Sri Lanka: Quân đội đột kích các trại biểu tình bên ngoài dinh tổng thống

ALDGRA FREDLY

Hôm 22/07, lực lượng vũ trang Sri Lanka đã đột kích trước bình minh vào công viên Galle Face, nơi bị những người biểu tình chống chính phủ bao vây trong nhiều tháng, trong bối cảnh đất nước khủng hoảng kinh tế. Điều này thu hút sự lên án mạnh mẽ từ các nhóm nhân quyền.

Colombo Page đưa tin cho hay hàng trăm quân nhân và cảnh sát đặc nhiệm đã ập vào địa điểm này vào khoảng 1 giờ sáng theo giờ địa phương, tháo dỡ lều trại và đuổi người biểu tình khỏi văn phòng tổng thống.

Cuộc đột kích được cho là xảy ra vài giờ trước khi những người biểu tình rời khỏi khu vực.

Các con đường dẫn đến Galle Face đã bị đóng cửa, và chín người đã bị bắt vì đối đầu với cảnh sát trong cuộc đột kích, hai người trong số họ đã được đưa đến bệnh viện vì bị thương.

Hiệp hội Luật sư Sri Lanka (BASL) đã ra thông báo rằng lực lượng an ninh được chứng kiến lúc họ hành hung thường dân không có vũ trang, bao gồm hai luật sư và ký giả có mặt tại địa điểm này.

“BASL đã được thông báo rằng ít nhất hai Luật sư tìm cách can thiệp vào công việc chuyên môn của họ đã bị quân đội hành hung,” hiệp hội này nêu rõ, đồng thời kêu gọi một cuộc điều tra ngay lập tức về vụ việc.

Trong một bài đăng trên Twitter, Đại sứ Hoa Kỳ tại Sri Lanka Julie Chung kêu gọi các nhà chức trách Sri Lanka thực hiện kiềm chế và cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế ngay lập tức cho những người bị thương trong cuộc đột kích.

“Lo ngại sâu sắc về các hành động chống lại những người biểu tình tại Galle Face vào giữa đêm,” bà Chung nói trong tweet.

Cuộc tấn công ‘đáng khinh bỉ’

Ông Ranil Wickremesinghe đã ủy quyền cho lực lượng vũ trang của quốc gia duy trì trật tự công cộng sau khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống hôm 21/07.

BASL gọi hành động khai triển lực lượng vũ trang của ông Wickremesinghe để loại bỏ những người biểu tình khỏi văn phòng tổng thống là “đáng khinh bỉ”, kêu gọi chính phủ của ông tôn trọng pháp quyền và quyền biểu tình của người dân.

“Việc sử dụng các lực lượng vũ trang để trấn áp các cuộc biểu tình của dân thường ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức của tổng thống mới là đáng khinh bỉ và sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sự ổn định về xã hội, kinh tế, và chính trị của đất nước chúng ta.”

Ủy ban Nhân quyền Sri Lanka cũng lên án “cuộc tấn công tàn bạo và đê hèn” nhằm vào những người biểu tình tại Galle Face, đồng thời cam kết sẽ tiến hành điều tra riêng về vụ việc.

Ủy ban cho biết trong một tuyên bố rằng cuộc tấn công của quân đội nhằm vào dân thường không có vũ khí đã vi phạm quyền căn bản của người dân là biểu tình ôn hòa và kêu gọi chính phủ hành động chống lại các thủ phạm.

Cao ủy Anh tại Sri Lanka Sarah Hulton cũng đăng trực tuyến những lo ngại của mình về tình hình tại Galle Face và nhấn mạnh “tầm quan trọng của quyền biểu tình ôn hòa.”

Đồng minh của ông Rajapaksa được bổ nhiệm làm thủ tướng

Ông Wickremesinghe đã bổ nhiệm chính trị gia kỳ cựu Dinesh Gunawardena làm thủ tướng của quốc gia đang trong khủng hoảng này. Ông Gunawardena đã tuyên thệ nhậm chức hôm 22/07 sau cuộc đột kích tại Galle Face.

Ông Gunawardena, 73 tuổi, trước đây từng là ngoại trưởng dưới thời chính phủ cựu Tổng thống Gotabaya Rajapaksa từ tháng 11/2019 đến tháng 08/2021, và là bộ trưởng giáo dục từ tháng 08/2021 đến tháng 04/2022. Ông cũng là lãnh đạo đương nhiệm của Hạ viện.

Ông Wickremesinghe kêu gọi đoàn kết

Ông Wickremesinghe đã giành được 134 trong tổng số 219 phiếu bầu tại Nghị viện, đánh bại ông Dullas Alahapperuma, người thu về 82 phiếu bầu. Tân tổng thống kêu gọi đoàn kết với các đối thủ của mình để vực dậy nền kinh tế.

“Chúng tôi phải tạo ra một chiến lược mới để tiến về phía trước,” ông nói. “Điều mà người dân đang yêu cầu không phải là nền chính trị cũ. Họ yêu cầu Nghị viện tiến hành công việc một cách thống nhất. ”

Những người biểu tình chống chính phủ đã kéo đến văn phòng tổng thống để yêu cầu ông Wickremesinghe từ chức vì họ xem ông là đồng minh của cựu Tổng thống Gotabaya Rajapaksa.

Ông Wickremesinghe trước đây từng là thủ tướng thay thế cho ông Mahinda Rajapaksa, người đã từ chức sau khi tình trạng bất ổn kéo dài trở thành nguy cơ tử vong hồi tháng 05/2022. Sau đó, ông được bổ nhiệm làm tổng thống tạm thời sau khi ông Gotabaya Rajapaksa đào thoát khỏi đất nước do những người biểu tình xông vào dinh thự chính thức của ông này.

Những người biểu tình cũng chiếm giữ và phóng hỏa nhà riêng của ông Wickremesinghe để yêu cầu ông từ chức thủ tướng. Ông đã áp đặt tình trạng khẩn cấp sau khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống tạm quyền nhưng đã hủy bỏ lệnh này vài giờ sau đó.

Ông Wickremesinghe đã áp đặt một tình trạng khẩn cấp khác trước cuộc bỏ phiếu của Nghị viện; điều này cho phép ông ta có quyền hành động rộng rãi vì lợi ích của an ninh và trật tự công cộng. Ông trích dẫn “việc duy trì các nguồn cung cấp và dịch vụ [thiết yếu]” như một lý do cho hành động này.

Những người biểu tình chống chính phủ đã đổ lỗi cho ông Rajapaksa và chính phủ của ông về cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong nhiều thập niên qua của đất nước, khiến cho dân số 22 triệu người của quốc gia này phải chật vật để có được lương thực, nhiên liệu, thuốc men, và các mặt hàng thiết yếu khác.

Sri Lanka có 51 tỷ USD nợ ngoại quốc, 6.5 tỷ USD trong số đó là nợ Trung Quốc. Quốc gia này đã vỡ nợ hồi tháng Năm và tuyên bố phá sản hôm 05/07.

Ông Wickremesinghe đã dẫn đầu các nỗ lực của chính phủ để đàm phán một thỏa thuận cứu trợ với Quỹ Tiền tệ Quốc tế và tìm kiếm các gói vay từ các đối tác cho vay lớn, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, và Nhật Bản.