Thủ tướng Netanyahu: Không có ‘ngừng bắn vĩnh viễn’ cho đến khi Hamas bị tiêu diệt

Jack Phillips

Hôm 01/06, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết các yêu cầu nhằm chấm dứt cuộc chiến của nước ông hoặc thiết lập cuộc ngừng bắn với Hamas “vẫn không thay đổi” trong bối cảnh có nhiều nghi vấn về thỏa thuận hòa bình [có thể đạt được].

Nhận xét của ông được đưa ra khi Tổng thống (TT) Joe Biden thông báo hôm 31/05 rằng chính phủ Israel đề nghị thỏa thuận gồm ba phần về lệnh ngừng bắn ở Gaza để đổi lấy việc Hamas thả những con tin bị bắt cóc hồi tháng Mười năm ngoái chưa được thả ra. 

Ông Netanyahu cho biết trong tuyên bố: “Các điều kiện của Israel để kết thúc cuộc chiến này vẫn không thay đổi: Tiêu diệt năng lực cầm quyền và quân sự của Hamas, phóng thích tất cả con tin, và bảo đảm rằng Gaza không còn là mối đe dọa đối với Israel.” 

“Israel sẽ tiếp tục khẳng định những điều kiện này phải được đạt được trước khi lệnh ngừng bắn vĩnh viễn được áp dụng. Quan điểm cho rằng Israel sẽ đồng ý với lệnh ngừng bắn vĩnh viễn trước khi đạt được những điều kiện này là điều không thể bàn đến.”

Hôm 31/05, TT Biden lập luận rằng những kẻ khủng bố Hamas “không còn khả năng” thực hiện cuộc tấn công lớn vào Israel kể từ vụ tấn công ngày 07/10/2023 – khiến 1,200 thường dân thiệt mạng và hơn 250 người đã bị bắt làm con tin. Ông kêu gọi cả Israel và Hamas đi đến thỏa thuận phóng thích khoảng 100 con tin Hamas còn lại để đổi lấy lệnh ngừng bắn.

Tổng thống nói trong bài diễn văn: “Chiến tranh vô thời hạn nhằm theo đuổi một khái niệm không xác định về chiến thắng hoàn toàn sẽ chỉ khiến Israel sa lầy ở Gaza.” 

Trong lần xuất hiện trên chương trình “This Week” của ABC News hôm 02/06, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby nói rằng kế hoạch này là “đề xướng của Israel” và là “đề xướng mà họ đạt được sau quá trình ngoại giao căng thẳng với nhóm an ninh quốc gia [Hoa Kỳ], và ở Bộ Ngoại giao.”

Ngay sau những bình luận của TT Biden hồi tuần trước, ông Netanyahu đã đưa ra tuyên bố ban đầu rằng Israel “đoàn kết trong mong muốn trao trả các con tin càng sớm càng tốt và đang cố gắng để đạt được mục tiêu này,” đồng thời nói thêm rằng “bản phác thảo chính xác được đề xướng của Israel, kể cả việc chuyển đổi có điều kiện từ giai đoạn này sang giai đoạn khác, cho phép Israel duy trì những nguyên tắc này.”

Hoạt động khác

Cuộc biểu tình lớn ở Israel vào đêm 01/06 – được dẫn đầu bởi các gia đình có con tin bị Hamas bắt giữ – đã khiến chính phủ nước này phải hành động ngay. Các nhà hòa giải từ Hoa Kỳ, Ai Cập, và Qatar đã gây sức ép với Israel và Hamas, nói rằng thỏa thuận được đề nghị này “đưa ra lộ trình cho lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và chấm dứt cuộc khủng hoảng” đồng thời cung cấp cứu trợ ngay lập tức cho cả con tin lẫn cư dân Gaza.

Gia đình các con tin cho rằng không còn thời gian nữa.

“Đây có thể là cơ hội cuối cùng để cứu những sinh mạng này,” ông Gili Roman nói với Associated Press trong tuyên bố độc quyền. Em gái của ông, bà Yarden Roman-Gat, đã được trả tự do trong lệnh ngừng bắn kéo dài một tuần vào tháng 11/2023, nhưng chị dâu của ông, bà Carmel, vẫn bị giam giữ.

“Giới lãnh đạo của chúng tôi không được làm chúng tôi thất vọng. Nhưng trên hết, mọi con mắt nên nhắm vào Hamas,” ông Roman nói.

Cũng trong ngày 01/06, tờ Al-Qahera News do nhà nước Ai Cập điều hành cho biết các quan chức của Ai Cập, Hoa Kỳ, và Israel sẽ gặp nhau tại Cairo vào cuối tuần về cửa biên giới Rafah – điểm tiếp nhận viện trợ quan trọng đã bị đóng lại kể từ khi Israel chiếm được vùng này từ Palestine hồi tháng Năm.

Ai Cập đã từ chối mở cửa biên giới

Điều này xảy ra khi áp lực quốc tế buộc ông Netanyahu chấm dứt cuộc xâm lược của quân đội Israel vào Gaza ngày càng gia tăng trong những tuần gần đây. Hồi cuối tháng 05/2024, Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) cho biết họ sẽ thực hiện theo lệnh bắt giữ ông, các nhà lãnh đạo của Hamas, và bộ trưởng quốc phòng Israel, khiến chính phủ Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, và Israel lên án.

Trong cuộc phỏng vấn với CNN hơn một tuần trước, ông Netanyahu cảnh báo về những hậu quả tiềm tàng từ đề xướng lệnh bắt giữ của ICC.

“Israel đang bị cáo buộc bất công. Tôi nghĩ điều này rất nguy hiểm. Về cơ bản, đây là nền dân chủ đầu tiên bị đưa ra xét xử khi họ đang làm chính những gì mà các nền dân chủ nên làm một cách mẫu mực,” ông nói trong cuộc phỏng vấn. “Điều này đe dọa tất cả các nền dân chủ khác. Israel bị đe dọa đầu tiên, nhưng tiếp theo sẽ đến lượt quý quốc. Rồi sẽ đến lượt Anh quốc. Rồi cũng sẽ đến lượt các nước khác.” 

Trong tuyên bố khác vào cuối tuần qua, ông Netanyahu đã chấp nhận lời mời từ các nhà lãnh đạo Quốc hội Hoa Kỳ để đến diễn thuyết tại Tòa nhà Quốc hội. Hiện vẫn chưa có ngày giờ được ấn định. 

Đáp lại, Thượng nghị sĩ Bernie Sanders (Độc Lập–Vermont) cho biết ông sẽ tẩy chay bài diễn văn của ông Netanyahu tại Tòa nhà Quốc hội, khiến Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng Hòa–Louisiana) chỉ trích. 

“Nếu đó là bên mà ông ấy muốn chọn thì đành chịu thôi,” ông Johnson nói với Fox News Sunday, đề cập đến những lời chỉ trích của ông Sanders. “Các đồng nghiệp Đảng Dân Chủ của chúng tôi phải đưa ra lựa chọn: Họ sẽ sát cánh cùng đồng minh quan trọng nhất của chúng ta ở Trung Đông vào thời điểm then chốt nhất theo thông lệ ở Hoa Thịnh Đốn… hay họ sẽ đứng về bên mới này cùng với Hamas và Ayatollah?”