Thanh Hương Nhã Cú (P-7) Sống đơn giản để đạt sự tĩnh tại trong tâm hồn

Người ta thường nói đời người đến mấy mươi năm, cho rằng dài lắm, còn phải phấn đấu một phen. Nhưng cũng có người nói, đời người như cái chớp mắt, như một giấc mộng mà thôi…

Tôi đã từng đọc một kết quả khảo sát: có 100 triệu người mắc bệnh tâm thần ở một nước Châu Á, chẳng hạn như triệu chứng trầm cảm và lo lắng… Con số đó nói lên rằng, cứ 15 người thì có một người mắc bệnh tâm thần; có lẽ trong số người thân bạn bè xung quanh chúng ta cũng có, chẳng qua là chúng ta không biết mà thôi. Liệu bạn có cảm thấy sững sờ không? Vì sao nhiều người trong xã hội hiện đại lại gặp nhiều vấn đề khó khăn về tinh thần như vậy?

Tại sao xã hội hiện nay ngày càng phong phú và phồn thịnh nhưng lại càng có nhiều người cảm thấy mất định hướng tương lai hay đánh mất bản thân –  thực tế là đang lạc lối và tìm kiếm chính mình?

Khi xem người xưa viết thơ hay vẽ tranh, chúng ta đều có thể cảm nhận được sự an hòa và yên tĩnh từ sâu thẳm đáy lòng của họ. Dẫu là thuận cảnh hay nghịch cảnh cũng vậy, họ đều có thể tìm ra phương pháp khiến tinh thần được giải thoát.

Cổ nhân cũng từng nghiên cứu thảo luận phương diện này, Mạnh Tử từng nói: “Nhân hữu kê khuyển phóng, tắc tri cầu chi; hữu phóng tâm nhi bất tri cầu. Học vấn chi đạo vô tha, cầu kỳ phóng tâm nhi dĩ hĩ.” 

Ý nghĩa là: “Gà chó mà con người nuôi chạy đi mất thì con người biết đi tìm, nhưng cái tâm của con người buông thả, mất đi thì lại không biết tìm nó trở lại. Đạo học không gì khác, chỉ là tìm lại cái tâm đã mất của mình mà thôi.”

Làm sao để tìm lại được cái tâm đã mất ấy? Chúng ta hiện nay rất dễ bị ngoại cảnh tác động và cám dỗ, bởi vì có quá nhiều sự vật thu hút chúng ta. Ví như máy tính, điện thoại di động, Internet, đâu đâu cũng đang chìa một cánh tay vô hình níu kéo chân tâm của chúng ta lại, khiến con người ta rất khó mà tĩnh tâm xuống. Nhưng cũng có rất nhiều người trí tuệ, họ thường tập trung vào những việc bản thân mình nên làm và duy trì trạng thái chuyên nhất ấy. Người ta khảo sát và phát hiện những người như thế thường đạt được thành công xuất chúng ở nhiều lĩnh vực. Kỳ thực, cuộc sống của họ rất đơn giản; chẳng hạn như trong nhà của Steve Jobs không hề xa hoa như người ta nghĩ, mà chỉ có vỏn vẹn một vài món đồ nội thất, đặc biệt đơn giản và nhẹ nhàng.

Đối diện với thế giới ngày càng phồn vinh hiện nay, ngày càng có nhiều người chọn một cuộc sống đơn giản, cũng chính là làm một phép trừ lên vật chất và tinh thần, nghĩa là giảm thiểu đi áp lực ở hai phương diện này.

Trong cuộc sống, nếu chúng ta chọn cách loại trừ, ấy là cố gắng hết sức giảm đi những thứ không cần thiết của bản thân. Ví như trong tủ quần áo, chúng ta dễ dàng tìm thấy những bộ quần áo mà lâu rồi chẳng hề chạm đến, chứ đừng nói chi khoác chúng vào người, hoặc trong tủ bát, cũng có những món không hề dùng đến v.v. Bạn từng nghĩ đến chưa, nếu thử bỏ đi tất cả những thứ thừa thãi ấy, chỉ lưu lại những thứ thật sự cần sử dụng và những thứ bản thân thường dùng thôi, thì thế nào nhỉ? Ồ, thật không tin vào mắt mình nữa, không gian thoáng đãng, căn nhà chật hẹp bấy lâu bỗng chốc rộng thênh thang, nhẹ tênh! Bởi vì vật chất và tinh thần là nhất tính. Vậy khi vật chất nhẹ, chẳng phải tinh thần cũng nhẹ hẳn theo ư? 

