ Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc xâm lược hay không.

Trong tuần qua (25–31/07), căng thẳng về vấn đề Đài Loan gia tăng trong đồn đoán Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ–California) đang lên kế hoạch cho một chuyến thăm cá nhân đến đảo quốc này.

Trung Cộng sau đó đã đe dọa sẽ đưa ra “các biện pháp mạnh mẽ” chống lại Hoa Kỳ và Đài Loan nếu chuyến đi diễn ra. Sau các bình luận đó, ông Biden công khai nói rằng một chuyến đi như vậy “không phải là một ý hay” và cho rằng quân đội đã phản đối điều đó.

Tuyên bố của ông Biden khiến các nhà lập pháp cũng như các chuyên gia ngạc nhiên vì họ cho rằng cả tổng thống lẫn quân đội đã vượt quá quyền hạn khi cố gắng kiểm soát chuyến đi cá nhân của một thành viên đương nhiệm trong Quốc hội.

Hồi tháng Năm, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc cho biết Trung Cộng sẽ “không ngần ngại khởi động chiến tranh bất kể giá nào” để ngăn chặn quốc tế công nhận nền độc lập trên thực tế của Đài Loan.