Phong cách học tập của trẻ em (Phần 1): Cách học tốt nhất cho trẻ em

Làm thế nào để con cái của quý vị học tốt nhất và trong những điều kiện nào? Các chuyên gia nói rằng “Một khuôn mẫu không phù hợp cho tất cả”. Hầu hết ai cũng có phong cách học tập yêu thích của mình, nhưng chúng ta vẫn sử dụng các phong cách khác khi cần thiết. Bốn loại phong cách học tập cơ bản là dùng thị giác, thính giác, xúc giác, và hình thể.

Loạt bài về ‘Cách học tốt nhất cho trẻ em’ được viết bởi bà Pat Kozyra, một giáo viên người Canada có kinh nghiệm dạy học hơn 50 năm. Trong loạt bài này, bà sẽ đề cập đến một loạt các chủ đề có thể được cả phụ huynh và giáo viên quan tâm. Các chủ đề bao gồm: Phong cách học tập của trẻ em, Đa trí thông minh, Tầm quan trọng của Âm nhạc, Tầm quan trọng của Vui chơi và các chủ đề khác. 

Bà Pat đã dạy các lớp tiểu học, thanh nhạc, nghệ thuật, và giáo dục năng khiếu. Bà cũng đã từng là điều phối viên mầm non, giáo viên dạy tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, và đã giảng các khóa học về Giáo dục Đặc biệt tại Đại học Lakehead ở Thunder Bay, Ontario, Canada. Bà đã từng là khách mời nhiều lần của chương trình phát thanh ở Hồng Kông dựa trên các chủ đề trong cuốn sách của bà “Lời khuyên và những thông tin thú vị dành cho phụ huynh và giáo viên”.

Giới thiệu về phong cách học tập của trẻ

Làm thế nào để con cái của quý vị học tốt nhất và trong những điều kiện nào? Các chuyên gia nói rằng “Một khuôn mẫu không phù hợp cho tất cả”. Hầu hết ai cũng có phong cách học tập yêu thích của mình, nhưng chúng ta vẫn sử dụng các phong cách khác khi cần thiết. Bốn loại phong cách học tập cơ bản là dùng thị giác, thính giác, xúc giác, và hình thể.

Là phụ huynh của hai trẻ vị thành niên, tôi luôn lo lắng khi con mở nhạc để học bài, làm bài tập về nhà với ánh sáng mờ trong phòng, và ngồi trên sàn để làm bài. Tôi đã sớm tìm hiểu thông qua công việc của mình với các học sinh năng khiếu ở Canada trong suốt 15 năm, và nhận ra rằng đó chỉ đơn giản là “phong cách học tập” của trẻ em. Ngày nay, nhiều giáo viên giỏi thực sự cố gắng soạn và giảng dạy các tài liệu và nguồn tư liệu vốn sẽ hấp dẫn và thúc đẩy trẻ em học theo những cách phù hợp nhất giúp chúng tiếp thu và hấp thụ thông tin.

Sau đây là các phương pháp học tập khác nhau mà trẻ em có thể thích:

• Phòng ánh sáng mờ, hay phòng chói sáng? (sử dụng giấy bóng kính màu trên cửa sổ)
• Phòng ấm cúng hay cửa sổ mở để đón gió mát?
• Căn phòng tĩnh lặng, hay căn phòng tràn ngập âm nhạc hoặc những tiếng ồn không đáng có?
• Ghế dựa thẳng lưng hay đệm êm ái ấm cúng trên sàn nhà?
• Thẻ học có ghi chú, hay ghi nhớ bằng hình ảnh, hoặc các phòng học nghe-nhìn? 
• Trẻ em học qua xúc giác, vận động?
• Trong bảy loại trí thông minh của Tiến sĩ Howard Gardner, loại nào phù hợp nhất với con cái quý vị?

Tự đánh giá điểm mạnh phương thức hoặc phong cách học tập

Hãy nhớ rằng “những học sinh có sở thích không thiên về một phương thức nào là những người học linh hoạt hơn và đã dùng nhiều kỹ thuật học tập hơn. Ba trong số năm giác quan của con người chủ yếu được dùng để học, lưu trữ, ghi nhớ, và gợi lại thông tin”.

Bản Tự Đánh Giá đơn giản sau đây đã được xuất bản bởi Incentive Publications, Nashville, Tennessee, nhưng có rất nhiều bài trắc nghiệm có sẵn trên mạng và quý vị có thể dùng miễn phí để biết con mình học tốt nhất theo cách nào và trong hoàn cảnh nào.

Đọc từng câu và khoanh tròn vào câu trả lời thích hợp nhất (a, b, c). Một số câu sẽ khó trả lời nhưng hãy cố gắng trả lời theo cách bạn thường phản ứng nhất.

