Thượng viện phê chuẩn Thẩm phán Jackson vào Tối cao Pháp viện

Hôm 07/04, Thượng viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu phê chuẩn Thẩm phán Ketanji Brown Jackson vào Tối cao Pháp viện, kết thúc nhiều tuần giám sát gắt gao và các cuộc tranh luận sôi nổi về năng lực của người được đề cử.

Cuộc bỏ phiếu 53–47, do Phó Tổng thống Kamala Harris chủ trì, bao gồm sự ủng hộ của tất cả 50 đảng viên Dân Chủ và ba đảng viên Cộng Hòa – các thượng nghị sĩ Mitt Romney (Cộng Hòa–Utah), Lisa Murkowski (Cộng Hòa–Alaska), và Susan Collins (Cộng Hòa–Maine).

Trong những giờ trước cuộc bỏ phiếu, các thành viên Đảng Dân Chủ đã nhấn mạnh năng lực đảm đương chức vụ của bà Jackson, và nói rằng việc phê chuẩn bà ấy sẽ là một “thành tích đáng nể cho nước Mỹ”.

“Tổng thống đã gửi cho chúng ta một ứng cử viên ấn tượng,” Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ–New York) nói tại Thượng viện trước cuộc bỏ phiếu.

Ông nói: “Cuối chiều nay, Thượng viện sẽ hoàn thành nghĩa vụ hiến định của mình để phê chuẩn lần cuối vị luật gia xuất sắc và cách tân này.”

“Chính tòa nhà này được xây dựng bằng lao động nô lệ”, Thượng nghị sĩ Dick Durbin (Dân Chủ–Illinois) nói tại Điện Capitol Hoa Kỳ, cho rằng việc phê chuẩn này sẽ là sự đáp lại cho cách đối đãi trong lịch sử đối với những người không phải da trắng ở Hoa Kỳ.

Bà Jackson là người phụ nữ Mỹ gốc Phi Châu đầu tiên được phê chuẩn vào tòa án cao nhất của quốc gia này.

Trong bài diễn văn của mình tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chuck Grassley (Cộng Hòa–Iowa), người lãnh đạo Đảng Cộng Hòa trong Ủy ban Tư pháp Thượng viện, đã giữ nguyên sự phản đối của mình với bà Jackson vì bà thiếu một triết lý tư pháp rõ ràng.

Ông Grassley nói: “Đối với các ứng cử viên tư pháp, triết lý của họ, cách ra phán quyết cho các vụ án, phải được xem xét hàng đầu.”

“Một phần của việc có một triết lý tư pháp là phải có sự hiểu biết về các nguyên tắc căn bản của hiến pháp của chúng ta. Các quyền tự nhiên là một phần của hệ thống đó.”

“Thẩm phán Jackson giải thích với chúng tôi rằng bà ấy không ‘có quan điểm về việc các cá nhân có các quyền tự nhiên hay không.’ Giờ điều đó hẳn sẽ rất đáng kinh ngạc. Các quyền tự nhiên là căn bản đối với hệ thống hiến pháp của chúng ta, cũng như các nguyên tắc về chính phủ có quyền lực hạn chế (limited government).

“Nguyên tắc chính phủ có quyền lực hạn chế là điều khiến nước Mỹ trở thành một quốc gia ngoại lệ và tạo nên sự khác biệt cho Hiến Pháp của chúng ta. Thẩm phán phải có hiểu biết đúng đắn về các nguyên tắc cơ bản đó.

“Cách Thẩm phán Jackson trả lời những câu hỏi đó … cho thấy bà ấy thiếu những nền tảng rất cần thiết đó.”

Với sự chuyển bên của bà Collins, ông Romney, và bà Murkowski, Đảng Cộng Hòa có rất ít cơ hội để có thể ngăn chặn việc phê chuẩn.

Hôm 28/03, các thành viên Đảng Cộng Hòa trong Ủy ban Tư pháp đã thực hiện nỗ lực cuối cùng để làm chậm lại việc phê chuẩn bà Jackson bằng cách yêu cầu hoãn cuộc bỏ phiếu của ủy ban lại một tuần, với lý do có những lỗ hổng trong hồ sơ của bà Jackson. Tuy nhiên, họ đã không thể hoãn bỏ phiếu vô thời hạn theo các quy định của Thượng viện.

Hôm 04/04, Ủy ban Tư pháp đã tổ chức cuộc bỏ phiếu cuối cùng để thúc đẩy việc đề cử bà Jackson ra khỏi ủy ban; tất cả 11 thành viên Đảng Cộng Hòa thuộc Bộ Tư pháp đã phản đối hành động này, trong khi tất cả 11 đảng viên Đảng Dân Chủ thuộc Bộ Tư pháp đã ủng hộ điều đó. Theo các quy tắc được đưa ra khi bắt đầu Quốc hội khóa 117, thế bế tắc này đã được phá vỡ bởi cuộc bỏ phiếu đa số quá bán tại Thượng viện.

Tuy nhiên, bất chấp sự phản đối rộng rãi của Đảng Cộng Hòa (GOP opposition) đối với việc đề cử bà Jackson, đảng chiếm thiểu số này có ít lựa chọn hơn theo ý mình để ngăn chặn việc đề bạt bà lên Thượng viện.

Dưới thời Tổng thống Donald Trump, các thành viên Đảng Cộng Hòa đã từng sử dụng điều gọi là “nuclear option” để thay đổi các quy tắc của Thượng viện và cho phép đề cử thẩm phán Neil Gorsuch lên trên. Điều đó xảy ra sau khi các thành viên Đảng Dân Chủ đã sử dụng chiến thuật tương tự đối với các ứng cử viên tư pháp (mà không được chọn) cho tòa án cao nhất của quốc gia.

Trước khi các quy tắc đó bị thay đổi, các ứng cử viên tư pháp phải vượt qua ngưỡng 60 phiếu để kết thúc phần tranh luận và đưa một dự luật hoặc một ứng cử viên ra biểu quyết cho một cuộc bỏ phiếu đa số quá bán cuối cùng.

Vì có sự thay đổi về quy tắc, nên bà Jackson chỉ cần 51 phiếu bầu để vượt qua phần tranh luận không giới hạn hôm 07/04, để đưa bà đến giai đoạn cuối cùng của quy trình phê chuẩn.

Bà sẽ gia nhập Tối cao Pháp viện với tư cách là thành viên có cấp bậc thấp nhất của viện, thay thế Thẩm phán Stephen Breyer khi ông từ chức sau nhiệm kỳ hiện tại của tòa án.