• NGÔN NGỮ KHÁC
    • UNITED STATES
    • CANADA
    • AUSTRALIA
    • UK, EUROPE
    • Chinese
    • Czech
    • Dutch
    • English
    • French
    • German
    • Hebrew
    • Indonesian
    • Italian
    • Japanese
    • Korean
    • Persian
    • Polish
    • Portuguese
    • Romanian
    • Russian
    • Slovak
    • Spanish
    • Swedish
    • Turkish
    • Ukrainian
  • GIỚI THIỆU
Epoch Times Tiếng Việt
Chủ nhật, 06/07/2025
EPOCH TIMES Tiếng Việt
EPOCH TIMES Tiếng Việt
EPOCH TIMES Tiếng Việt
  • Home
  • Premium
  • Hoa Kỳ
  • Trung Quốc
  • Việt Nam
  • Đông Dương
  • Tây Dương
  • Bình luận
  • Sức Khỏe
  • ETV Video
  • Tài Chính – Kinh Tế
  • Văn Hóa & Nghệ Thuật
  • Đời Sống
  • Khoa học
  • Công nghệ
  • More
ETV Rao vặt Premium Podcast Facebook Youtube
  • BÌNH LUẬN
  • HOA KỲ
  • MỸ - TRUNG
  • TRUNG QUỐC
  • ĐÔNG DƯƠNG
    • Á Châu
    • Úc Châu
    • Việt Nam
  • TÂY DƯƠNG
  • TÀI CHÍNH
  • VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
  • ĐỜI SỐNG
  • SỨC KHOẺ
  • KHOA HỌC
  • VIDEO
  • TIN MỚI NHẤT
  • TIN TIÊU ĐIỂM
  • TIN CHỌN LỌC
  • BẢN TIN ĐẶC BIỆT
  • ETV VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
  • ETV SỨC KHỎE
  • NGHỆ THUẬT SHEN YUN
  • SHEN YUN ZUO PIN new
  • Google connect icon
ĐẶT MUA BÁO IN
Mới nhất Tiêu điểm  Bình luận Share Email

Tài liệu để đính chính bài văn cổ XVI

BTV Epoch Times Tiếng Việt
BTV Epoch Times Tiếng Việt
Thứ tư, 07/4/2021
bigger smaller Báo lỗi

LXIII: Gào chồng phủ

(khuyết danh) 

Dì nho trưởng gấm, cô ả phòng the; bến liễu thuyền tình, cắm sào đợi nước, lầu hồng mối chỉ, kén khách trao tơ. Đương lúc đào non, đủng-đỉnh họa chưa nở vội, tới khi mai rụng, kên-ca xuân đã qua đi: nào há phải hồng nhan bạc phận, vậy cho nên thân gái nhỡ thì 

Kêu rằng giời cao bao trượng, bề rộng mấy trùng ? Cũng thì má phấn, cũng bạn lưng ong, người sao đã có, tôi vẫn còn không ? Chống gối lên, năm hét bảy hò: ghen-ghét nhau chi nguyệt-lão ? Cúi mặt xuống, trăm than nghìn thở, phũ-phàng chi mấy hóa-công ?

Hỡi ơi, cái pháp long-đong, mối duyên bối-rối; năm canh luống ngẩn-ngơ lòng, chín khúc càng ngao-ngán nốt. Cũng biết cây cao nương bóng, chẳng qua muôn sự tại giời, nhưng mà măng mọc có thì, quá mất một ngày cũng tội. 

Luống những thu cuối sang đông, xuân qua lại hạ; dịp phách oanh quan, cung đàn bướm lạ; tưởng những lúc đèn treo ngọn lạnh, dặt-dìu canh cửi, khuây nỗi nhớ-nhung, còn những khi giảng dãi màu hoa, xấp-xỉ bướm ong sui lòng buồn bã.

