Rốt cuộc thì năm 2023 có phải là năm của vàng không?

FAN YU

Sau nhiều tháng đầy biến động, giá vàng đã tăng kha khá trong quý 4 năm 2022.

Biến động giá mới đây được trợ giúp với sự giảm giá của đồng USD, với hy vọng Cơ quan Dự trữ Liên bang sẽ giảm tốc độ thắt chặt tiền tệ mạnh mẽ, và với nhu cầu mới đối với kim loại này từ các thị trường mới nổi.

Đây có phải là sự khởi đầu của một thị trường vàng kéo dài nhiều năm?

Công bằng mà nói, các nhà đầu tư vàng đã phải chịu đựng nhiều năm hoạt động kém hiệu quả. Vàng khép lại năm 2022 sau hai năm giảm giá liên tiếp.

Trong báo cáo triển vọng năm 2023, Hội đồng Vàng Thế giới cho biết vàng sẽ có một “hiệu suất ổn định nhưng tích cực” trong năm tới. Đây không phải là một quan điểm hoàn toàn lạc quan, vì các ngân hàng trung ương trên thế giới sẽ tiếp tục duy trì xu hướng mạnh mẽ để chống lạm phát – và giữ lãi suất cao, một biện pháp ngăn cản giá vàng tăng.

Nhưng suy thoái gần như không thể tránh khỏi ở nhiều nền kinh tế. Vàng thường hoạt động rất tốt trong môi trường kinh tế suy thoái cổ điển.

Một mô hình thực tế hữu ích khác cho sự phục hồi của giá vàng là đồng USD tiếp tục giảm. Nghiên cứu của Hội đồng Vàng Thế giới chỉ ra rằng giá trị đồng USD đạt đỉnh trong lịch sử thì có tác dụng tốt cho vàng, với đường chuyển động trong 12 tháng của giá giao ngay có hướng đi lên (tăng) sau khi đồng USD đạt đỉnh.

Các nhà đầu tư vàng nên chú ý đến đồng USD. Mức tăng giá khoảng 10% của vàng trong quý 4 năm 2022 đã theo sát sự sụt giảm của đồng USD trong cùng thời kỳ.

Lạm phát hạ nhiệt – và do đó những kỳ vọng tăng lãi suất – chỉ là một yếu tố chống lại đồng USD. Một yếu tố khác là cải thiện những kỳ ​​vọng tăng trưởng kinh tế bên ngoài Hoa Kỳ, chẳng hạn như ở Trung Quốc và u Châu.

Việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ gây thêm áp lực lên đồng USD. Trong tuần cuối cùng của tháng Mười Hai, Bắc Kinh đã tuyên bố hủy bỏ kiểm dịch trong nước vào tháng Một. Biện pháp này dự kiến ​​sẽ thúc đẩy nền kinh tế địa phương và kích thích đầu tư nước ngoài vào nước này.

Rủi ro địa chính trị là một yếu tố quyết định chính khác của giá vàng. Sự bất ổn chính trị và chiến tranh khiến vàng trở thành một rào chắn rủi ro có giá trị.

Mới đây, Giám đốc Chiến lược Hàng hóa của Ngân hàng Saxo Ole Hansen đã dự đoán rằng vàng sẽ đạt mức 3,000 USD/ounce (3,616.96 USD/lượng) vào năm 2023 do “tâm lý tự lực trong nền kinh tế thời chiến tranh và giảm thiểu việc nắm giữ dự trữ ngoại hối ở ngoại quốc, ưu tiên vàng hơn.” Điều này trùng hợp với một dự đoán khác là các quốc gia sẽ chuyển sang đầu tư vào việc các nguồn năng lượng và hàng hóa cũng như an ninh chuỗi cung ứng. Ngoài vàng, Saxo cũng đang đánh giá các công ty khai thác vàng nhỏ tuổi sẽ gia tăng giá trị.

Không còn nghi ngờ gì nữa, cuộc chiến đang diễn ra giữa Nga và Ukraine, và việc Trung Quốc tiếp tục đe dọa Đài Loan đã cung cấp thông tin cho quan điểm này. Hôm 26/12, Ngân hàng lớn nhất của Nga – SberBank – đã công bố tung ra một tài sản tài chính kỹ thuật số được hỗ trợ bằng vàng, tuyên bố rằng ngân hàng này cung cấp một khoản đầu tư “thay thế” trong bối cảnh phi USD hóa.

Các ngân hàng trung ương là một trong những bên mua vàng nhiều nhất trong năm nay. Theo dữ liệu của Hội đồng vàng thế giới, trong quý 3 năm 2022, các ngân hàng trung ương đã bổ sung lượng vàng kỷ lục 399 tấn. Trong đó, Trung Quốc là một trong những người mua lớn nhất. Bắc Kinh nổi tiếng với ý định cắt giảm sự phụ thuộc vào đồng USD, và họ ngồi hàng ghế đầu khi Nga bị loại khỏi hệ thống tài chính toàn cầu do đồng USD thống trị. Nga phải đối mặt với giá trần và lệnh trừng phạt đối với xuất cảng năng lượng, và tài sản hối đoái ở ngoại quốc bị đóng băng.

Đã có tin đồn rùm beng về việc các quốc gia BRICS (Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc, Nga, và Nam Phi) và các đồng minh của họ cùng nhau phát triển một loại tiền dự trữ mới được các hàng hóa như vàng và dầu hỏa bảo đảm. Không có kế hoạch nào được công bố chính thức, nhưng một số quốc gia BRICS đã chuẩn bị đa dạng hóa ra khỏi đồng USD trong nhiều năm qua.

Bất chấp bối cảnh tích cực này, vàng vẫn có thể tiếp tục hoạt động kém hiệu quả.

Trường hợp xấu nhất sẽ bao gồm việc Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất nhiều hơn và thắt chặt các điều kiện tiền tệ bất chấp suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, đường hướng chính sách này sẽ đi ngược lại lịch sử và triết lý gần đây của Fed.

Cô Fan Yu là một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính và kinh tế và đã đóng góp các phân tích về nền kinh tế Trung Quốc từ năm 2015.