PHÂN TÍCH: Chính phủ TT Biden đang đưa bình đẳng chủng tộc đến các thị trấn và vùng ngoại ô

Kevin Stocklin

Các hành động của chính phủ Tổng thống (TT) Biden nhằm mở rộng bình đẳng chủng tộc đang tiến đến các vùng ngoại ô và thị trấn của Hoa Kỳ.

Bộ Gia cư và Phát triển Đô thị (HUD) đang thực hiện chương trình mới sẽ buộc bất kỳ thị trấn, thành phố, hoặc quận nào chấp nhận trợ cấp nhà ở của liên bang phải “chủ động thực hiện các hành động có ý nghĩa để khắc phục các hình thức phân biệt, thúc đẩy lựa chọn nhà ở công bằng, xóa bỏ sự chênh lệch về cơ hội, và thúc đẩy các cộng đồng hòa nhập không bị phân biệt đối xử.”

Chương trình này, có tên Khẳng định Nâng cao Công bằng Nhà ở (AFFH), là sự phục hồi Quy tắc AFFH năm 2015 của HUD, lúc đầu được chính phủ cựu TT Obama đưa ra nhưng đã bị chính phủ cựu TT Trump bãi bỏ vào năm 2020. Chính phủ ông Trump đã chỉ trích “gánh nặng phiền hà đối với các địa phương và sự can thiệp quá mức của liên bang vào chính sách nhà ở địa phương.” 

Theo chính sách của ông Biden, “để đủ điều kiện nhận quỹ trợ cấp khối phát triển cộng đồng, thì [cộng đồng đó] phải chuẩn bị và đệ trình một kế hoạch để chứng minh rằng họ đang ‘khẳng định nâng cao công bằng nhà ở’,” ông Howard Husock – thành viên cao cấp tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ đồng thời là tác giả của “Phía Người nghèo của Thị trấn”, một bài phê bình về chính sách nhà ở của Mỹ – nói với The Epoch Times. “Họ sẽ phải vượt qua điều kiện bắt buộc của các cơ quan quản lý tại HUD, nơi sẽ xem xét các bước họ đang thực hiện và quyết định xem các bước đó có phù hợp hay không.” 

Ông Husock cho biết những điều mà HUD sẽ yêu cầu bao gồm: liệu nhà ở dành cho người thu nhập thấp có “đang được xây dựng ở ‘các khu dân cư có cơ hội cao’ hay không, có được xây dựng gần các trường có thành tích cao hay không, có gần thư viện hoặc siêu thị hay không, có các cơ sở công cộng được bố trí theo cách phục vụ tốt nhất cho những người có thu nhập thấp hay không.”

Theo một tuyên bố của Bộ trưởng HUD Marcia Fudge, “Các gia đình làm việc chăm chỉ không được mua nhà bởi vì màu da của họ.”

Đạo luật Nhà ở Công bằng năm 1968 được ban hành sau vụ ám sát ông Martin Luther King Jr. Đạo luật cấm phân biệt đối xử trong việc bán, cho thuê và tài trợ nhà ở dựa trên chủng tộc, tôn giáo, nguồn gốc quốc gia, giới tính, khuyết tật, hoặc tình trạng gia đình.

Tuy nhiên, một điều khoản trong Đạo luật chỉ thị chính phủ phải “khẳng định nâng cao công bằng nhà ở” đã được ông Biden sử dụng để mở rộng phạm vi thực thi ra ngoài việc giao dịch mua hoặc thuê nhà với mục đích buộc các thành phố tự trị tạo ra các kế hoạch công bằng cho việc đa dạng hóa các cộng đồng.  

“Quý vị có thể nói rằng quý vị đang thúc đẩy điều đó bằng cách kiểm tra những người môi giới để bảo đảm rằng họ không phân biệt đối xử,” ông Husock nói. “Nhưng họ đang giải thích ‘thúc đẩy’ có nghĩa là một sự trộn lẫn các nhóm thu nhập vào các [khu vực theo] mã bưu điện khác nhau.”

Quy tắc mới sẽ yêu cầu “các chính quyền địa phương và những người nhận tài trợ của HUD đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng để không chỉ đối đầu và bác bỏ sự phân biệt đối xử về nhà ở dưới mọi hình thức mà còn nhận ra và khắc phục tình trạng bất bình đẳng kéo dài,” bà Fudge cho biết. “Quy tắc này sẽ vô cùng quan trọng đối với công việc của chúng tôi nhằm giải quyết sự phân biệt đang hiện hữu, việc không đầu tư vào các cộng đồng da màu, và sự phân biệt đối xử trong thị trường nhà ở.”

Tập trung quyền lực tại Hoa Thịnh Đốn

Những người chỉ trích dự luật cho rằng, ngoài việc vượt ra khỏi mục đích ban đầu của luật, đây còn là một biện pháp khác nhằm tập trung quyền lực và quyền ra quyết định vào tay chính phủ liên bang và làm suy yếu các tiếng nói trong các cộng đồng địa phương.

“Đó là tiến trình gia tăng phạm vi ảnh hưởng của liên bang lên chính quyền địa phương trong một khoảng thời gian dài, từ những năm 60 khi các khoản trợ cấp và viện trợ của liên bang bắt đầu,” ông Husock nói. “Một khi các loại trợ cấp từ chính phủ liên bang này bắt đầu xuất hiện, và thực sự tăng vọt đến mức hiện có hàng ngàn khoản trợ cấp như vậy, thì tất cả các loại trợ cấp này đều có thể mang lại lợi thế cho chính phủ.”