Chẳng tu mà tĩnh, chẳng dỗi mà nhàn; trách chị em chưng không đợi, tiền bạc mẹ chưng vụng toan. Giăng khuyết, giăng lại tròn, má hồng nọ tròn chăng hay khuyết ? Hoa tàn hoa lại nở, xuân-xanh kia nở nữa hay tàn ?

Cũng mong ngôi Ngự đề thơ, bến Hà đua tiếng; khỏi điều nước chảy qua sân, may được mưa sa xuống giếng. Hội mừng rồng dấy, xum-vầy gối ấp chi đầu tay, đi mượn trâu cày, ngẩn-bặt chị em chi mỗi miệng.

Chẳng ngờ chị ở nhỡ thì, gặp anh nho xác; màn may cửa gió, bốn bề là nhà, kinh thánh truyện hiền, năm mây chưa bước. Nghìn dặm xui nên gặp-gỡ, hương duyên đun với lửa tình, trăm năm tính cuộc vuông tròn, trăm-nghĩa oán cùng quạt ước.

Ad

Đàn cầm-sắt lựa dây hòa hợp, chỉ hồng lá thắm, đôi lứa duyên ưa, đám công-danh giật giải khôi-nguyên, bia đá bảng vàng nghìn năm ghi tạc; tưởng bây giờ sướng kiếp thênh-thênh, bõ bấy lâu miệng gào san-sát.

(Theo Quốc-văn tùng-ký, sách viết bằng chữ nôm của Trường Bác-cổ, A B 383, quyển hạ, tờ 23b-24b) (1).

LXIV Chung tình (2)

A.- Từ ghê non bồng diễn bạn tiên, 

Chạnh lòng khao-khát để riêng phiền 

Trình từ diệu-vợi người thân hữu, 

Thề có khi nào lặng chốc quên. 

B – Ngãi từ bén ngãi bấy lâu nay, 

Vàng sắt ghi lòng để nước mây. 

Chỉ núi người sao đà lăng đẩy. 

Thề sông kẻ hãy rắp thì đây.

Lửa hương những tưởng bề sum họp, 

Vàng đá nào ngờ nỗi đổi thay 

Ad

Khéo nhĩ lòng sao đen bạc nhỉ ?

Mà chi cho kẻo bên niềm tây.  

Nỡ lòng bỗng quyết riêng tây, 

Vậy nên cho phải dãi bày một phong. 

Ad

Chứng-minh đã có trên không, 

Mặc ai đen bạc vừng hồng xét-soi. 

C.- Thói quê nào xiết tấm lòng quê, 

Hồ hải muôn trông lượng chẳng nề. 

Nhắn cá trao nhàn e lắm nỗi, 

Gần lương chén ngọc thẹn nhiều bề. 

Chữ tình hai ngả chung khôn ước, 

Lòng khách ba thu vốn đã lề. 

Nghiêm thẳm ngại-ngùng nhời bẻ-bắt, 

Xét lỏng hoài niệm đấy mà suy. 

D.- Tự thuở cùng nhau chỉ nói sống, 

Nguyền rằng muôn kiếp tử sinh động. 

Những ngờ duyên-phận bề son thắm, 

Chẳng đáp ân-tình nỗi giấy mong. 

Nhớ nọ dễ gầy mai cốt-cách, 

Mong kia nên võ tuyết hình-dung

Mới hay tính nước đầy với thế, 

Thời đắp chăn đơn chịu lạnh-lùng. 

(Trích ở quyền Quốc-Âm thi ca tạp lục, sách viết bằng chữ nôm của trường Bác-cổ, số AB 296 )

LXV Trần Võ Quán 

Bài dẫn (bằng Hán-văn, dịch ra quốc-văn). 