Người ta thường có khái niệm rời khỏi giao tiếp xã hội nghĩa là ở ẩn. Không phải vậy, không phải là không xuất hiện ở các sự kiện cộng đồng, hay chỉ giao lưu tương tác với bạn bè tri kỷ hay một vài người thân trong gia đình, mà cái gốc chính là giảm đi những hồi ức quá khứ; đặc biệt là những người thành đạt và lớn tuổi, những dấu ấn huy hoàng hoặc thậm chí là những thăng trầm cuộc sống, thật chẳng dễ dàng quên. Vậy, hãy để tinh thần được bình yên, cũng bớt đi những lo lắng tương lai, bởi họa phúc đều có số, đều là thiên mệnh, suy suy tính tính cả đời, nhọc thân tổn chí nhưng liệu có quyết định được vận số chăng? Vậy chăng, hãy để bản thân được sống thật với giây phút hiện tại. Cuộc sống vốn dĩ quá phức tạp và hỗn loạn; hãy thu xếp và để mọi thứ trở về đúng nơi mà chúng vốn thuộc về, cho bản thân một không gian đơn giản và tinh khiết; chỉ khi ấy tinh thần mới thật sự được an yên.

Thực ra cổ nhân đã từng nói: “Dưỡng sinh mạc quá ư dưỡng tâm, dưỡng tâm mạc quá ư quả dục,”

Ý nghĩa là: “Dưỡng sinh thì không gì tốt bằng dưỡng tâm, dưỡng tâm thì không gì tốt bằng ít ham muốn.”

Trong “Thái Căn Đàm” nói: “Nhân sinh giảm “tỉnh nhất phân, tiện siêu thoát nhất phân; như giao du giảm, tiện miễn phân nhiễu; ngôn ngữ giảm, tiện quả khiên vưu; tư lự giảm, tắc tinh thần bất hao…” 

Ý nghĩa là: “Đời người giảm thiểu được một phần thì siêu thoát được một phần; nếu giảm giao du thì sẽ giảm thiểu được sự rối loạn; giảm ngôn ngữ thì sẽ giảm thiểu được lầm lỗi, giảm tư lự thì sẽ giảm thiểu được sự tổn hao tinh thần….”

Trên thực tế, tinh thần và thân thể có liên quan với nhau, tâm trạng của người ta có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thân thể, tư tưởng đơn giản cũng có thể khiến thân thể được khỏe mạnh. Đông Y cho rằng, “Tức giận hại gan, phấn khích hại tim, suy nghĩ hại lá lách, ưu tư hại phổi, lo sợ hại thận.”

Cho nên trong cuộc sống, nhiều khi không chỉ cần tối giản nhu cầu vật chất mà cũng cần giảm thiểu áp lực cho tinh thần. Những ai nếu đang chịu đựng những vấn đề về tinh thần, có thể vì trong tâm trí chứa đựng quá nhiều những tâm trạng tiêu cực và suy nghĩ tạp loạn, chưa kể còn lo lắng triền miên, rồi thất vọng, rồi bi quan… Thử hỏi một người mà tinh thần sầu não như vậy, liệu thân có khỏe và tâm có vui được không? 

Vậy sao chẳng quẳng gánh lo đi mà sống, đời người ngắn ngủi, mấy mươi năm như cái chớp mắt, đừng để u sầu làm bạc mái đầu xanh, đừng để âu lo dày vò tâm trí. 

Hãy chọn lối sống tối giản, tư duy đơn giản và thiện lương, để mỗi sớm mai thức dậy, nhìn ánh bình minh và nghe tiếng chim hót, trong lòng tràn ngập niềm vui và hạnh phúc, nhoẻn một nụ cười và cảm thấy mọi thứ thật bình yên.