Ông nói: “Chính phủ TT Biden chắc chắn là một phần trong đó, nhưng đó là một xu hướng đã kéo dài từ rất lâu.”

Năm nay, Quốc hội đã cung cấp 85 triệu USD để xác định và loại bỏ các rào cản đối với việc xây dựng nhà ở giá rẻ trong Đạo luật Tổng hợp (Phân bổ Ngân sách Hợp nhất) năm 2023.

Phát ngôn viên của HUD nói với The Epoch Times về khoản tài trợ này: “Mỗi cộng đồng có nhu cầu nhà ở riêng và những thách thức riêng đối với việc xây dựng và duy trì nhà ở giá rẻ.”

“Đối với một số cộng đồng, những rào cản đó bao gồm chính sách sử dụng đất và các quy định của địa phương; đối với những cộng đồng khác, các rào cản cũng có thể bao gồm mức chênh lệch về tài chính, thiếu cơ sở hạ tầng hoặc thiếu năng lực để phát triển và thực hiện kế hoạch nhà ở,” HUD cho biết. Bộ này “cung cấp kinh phí một cách rõ ràng để giải quyết các loại rào cản này và thúc đẩy các chiến lược nhà ở địa phương.”

Vấn đề về sự đa dạng của cộng đồng lên đến đỉnh điểm hồi năm 2007, khi Trung tâm chống phân biệt đối xử của Đô thị New York đệ đơn kiện quận Westchester, một vùng ngoại ô giàu có của thành phố New York, vì những gì họ tuyên bố là không cung cấp nhà ở giá rẻ và giảm sự phân biệt. Tuy nhiên, vụ kiện không buộc tội Westchester đã vi phạm Đạo luật Nhà ở Công bằng. Thay vào đó, họ buộc tội Westchester vi phạm Đạo luật Tuyên bố Sai sự thật thời Nội chiến khi trình bày không đúng sự thật về quận này để nhận được 45 triệu USD tài trợ phát triển cộng đồng từ HUD, thể hiện qua việc không “thúc đẩy sự khẳng định” nhà ở công bằng như đã hứa.

Vào thời điểm đó, bà Susan Tolchin, cố vấn của quận Westchester, đã gọi vụ kiện là “rác rưởi” và nói rằng: “Chúng tôi không có quyền kiểm soát việc sử dụng đất.”

Vụ kiện đưa đến một thỏa thuận trong đó quận Westchester đồng ý xây dựng 800 đơn vị nhà ở mới cho người thu nhập thấp. Đây có thể là tiền lệ cho việc thực thi AFFH.

Hầu như những người thúc đẩy bình đẳng chủng tộc trong nhà ở nhắm vào luật phân vùng của địa phương – vốn quy định bắt buộc những thứ như nhà ở biệt lập (single-family) thay vì nhà ở dành cho nhiều gia đình, hoặc diện tích lô đất tối thiểu. Năm 2022, California đã cấm quy hoạch nhà biệt lập trên toàn tiểu bang. Luật này, SB 9, cho phép xây dựng tối đa bốn đơn vị nhà trên lô đất mà trước đây chỉ giới hạn cho một ngôi nhà.

Ước tính chính sách AFFH của HUD sẽ ảnh hưởng đến khoảng 1,200 cộng đồng. Tuy nhiên, đa phần trong số những cộng đồng giàu có nhất của Hoa Kỳ, như Concord Massachusetts hoặc Beverly Hills California, sẽ không bị ảnh hưởng vì các thị trấn giàu có nhất của Hoa Kỳ thường không nhận tiền của HUD.

Một số người lập luận rằng các cộng đồng địa phương đã tự hành động để thúc đẩy nhà ở giá rẻ theo cách mà họ muốn.

Theo bà Gretchen Baldau, giám đốc Lực lượng Đặc nhiệm Thương mại, Bảo hiểm, và Phát triển Kinh tế tại Hội đồng Trao đổi Lập pháp Hoa Kỳ (ALEC), “rất nhiều ý tưởng mà họ đề nghị là những ý tưởng xuất phát từ các tiểu bang.”

Bà Baldau nói: “Rất nhiều tiểu bang quan tâm đến những cách có thể tăng nguồn cung cấp để nhà ở có giá cả phải chăng hơn; để có thể xây dựng các loại nhà ở khác nhau.” Ví dụ, mới đây Montana đã đưa ra luật mở rộng các loại nhà ở có thể đủ điều kiện xếp vào loại nhà single-family.

“Luật này cho phép xây những ngôi nhà cho người mua nhà lần đầu bằng cách cho phép xây các đơn vị nhà ở phụ trên các lô đất khác nhau,” bà nói. “Đây là những thứ giống như căn nhà nhỏ dành cho người cao niên, hoặc có thể là những căn nhỏ, độc lập, để thu hút sự tham gia thị trường của người mua nhà lần đầu. Sau đó, họ có thể bắt đầu tiến lên từ đó, và với tư cách là chủ sở hữu, họ sử dụng giá trị vốn căn nhà mà họ đang tích lũy để tiếp tục gia tăng sự giàu có của mình.”