Nước Việt khi mới dựng ra kinh-đô, làm Trấn võ quán ở cửa bắc thành nhà vua, để cho ngay phương-hướng mà trấn giữ nền nhà nước. Hình-thế có sông quanh khắp, có hồ soi tỏ. Cảnh-trí như hoa xuân hớn-hở, như giăng thu trong sáng. Bao-quát muôn vật sum-vầy, học tập trăm thần ủng hộ. Vòng quanh năm sắc mây xanh đỏ, đẹp-đẽ như tinh-huỳnh thất bảo. Rực-rực rỡ-rỡ, thực là một động thiên nhiên ở thế-gian. Ta thường quý cảnh đẹp, kính trông nêu cao, lòng tôn-kính, khó nói được rõ, vậy làm một bài thơ quốc âm để tán dương đức thịnh. 

Danh lừng tiên cô đã nên bầu. 

Bỡ-ngỡ huy-quang mọi mọi chầu. 

Cảnh sát nơi nơi đồ lăng-uyển, 

Cung tưởng ấy ấy áng vân-tiêu. 

Lá tuôn doành quế màu lai-láng, 

Gấm trải đường hoa khách dập-dìu. 

Cấu được anh-uy hằng thức dậy, 

Sửa công-đức cả biết bao nhiêu ?

(Trích ở quyền Ngự đề Thiên hòa doanh bách vịnh thi tập của Trịnh Căn, 1682-1709, sách viết bằng chữ nôm của Trường Bác-cổ, số AB 544, tờ 11a 12 a)

LXVI Quyển sơn hình thắng

(thuộc Lí-nhân phủ) 

Xa chơi sông núi mảnh buồn, 

Quyển-sơn đối đáp ngàn năm chốn này. 

Ngửa trông phượng cất bình mây, 

Gần trông rồng ở giăng đầu ngắm gương. 

Thôn-lư gối núi trúc dăng. 

Tiều-phu đường trải non thang dáng lồng 

Suy bàn tìm ngọc gia công, 

Muốn đem nước sạch rửa lòng tham di

(Trích ở quyền Phong cảnh biệt chí, sách viết bằng chữ nôm ở trường Bác cổ, số AB 377, tờ 9 b).

LXVII Long đội thắng tích

(thuộc Duy-tiên huyện) 

Núi tầng cổ hóa thành cao, 

Vịn trèo cầu đá bước vào thiền-tuynh. 

Lí-triều bia thép rành-rành, 

Giặc nhà Hồ bỏ tàn-tành bấy nay. 

Đường đi người ít rêu đầy. 

Mưa xuân thấp ướt sớm ngày ngấn xanh. 

Lên cao liếc mắt chung-quanh, 

Muôn đời cây cỏ vẫn hình tốt tươi.

(Trích ở Phong cảnh biệt chí, tờ 10 a) (3)

( Còn nữa )

Ứng hòe  NGUYỄN VĂN TỐ biên tập

(Theo TRI TÂN TẠP CHÍ 1941)

1) Cụ Nguyễn Đông Châu đã chép bái phú “gào chồng” ra quốc-ngữ trong quyển Cổ xúy nguyên âm, trang 88 89. Bản của cụ khác bản nôm của Bác cổ ở những câu sau này: “Kêu rằng giời cao bao trượng” (Trời cao mấy trượng), “năm hét bảy hò” (năm gật bảy hò), “quá mất một ngày cũng tội” (quá mất một thì cũng tội), “cung đàn bướm lạ” (cung đàn dế tạ), “tưởng những lúc đèn treo ngọn hạnh” (tưởng lúc đèn khêu ngọn hạnh), “chẳng dỗi mà nhàn” (chẳng cuội mà nhàn),  “ngẩn bặt chị em chi môi mệng” (nín-bặt chị em chi môi miệng), “trăm-ngãi oán cùng quạt ước” (trâm nghĩa sắnh cùng quạt mớc), v. v.  

2) Những bài thơ (Chung-tình, v, v) In ra quốc-ngữ lần này là lần đầu. 

3) Nguyên-văn chữ nho như sau này.

Quyển sơn hình thắng

Thiều đệ giang sơn nhất phiền phạm, 

Quyển-sơn đõi-bạc ngạn chi nam. 

