Ông Tập lặp lại tuyên bố của ông Putin trong ‘sáng kiến an ninh toàn cầu’ mới
Hôm 21/04, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra những lời chỉ trích úp mở về các lệnh trừng phạt Nga của Hoa Thịnh Đốn và đồng minh, đồng thời đề xướng cái mà ông gọi là “sáng kiến an ninh toàn cầu” mới do Trung Quốc dẫn đầu.
Ông Tập cho biết sáng kiến mới này dựa trên “mối quan tâm chính đáng về an ninh của tất cả” các nước và tán thành “nguyên tắc an ninh bất khả phân chia” – những nguyên tắc cốt lõi mà Nga đã sử dụng để biện minh cho hành động thôn tính Crimea năm 2014 và cuộc tấn công vào Ukraine hiện thời của họ.
“Nền an ninh bất khả phân chia” đề cập rộng rãi đến ý tưởng rằng an ninh của một quốc gia này không thể tách rời với an ninh của các quốc gia khác trong khu vực, và do đó không quốc gia nào có thể tăng cường an ninh của mình bằng việc gây mất an ninh của quốc gia khác. Khi biện minh cho cuộc xâm lược Ukraine, Tổng thống (TT) Nga Vladimir Putin đã lập luận rằng chiến lược của NATO đã vi phạm nguyên tắc này.
Bình luận của Chủ tịch Trung Quốc trong bài diễn văn qua video tại Hội nghị thường niên Diễn đàn Á Châu Bác Ngao được đưa ra trong bối cảnh Bắc Kinh tiếp tục tăng cường mối bang giao với Moscow ngay cả sau cuộc xâm lược của ông Putin. Đầu tuần này, một nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc đã cam kết sẽ thắt chặt liên kết đối tác với quốc gia xâm lăng này trong cuộc gặp với đặc phái viên Nga tại Bắc Kinh.
Kể từ khi chiến sự xảy ra, chính quyền cộng sản Trung Quốc đã nhiều lần chỉ trích các lệnh trừng phạt của phương Tây và từ chối lên án Moscow. Họ cũng lặp lại tuyên truyền của Moscow rằng Hoa Kỳ và NATO đã kích khởi cuộc xung đột này.
Trong bài diễn văn của mình, ông Tập cho biết sáng kiến an ninh này ủng hộ việc “không can thiệp vào công việc nội bộ” và tôn trọng “chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ” – các khẩu hiệu luôn được Bắc Kinh sử dụng để biện minh và làm chệch hướng những lời chỉ trích về hành động gây hấn Đài Loan của họ. Bắc Kinh xem hòn đảo tự trị này là lãnh thổ của mình và sẽ chiếm bằng vũ lực nếu cần thiết.
Ông Tập không giải thích cách thức khai triển sáng kiến này.
Lãnh đạo Trung Quốc cũng nhắc lại sự phản đối của Bắc Kinh đối với “quyền tài phán cánh tay nối dài” (long-arm jurisdiction, thẩm quyền được áp dụng với bị cáo là người ngoại quốc) và “các biện pháp trừng phạt đơn phương” mà không nêu tên trực tiếp bất kỳ quốc gia nào.
Hồi tháng Ba, các quan chức phương Tây cảnh báo rằng Bắc Kinh đã phát đi tín hiệu sẵn sàng cung cấp viện trợ kinh tế và quân sự cho Moscow vì nỗ lực chiến tranh của họ. Điều này đã thúc đẩy TT Joe Biden cảnh báo lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gọi qua video hôm 18/03 về “những hậu quả” không lường trước nếu nhà cầm quyền này hỗ trợ vật lực cho Moscow.
Khó khăn kinh tế
Diễn đàn Bác Ngao năm nay, được ví như “Diễn đàn kinh tế Davos của Á Châu”, diễn ra trong bối cảnh những lo ngại về tác động của “chính sách zero COVID” nghiêm ngặt của Trung Quốc đối với nền kinh tế toàn cầu vốn đang bị ảnh hưởng bởi những tác động kéo theo của cuộc chiến tại Ukraine.
Hồi đầu tuần trước (18–24/04), các nhà kinh tế từ các ngân hàng bao gồm Nomura và Barclays và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã điều chỉnh giảm dự báo GDP của họ đối với Trung Quốc, thấp hơn nhiều so với mục tiêu “khoảng 5.5%” của Bắc Kinh. Mục tiêu kinh tế quan trọng không đạt được này có thể làm mất hình tượng của ông Tập, người đang theo đuổi một nhiệm kỳ năm năm lần thứ ba chưa từng có tiền lệ trong một cuộc họp quan trọng của Trung Cộng vào mùa thu năm nay.
“Khả năng phục hồi mạnh mẽ” của nền kinh tế Trung Quốc là “bất biến”, ông Tập nói trước hội nghị tại đảo Hải Nam, miền nam Trung Quốc, một cảng thương mại tự do không bị phong tỏa. Ông cũng kêu gọi thúc đẩy hợp tác Á Châu trong bối cảnh sự cô lập với phương Tây ngày càng sâu sắc.
Khách mời tại hội nghị này bao gồm TT Israel Isaac Herzog, TT Philippines Rodrigo Roa Duterte và Giám đốc điều hành IMF Kristalina Georgieva, theo Bộ Ngoại giao Bắc Kinh.