Rèn luyện sự biểu cảm trong Múa cổ điển Trung Hoa

Nghệ sĩ Múa cổ điển Trung Hoa có thể hóa thân thành nhiều nhân vật, nhưng một nghệ sĩ thực thụ không những có khả năng bắt chước các chuyển động, mà còn thể hiện được nội tâm của nhân vật và truyền đạt những phẩm chất đó đến khán giả.

Kenji Kobayashi đã cống hiến hết mình cho nghệ thuật múa. Với chuyên ngành biểu diễn nghệ thuật Múa cổ điển Trung Hoa tại Đại học Phi Thiên, ​​anh có cơ hội lưu diễn với công ty Biểu diễn nghệ thuật Shen Yun (Thần Vận) từ năm 2010 tại các nhà hát hàng đầu thế giới. Năm 2016, anh đạt giải nhất dành cho nam trong Cuộc thi Múa cổ điển Trung Hoa lần thứ 7 do Đài truyền hình Tân Đường Nhân (NTD) tổ chức.

“Nếu bạn muốn truyền đạt cảm xúc hoặc thông điệp từ nội tâm khiến lay động lòng người, bạn phải múa bằng cả trái tim, bằng cả tâm trí, và rồi hóa thân thành nhân vật bạn đang đóng vai,” KenJi Kobayashi chia sẻ.  

Kobayashi đã làm tất cả những gì có thể để khắc họa các nhân vật, điều này được thể hiện qua 4 năm đóng vai Trư Bát Giới nhiều biểu cảm và hài hước trong bộ tiểu thuyết kinh điển Tây Du Ký. Kobayashi cho biết anh cần diễn xuất nhân vật này thật hài hòa với những nhân vật khác trên sân khấu, đặc biệt là với sư huynh Tôn Ngộ Không và sư phụ Đường Tam Tạng.

Khi tấm màn nhung kéo lên, Kobayashi nói: “Tôi không nghĩ là đang diễn. Tôi đặt mình vào nhân vật để cảm thụ được họ đang nghĩ gì; họ sẽ ra sao trong tình huống này; họ sẽ làm gì, và rồi tôi cố gắng hóa thân vào nhân vật.”

“Mỗi nhân vật mỗi khác, vì vậy bạn phải tìm được điểm đặc trưng để nhập vai,” anh nói và lưu ý rằng ba người đàn ông ở độ tuổi 20, 50, và 70 sẽ có dáng đi khác nhau, biểu đạt khác nhau và thậm chí cách di chuyển cũng khác nhau. Mỗi cá nhân có  tính cách và đặc điểm riêng.

Kobayashi chia sẻ rằng nếu một nghệ sĩ chỉ diễn tả các cử chỉ bề mặt của nhân vật thì chỉ giống như đang mặc một bộ trang phục. Anh cho rằng “cần cảm nhận nhân vật từ trái tim, phải hình dung được họ đang cảm thấy thế nào, họ đang nghĩ gì. Diễn làm sao cho đạt thì cần cả một quá trình nghiên cứu nhân vật và điều đó giúp bạn diễn xuất hoàn hảo hơn trong các màn trình diễn.”

Một phần quan trọng của Múa cổ điển Trung Hoa là biểu đạt được nội hàm tinh túy như trong tiếng Trung dùng thuật ngữ “yun” (nghĩa là Vận), để mỗi vũ công tìm ra phong cách độc đáo của riêng mình. Học cách để hóa thân thành một nhân vật là một quá trình lâu dài, đòi hỏi người vũ công phải trau dồi các kỹ năng và tu sửa tâm tính.

Bằng việc nhấn mạnh vào tính cách nhân vật, cùng với niềm tin rằng cảm xúc và nội hàm được thể hiện rõ nét trong điệu múa, Kobayashi cho biết thêm: “Bạn phải tích cực, khổ luyện, nâng cao… Thông qua múa, tôi học được cách bình tĩnh, cách kiểm soát cảm xúc, chân thành với bản thân.”

“Tranh đấu, giận dữ, hay buồn bã đó không phải là chân ngã của bạn. Trạng thái bình thường là hạnh phúc, tích cực và trong sáng,” và nhớ rằng, “để trở thành một vũ công giỏi, bạn phải bắt đầu từ chân ngã của mình.”

Mỗi chuyển động trong Múa cổ điển Trung Hoa đều có lịch sử và ý nghĩa. Để có thể hoàn thiện mỗi động tác, vũ công cần phải hiểu được ý nghĩa thực sự của nó, và thể hiện điều này khi múa. Kobayashi cho biết, “Múa cổ điển Trung Hoa có lịch sử 5,000 năm. Đó là một kho báu của Trung Hoa.”

Không chỉ mỗi chuyển động và tư thế đều hàm chứa những phẩm chất sâu sắc, mà ngay cả sự chuyển tiếp giữa các chuyển động cũng có những đặc trưng riêng, bắt nguồn từ các tư tưởng truyền thống Trung Hoa như thuyết Thái Cực về sự cân bằng giữa âm và dương.

“Vũ điệu cổ điển Trung Hoa nhấn mạnh vào đường tròn, sự tròn trịa; vì vậy khi di chuyển từ điểm này đến điểm khác, bạn không thể chuyển động đột ngột mà cần đi  nửa vòng tròn trước khi đến điểm tiếp theo,” anh nói; sau đó giải thích thêm rằng để đi qua phải, vũ công trước tiên phải đi qua trái; và để nhảy, trước tiên một vũ công phải uốn cong chân và đẩy lên khỏi mặt đất. Như vậy động tác của người vũ công mới chuyển động một cách hài hòa và cân bằng hơn.

“Luôn có âm và dương, luôn phải chuẩn bị trước khi thực hiện một chuyển động hay kỹ thuật,” anh nói thêm rằng “lực chúng ta dùng để nhảy hoặc di chuyển là hoàn toàn tự nhiên. Chỉ là để cơ thể con người uyển chuyển rất tự nhiên.”

Qua quá trình tìm hiểu về truyền thống Trung Hoa, và nghiên cứu các nhân vật để diễn xuất trên sân khấu, Kobayashi ngày càng trân trọng các giá trị truyền thống mà anh cố gắng truyền đạt trong các buổi biểu diễn của mình.

Kobayashi nói rằng khi anh có thể đạt được trạng thái thuần thiện và hiểu được các giá trị cốt lõi của văn hóa cổ xưa vốn được truyền từ đời này sang đời khác, thì khán giả có thể cảm nhận được những giá trị tích cực này.

Anh chia sẻ: “Lịch sử Trung Hoa quả thực rộng lớn. Ai đó có thể nghĩ rằng đó chỉ là chuyện của quá khứ; nhưng khi quý vị xem màn trình diễn của chúng tôi, quý vị sẽ thấy được sự thuần chính, thuần mỹ của nhân loại và thế gian, cũng như văn hóa và tài năng mà Thần đã ban tặng cho chúng ta. Chúng rất huy hoàng và quý giá.”