Dao khang phượng-thí vân bình trĩ, 

Cận hám giảo-cư nguyện kính hàm, 

Chẩm hiên thôn-lư thanh trúc hộ, 

Thê điên tiều-kinh tử hà giam. 

Nhàn lại khúc luận thâm châu sự 

Dục bả thanh lưu nhất tẩy tham

Long đội thắng tích 

Thiên nhận tằng man Cổ-hoa thành, 

Phan duyên thạch đắng bộ thiền tuynh 

Lí-triều quái-đàn bi không tại, 

Minh-khấu hung-tàn tự dĩ canh. 

Lộ thiểu nhân tung đài giáp lực, 

Sơn đa xuân vũ hiểu gian thành, 

Đăng cao nhỡn-giới vô cùng trước 

Vạn cổ mang mang theo thụ bình.

share iconCHIA SẺ
Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn
Tin chọn lọc
Bút pháp nghệ thuật và Tu dưỡng tinh thần: Đông-Tây tương phùng

Bút pháp nghệ thuật và Tu dưỡng tinh thần: Đông-Tây tương phùng

  • 04/8/2024
6 bài tập đơn giản chữa chứng gù lưng

6 bài tập đơn giản chữa chứng gù lưng

  • 04/8/2024
Chữa táo bón và bệnh trĩ: 1 huyệt vị + 1 bài tập + 2 loại trái cây

Chữa táo bón và bệnh trĩ: 1 huyệt vị + 1 bài tập + 2 loại trái cây

  • 03/8/2024
Bác sĩ Nhật Bản giảm 10kg trong 2 tháng nhờ bỏ bánh mì ra khỏi bữa sáng

Bác sĩ Nhật Bản giảm 10kg trong 2 tháng nhờ bỏ bánh mì ra khỏi bữa sáng

  • 03/8/2024
Ăn trứng như thế nào để tốt cho sức khỏe?

Ăn trứng như thế nào để tốt cho sức khỏe?

  • 02/8/2024
Nghiên cứu mới bác bỏ quan niệm uống rượu giúp kéo dài tuổi thọ

Nghiên cứu mới bác bỏ quan niệm uống rượu giúp kéo dài tuổi thọ

  • 02/8/2024
Bức tranh ‘Carnation, Lily, Lily, Rose’: Hành trình họa sỹ John Singer Sargent tìm lại chính mình

Bức tranh ‘Carnation, Lily, Lily, Rose’: Hành trình họa sỹ John Singer...

  • 01/8/2024
Không phải các loại mỡ trong cơ thể đều như nhau

Không phải các loại mỡ trong cơ thể đều như nhau

  • 01/8/2024
Ngủ trưa nhiều làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch và Alzheimer

Ngủ trưa nhiều làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch và Alzheimer

  • 01/8/2024
Hỏa Diệm Sơn

Hỏa Diệm Sơn

  • 01/8/2024
6 bài tập thể dục có tác dụng chống trầm cảm

6 bài tập thể dục có tác dụng chống trầm cảm

  • 31/7/2024
7 vấn đề an toàn cần lưu ý khi nhuộm tóc

7 vấn đề an toàn cần lưu ý khi nhuộm tóc

  • 31/7/2024
Cách ăn uống của người cha ảnh hưởng sức khỏe của con cháu như thế nào?

Cách ăn uống của người cha ảnh hưởng sức khỏe của con cháu như thế nào?

