Tối cao Pháp viện phán quyết có lợi cho huấn luyện viên bóng bầu dục

MATTHEW VADUM

Hôm 27/06, Tối cao Pháp viện (SCOTUS) đã ra phán quyết với tỷ lệ 6–3 rằng khu học chánh ở tiểu bang Washington đã vi phạm các biện pháp bảo vệ tự do tôn giáo của Tu chính án thứ Nhất khi sa thải huấn luyện viên bóng bầu dục của trường trung học Joseph Kennedy vì đã dẫn dắt những lời cầu nguyện cá nhân tại vạch 50 yard sau các trận đấu.

Quyết định này được xem là một thắng lợi cho tự do tôn giáo.

Trong vụ kiện này, Tối cao Pháp viện cho rằng các Điều khoản về Tự do Thực hành và Tự do Ngôn luận của Tu chính án Thứ Nhất bảo vệ một người thực hành [giáo điều] tôn giáo trước sự trừng phạt của chính phủ.

Tòa án nhận thấy rằng Hiến Pháp Hoa Kỳ không yêu cầu hoặc cho phép các chính phủ ngăn chặn các biểu hiện tôn giáo như vậy.

Huấn luyện viên Joseph “Joe” Kennedy, người không còn làm việc cho Học khu Bremerton – được tiền thuế của dân tài trợ – ở tiểu bang Washington, tuyên bố quyền của mình bị vi phạm khi học khu cấm ông cầu nguyện trước mặt công chúng sau các trận đấu.

Khu học chánh lập luận rằng khi ông Kennedy đã cầu nguyện ở khu trung tuyến sau các trận đấu, ông được khán giả xem như một huấn luyện viên đóng vai trò là người cố vấn và hình mẫu.

Trong lập luận này, ông Kennedy đóng vai trò là một nhân viên chính phủ vào thời điểm đó; điều đó có nghĩa là ông ngôn luận của ông thuộc phạm vi chính phủ vốn không được Tu chính án thứ Nhất bảo vệ.

Nhưng đa số các thẩm phán của Tối cao Pháp viện không đồng ý với khu học chánh trong vụ ông Kennedy kiện Bremerton School District (hồ sơ tòa án 21-418), bản kháng cáo từ Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ Khu vực 9 thường xuyên bị đảo ngược.

Thẩm phán Neil Gorsuch đã chấp bút cho ý kiến ​​đa số của tòa án. Tất cả 6 thẩm phán theo khuynh hướng bảo tồn truyền thống, trong đó có ông Gorsuch, đều ra phán quyết ủng hộ ông Kennedy; cả ba thẩm phán thiên tả đều ra phán quyết chống lại ông. Cuộc tranh luận trực tiếp đã diễn ra hôm 25/04.

Ông Gorsuch lưu ý rằng ông Kennedy đã mất công việc là huấn luyện viên bóng bầu dục tại trường trung học ở Học khu Bremerton “vì ông ấy quỳ ở khu trung tuyến sau các trận đấu để cầu nguyện thầm cảm ơn” trong khoảng thời gian “các nhân viên của trường rảnh rỗi nói chuyện với một người bạn, gọi điện để đặt chỗ tại một nhà hàng, kiểm tra thư điện tử hoặc thực hiện các vấn đề riêng tư khác.”

Nói cách khác, ông Kennedy đã đưa ra “lời cầu nguyện của mình một cách lặng lẽ trong khi các học trò của ông đang bận rộn.”

Thẩm phán Gorsuch viết, học khu đã kỷ luật ông vì họ tin rằng điều đó hoàn toàn có thể khiến một nhà quan sát có lý trí kết luận nhầm rằng học khu tán thành niềm tin tôn giáo của ông Kennedy.

Vị thẩm phán này nói thêm rằng học khu đã sai khi làm như vậy.

“Các điều khoản Tự do Thực hành và Tự do Ngôn luận của Tu chính án thứ Nhất bảo vệ những biểu hiện như của ông Kennedy. Sự hiểu biết đúng đắn về Điều khoản thiết lập của Tu chính án cũng không đòi hỏi chính phủ phải chọn ra ngôn luận tôn giáo cá nhân cho sự phản đối cụ thể nào.

Ông Gorsuch viết: “Hiến Pháp và những truyền thống tốt đẹp nhất của chúng ta khuyên bảo sự tôn trọng và khoan dung lẫn nhau chứ không phải kiểm duyệt và đàn áp đối với các quan điểm tôn giáo và phi tôn giáo.”

Thẩm phán Sonia Sotomayor đã đệ trình một quan điểm bất đồng, có sự tham gia của các Thẩm phán Stephen Breyer và Elena Kagan. Những người bất đồng chính kiến ​​cho rằng ông Kennedy là một người có hành vi sai trái.

“Trường hợp này liên quan đến việc liệu một trường công lập có nên cho phép một nhân viên của trường quỳ gối, cúi đầu và nói lời cầu nguyện ở trung tâm của một sự kiện của trường hay không.” Thẩm phán Sotomayor viết “Hiến Pháp không cho phép, chứ chưa nói đến yêu cầu, các trường công lập ủng hộ hành vi này.”

Tối cao Pháp viện đã sai lầm khi bỏ qua “sự gián đoạn nghiêm trọng trong các sự kiện ở trường do hành vi của ông Kennedy gây ra, cho rằng điều đó là không phù hợp vì Học khu Bremerton… tuyên bố rằng họ sa thải ông Kennedy để tránh bị xem là ủng hộ tôn giáo.”

Ông Kennedy chịu trách nhiệm về “sự gián đoạn lặp đi lặp lại của chương trình trường học và vi phạm chính sách của nhà trường liên quan đến việc công chúng tiếp cận khu vực này làm cơ sở để sa thải ông.”

“Quyết định này gây bất lợi cho các trường học và những công dân trẻ mà họ phục vụ, cũng như cam kết lâu dài của quốc gia chúng ta đối với sự tách biệt giữa nhà thờ và nhà nước.”

Tối cao Pháp viện đã đưa ra tổng cộng ba ý kiến ​​trong các vụ án đã được xét xử vào ngày 27/06.

Tòa án đang cố gắng giải quyết các vụ án tồn đọng trước kỳ nghỉ hè. Với việc công bố ba ý kiến, bốn vụ xét xử còn lại ​​sẽ được đưa ra trong nhiệm kỳ hiện tại của tòa án.

Khi nhiệm kỳ kết thúc, Thẩm phán Breyer dự kiến sẽ chính thức rời khỏi pháp viện và bà Ketanji Brown Jackson sẽ thay thế, người được Tổng thống Joe Biden đề cử và đã được Thượng viện Hoa Kỳ xác nhận vào ngày 07/04.

Nguyễn Lê biên dịch