San Francisco phê chuẩn Kế hoạch ‘đắt đỏ nhất’ cho người vô gia cư

Travis Gillmore

Hôm 03/10, Hội đồng Thành phố San Francisco đã bỏ phiếu để thông qua kế hoạch gia hạn hợp đồng thuê đối với địa điểm đậu xe an toàn tại Candlestick Point, phía nam trung tâm thành phố, cho 35 chiếc xe và những người sống trên đó với chi phí gần 13 triệu USD trong hai năm, và những người sống ở đó sẽ được quyền tiếp cận dịch vụ wi-fi, giặt ủi, và ăn uống. 

Trong một báo cáo, tuy rằng các nhà phân tích lập pháp đã đề nghị gia hạn nhưng họ cũng gợi lý hội đồng nên tìm kiếm các lựa chọn tiết kiệm hơn vào năm tới.    

Hôm 29/09, ông Shamann Walton, giám sát viên của San Francisco cho biết trong cuộc họp của Ủy ban Đặc biệt về Sức khỏe Hành vi và Vô gia cư, vốn đã bỏ phiếu nhất loạt thông qua dự luật, cho biết. “Chúng tôi có trách nhiệm giữ cho các cộng đồng sạch sẽ và an toàn, và dự án này mang lại cho chúng tôi cơ hội để làm được cả hai điều đó.” Ông nói thêm rằng, “Đây là một nỗ lực tốn kém, nhưng chúng tôi không thể đưa ra giải pháp khác.” 

Vấn đề đang được đề cập là Trung tâm Phân loại Xe Bayview, được thành lập hồi tháng 01/2022 để cung cấp chỗ đậu xe an toàn và các tiện nghi cho một số người vô gia cư sống trên xe của họ.

Các quan chức cho biết họ hy vọng rằng trong thời gian tới sẽ có tới 69 chiếc xe cùng chủ xe có thể sử dụng sân bãi này, sau khi hệ thống phòng cháy chữa cháy và hệ thống điện – cho đến nay chỉ có máy phát điện chạy dầu diesel là có sẵn với mục đích sử dụng hạn chế – được lắp đặt. 

Thống kê từ Sở Vô gia cư và Trợ giúp Nhà ở cho thấy, 96 người thuộc 73 gia đình đã ở lại địa điểm này trong tài khóa 2022–2023, với thời gian lưu trú trung bình là 218 ngày.

Báo cáo của các nhà phân tích cũng lưu ý rằng một số phát hiện hồi năm ngoái làm dấy lên nghi vấn về vai trò của Bayview Hunters Point Foundation – một trong hai nhà thầu của dự án này. Đó là vì, đây là một trong hai tổ chức bất vụ lợi được ký hợp đồng trong thành phố được các nhà quản lý thành phố liệt kê là một nguyên nhân gây ra “mối lo ngại cao hơn”, mặc dù báo cáo kết luận rằng các bước đang được thực hiện để giải quyết các vấn đề nêu ra – bao gồm doanh thu cao, thiếu tuân thủ các thỏa thuận tài trợ, và lập hoá đơn cho các chi phí chưa phát sinh.

Nguồn tài trợ cho dự án này được quy định theo Dự luật C, một khoản thuế thu nhập gộp đối với các doanh nghiệp có doanh thu hàng năm trên 50 triệu USD đã được cử tri San Francisco thông qua hồi năm 2018.

Báo cáo này mô tả chi phí cho mỗi chiếc xe là khoảng 140,000 USD mỗi năm, tương đương 400 USD mỗi đêm, đồng thời gọi đề nghị này là “biện pháp can thiệp ứng phó đắt đỏ nhất dành cho người vô gia cư cho đến nay.” 

Các nhà phân tích lưu ý rằng hồi năm 2021, thành phố đã trả 105 USD mỗi đêm cho một chỗ đậu xe tương tự ở một địa điểm khác trên Đại lộ San Jose; tuy nhiên, địa điểm này hiện đã đóng cửa vì không có dịch vụ quản lý hồ sơ tại chỗ, điều mà họ ước tính có thể khiến chi phí tăng lên 117 USD/đêm. 

Theo công ty niêm yết địa ốc trực tuyến Zillow, các nhà phê bình cho thấy sự chênh lệch giữa việc chi trả gần 12,000 USD cho mỗi chỗ ở so với giá thuê thị trường ở San Francisco – với chi phí trung bình dưới 3,000 USD cho một căn chung cư một phòng ngủ.

Hơn mười người đã lên tiếng ủng hộ việc gia hạn hợp đồng thuê, trong đó một số người nói với những người giám sát rằng địa điểm này đã thay đổi cuộc sống của họ.

“Nơi đó khiến tôi cảm thấy an toàn,” một người đàn ông nói. “Đối với tôi, chương trình có hiệu quả và chúng tôi cần nhiều hơn những nơi thế này.”

Một số người ủng hộ đã nói rằng nếu sức chứa lớn hơn với nhiều xe có thể đậu hơn thì chi phí sẽ giảm, mặc dù một người kêu gọi đặt câu hỏi rằng giả định như vậy có hợp lý không.

“Điều đó không có tác dụng đâu mọi người. Chuyện đó đã từng xảy ra ở San Francisco bao giờ chưa?” ông Russel Marine sinh quán vùng Vịnh cho biết. “Chi phí cho mỗi địa điểm còn cao hơn cả khoản tiền nợ nhà hàng tháng của tôi ở San Francisco. Chi phí đó sẽ còn tăng lên nữa.”

Ông cũng cho biết địa điểm thành phố chọn sẽ gây bất lợi cho an toàn công cộng vì bãi đậu xe này gần công viên nơi trẻ em vui chơi.

Điều khiến một số người phản đối việc gia hạn [hợp đồng thuê] bãi đậu xe an toàn này là mối lo ngại về việc không có đánh giá về môi trường đối với địa điểm này. Đạo luật Chất lượng Môi trường California yêu cầu tất cả các dự án có thể tác động đến môi trường đều phải trải qua một quy trình xem xét nghiêm ngặt, đồng thời chưa từng có dự án nào được thực hiện tại địa điểm này trước khi dự án được phát triển – mặc dù không có bình luận nào được đưa ra trong cuộc họp ủy ban về vấn đề này.

Số liệu thống kê theo thời điểm từ năm 2022 cho thấy 4,400 người vô gia cư không có nơi trú ẩn trong thành phố, trong đó 24% phải ngủ trong xe. Số liệu tháng 07/2023 cho thấy 1,058 chiếc xe có người đang sinh sống.