  • 30/7/2024
Từ nền Cộng hòa đến Chế độ độc tài: Sự trỗi dậy của Sulla

Từ nền Cộng hòa đến Chế độ độc tài: Sự trỗi dậy của Sulla

  • 30/7/2024
Thiếu vitamin D liên quan đến bệnh sâu răng ở người cao tuổi

Thiếu vitamin D liên quan đến bệnh sâu răng ở người cao tuổi

  • 30/7/2024
5 bài tập đơn giản giúp bạn quản lý bệnh tiểu đường

5 bài tập đơn giản giúp bạn quản lý bệnh tiểu đường

  • 29/7/2024
Vẽ tranh: Nghệ thuật của sự lắng nghe và khám phá

Vẽ tranh: Nghệ thuật của sự lắng nghe và khám phá

  • 29/7/2024
Nghiên cứu: Bên trong sao neutron tồn tại vật chất lạ siêu đặc

Nghiên cứu: Bên trong sao neutron tồn tại vật chất lạ siêu đặc

  • 29/7/2024
Bạn dễ ngất xỉu khi đi xét nghiệm máu?

Bạn dễ ngất xỉu khi đi xét nghiệm máu?

  • 29/7/2024
Ăn chay và ăn trái cây mà vẫn bị gan nhiễm mỡ? Một loại trà có thể hữu ích

Ăn chay và ăn trái cây mà vẫn bị gan nhiễm mỡ? Một loại trà có thể hữu ích

  • 28/7/2024
Xem thêm
CHIA SẺ
Gửi mail Copy
Shen Yun Zuo Pin
Tin Mới Nhất

    Tin nổi bật

    • Cập nhật giá vàng mới nhất hôm nay

      Cập nhật giá vàng mới nhất hôm nay
    • Bệnh bạch hầu: Nguyên nhân và cách nhận biết

      Bệnh bạch hầu: Nguyên nhân và cách nhận biết
    • VF 5 bắt đầu được bán tại Indonesia, giá quy đổi thấp hơn tại Việt Nam

      VF 5 bắt đầu được bán tại Indonesia, giá quy đổi thấp hơn tại Việt Nam
    • Thành tâm hướng Phật, được bảo hộ biến nguy thành an

      Thành tâm hướng Phật, được bảo hộ biến nguy thành an
    • Tại sao người xưa treo ngải cứu và xương bồ trước cửa nhà vào ngày Tết Đoan ngọ?

      Tại sao người xưa treo ngải cứu và xương bồ trước cửa nhà vào ngày Tết Đoan ngọ?
    AdAds by ETV
    AdAds by ETV
    KẾT NỐI VỚI CHÚNG TÔI
    • Google connect icon
    Epoch Times Tiếng Việt
    Premium Podcast Facebook Youtube
    • TIN MỚI NHẤT
    • TIN TIÊU ĐIỂM
    • TIN CHỌN LỌC
    • ETV VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
    • ETV SỨC KHỎE
    • NGHỆ THUẬT SHEN YUN
    • SHEN YUN ZUO PIN
    36 QUỐC GIA, 22 NGÔN NGỮ
    • English
    • Chinese
    • Spanish
    • Hebrew
    • Japanese
    • Korean
    • Indonesian
    • French
    • German
    • Italian
    • Portuguese
    • Swedish
    • Dutch
    • Russian
    • Ukrainian
    • Romanian
    • Czech
    • Slovak
    • Polish
    • Turkish
    • Persian
    • Vietnamese
    TẢI APP CỦA CHÚNG TÔI
    app-store app-store
    • BÌNH LUẬN
    • HOA KỲ
    • MỸ - TRUNG
    • TRUNG QUỐC
    • ĐÔNG DƯƠNG
      • Á Châu
      • Úc Châu
      • Việt Nam
    • TÂY DƯƠNG
    • TÀI CHÍNH - KINH TẾ
    • VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
    • ĐỜI SỐNG
    • SỨC KHỎE
    • KHOA HỌC
    • Liên lạc
    • Giới thiệu
    • Rss Feeds
    • Điều khoản dịch vụ
    • Chính sách bảo mật
    • Chính sách bản quyền
    KẾT NỐI VỚI CHÚNG TÔI
    • Google connect icon
    Copyright © 2020 - 2025 Epoch Times Tiếng Việt
    share iconCHIA SẺ
    Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn
    Form Newsletter Subscription

    Đăng ký nhận tin