1.Bạn thường nhớ bài giảng trên lớp tốt hơn khi:

a) Bạn không ghi chú nhưng rất chăm chú nghe
b) Bạn ngồi hàng đầu và quan sát giảng viên
c) Bạn ghi chép (cho dù bạn có nhìn giảng viên hay không)

2.Bạn thường giải quyết vấn đề bằng cách:

a) Trò chuyện với bản thân hoặc bạn bè
b) Dùng cách tiếp cận có hệ thống có tổ chức với danh sách, lịch trình, v.v.
c) Tản bộ, đi tới đi lui hoặc một số hoạt động thể chất khác

3.Bạn nhớ số điện thoại khi bạn không thể viết chúng bằng cách:

a) Nhẩm thành tiếng các con số
b) “Nhìn thấy” hoặc “hình dung” các số trong đầu bạn
c) “Viết” các số bằng ngón tay lên bàn hoặc tường

4.Bạn cảm thấy dễ dàng nhất khi học một điều mới bằng cách:

a) Nghe ai đó giải thích cách làm
b) Xem biểu diễn mô tả cách làm
c) Tự mình thử

5.Điều bạn nhớ rõ nhất từ một bộ phim:

a) Các nhân vật nói gì, âm nhạc và tiếng động nền
b) Bối cảnh, cảnh vật và phục trang
c) Cảm giác bạn trải nghiệm trong suốt bộ phim

6.Khi đến cửa hàng tạp hóa, bạn:

a) Nhẩm thầm hoặc nhẩm thành tiếng danh sách cần mua
b) Đi lên và đi xuống các quầy hàng để xem bạn cần gì
c) Thường nhớ những thứ bạn cần từ danh sách để lại ở nhà

7.Bạn đang cố gắng ghi nhớ điều gì đó, và vì vậy bạn:

a) Cố gắng hình dung điều đó trong tâm trí
b) Nghe trong tâm trí bạn những gì đã nói hoặc tiếng ồn đã xảy ra
c) Cảm nhận cách “việc đó” phản ứng với cảm xúc của mình.

8.Bạn học ngoại ngữ tốt nhất bằng cách:

a) Nghe băng ghi âm
b) Viết và sử dụng sách bài tập
c) Tham dự một lớp học mà bạn sẽ đọc viết

9.Bạn bối rối về cách viết đúng của một từ, và vì vậy bạn:

a) Phát âm từ đó
b) Cố gắng hình dung từ đó trong tâm trí
c) Viết từ đó theo nhiều cách khác nhau và chọn từ có vẻ đúng

10.Bạn thích đọc nhất khi bạn có thể đọc:

a) Đối thoại giữa các nhân vật
b) Những đoạn văn mô tả cho phép bạn hình dung ra những bức tranh trong đầu
c) Những câu chuyện có nhiều hành động ở phần đầu vì bạn rất khó ngồi yên.

11.Với những người bạn đã gặp qua, bạn thường nhớ:

a) Tên (bạn quên khuôn mặt)
b) Khuôn mặt (bạn quên tên)
c) Phong cách, cử chỉ, v.v.

12.Bạn bị phân tâm nhiều nhất bởi:

a) Tiếng ồn
b) Con người
c) Môi trường (nhiệt độ, tiện nghi của đồ đạc)

13.Bạn thường ăn mặc:

a) Khá đẹp (nhưng quần áo không quan trọng lắm đối với bạn)
b) Gọn gàng (theo một cách cụ thể)
c) Thoải mái (để bạn có thể di chuyển dễ dàng)

14.Bạn không thể làm bất cứ điều gì về thể chất và bạn không thể đọc, vì vậy bạn chọn:

a) Nói chuyện với một người bạn
b) Xem TV hoặc nhìn ra cửa sổ
c) Di chuyển nhẹ trên ghế hoặc giường của bạn

Chấm điểm:

Bạn đã khoanh tròn bao nhiêu chữ A? Thính giác (học tốt nhất bằng thính giác)

Bạn đã khoanh tròn bao nhiêu chữ B? Trực quan (học tốt nhất bằng cách nhìn)

Bạn đã khoanh tròn bao nhiêu chữ C? Vận động (học tốt nhất bằng cách chạm, làm, di chuyển)

Lưu ý: Chú ý xem liệu có một phương thức nào nhiều hơn hoặc ít hơn đáng kể không, hoặc nếu có bất kỳ hai phương thức nào tương đương nhau không. Kết quả có như bạn mong đợi không? Bạn có thấy bản thân đúng với cách đó không?

Tóm lại, với tư cách là cha mẹ và giáo viên, chúng ta không thể cho rằng trẻ em chỉ học giống như chúng ta hoặc y như anh chị em của chúng. Những người ủng hộ nhiệt tình giáo dục tại nhà đưa ra một luận cứ rất mạnh mẽ: mỗi học sinh có cách học khác nhau mà nhiều trường học không thể tạo ra những thích nghi phù hợp và sự linh hoạt. Vì vậy, biết được cách học của con cái quý vị là điều rất quan trọng để tránh những sự thất vọng, chống đối, căng thẳng và lo âu nhằm giúp trẻ em học hiệu quả hơn.

Bà Pat Kozyra là tác giả của cuốn sách “Lời khuyên và những thông tin thú vị dành cho phụ huynh và giáo viên – 50 năm dạy học và chia sẻ những gì tôi đã học được”. Sách được bán tại Amazon.com books, Barnes and Noble.com, các cửa hàng babes ở Hồng Kông, Swindon Books, Kelly and Walsh (Pacific Place) và Beachside Bookstore ở Stanley. Để được tư vấn về vấn đề dạy học và làm cha mẹ, quý vị hãy gửi email tới địa chỉ [email protected].