Tối cao Pháp viện tạm thời chặn luật chống kiểm duyệt truyền thông xã hội của Texas

MATTHEW VADUM 

Cuối ngày 31/05, Tối cao Pháp viện đã bỏ phiếu với tỷ lệ 5–4 để tạm thời chặn một luật của Texas nhằm ngăn các nền tảng truyền thông xã hội kiểm duyệt người dùng dựa trên quan điểm chính trị của họ.

Được gọi là HB 20, luật tiểu bang này khiến việc các nền tảng công nghệ hạn chế hoặc xóa nội dung dựa trên “quan điểm của người dùng hoặc người khác” hoặc “quan điểm được thể hiện trong cách diễn đạt của người dùng” trở nên bất hợp pháp.

Luật cũng yêu cầu các nền tảng thiết lập các thủ tục mà người dùng có thể sử dụng để kháng nghị quyết định của nền tảng về việc “xóa nội dung do người dùng đăng”. Luật này áp dụng cho các nền tảng có hơn 50 triệu người dùng hoạt động hàng tháng ở Hoa Kỳ.

Thống đốc Texas Greg Abbott, một thành viên Đảng Cộng Hòa, đã ký dự luật hồi tháng 09/2021.

Vụ án tên là Netchoice kiện Paxton, hồ sơ tòa án số 21A720.

Các đương đơn là hai hiệp hội thương mại đại diện cho đại công ty công nghệ – Netchoice và Hiệp hội Công nghiệp Máy điện toán và Truyền thông (CCIA). Bị cáo là ông Ken Paxton, thành viên Đảng Cộng Hòa là tổng chưởng lý của tiểu bang Texas.

Các đại công ty ở Thung lũng Silicon phản đối luật này, cho rằng nó vi hiến.

Sau khi có phán quyết mới, chủ tịch CCIA Matt Schruers đã ca ngợi lệnh này.

Ông nói trong một tuyên bố: “Chúng tôi được khích lệ rằng cuộc tấn công nhằm vào các quyền Tu chính án thứ Nhất này đã được tạm dừng cho đến khi một tòa án có thể đánh giá đầy đủ những hậu quả của quy chế khó hiểu của Texas.”

“Phán quyết này có nghĩa là các công ty tư nhân Hoa Kỳ sẽ có cơ hội được tòa án phân xử trước khi họ bị buộc phải phổ biến nội dung thấp hèn, lạm dụng, hoặc cực đoan theo luật này của Texas.”

Ông Schruers nói: “Chúng tôi đánh giá cao việc Tối cao Pháp viện bảo đảm rằng các biện pháp bảo vệ của Tu chính án thứ Nhất, bao gồm quyền không bị bắt buộc phải lên tiếng, sẽ được duy trì trong quá trình thách thức pháp lý đối với luật truyền thông xã hội của Texas.”

“Tối cao Pháp viện lưu ý những rủi ro về Hiến Pháp của luật này là không chỉ quan trọng đối với các công ty trực tuyến và đối với quyền tự do ngôn luận, mà còn đối với một nguyên tắc quan trọng cho các quốc gia dân chủ. Không có nền tảng trực tuyến, trang web, hoặc tờ báo nào phải bị các quan chức chính phủ chỉ thị để đăng tải một số phát ngôn nhất định. Đây là nguyên tắc quan trọng của nền dân chủ của chúng ta trong hơn 200 năm và Tối cao Pháp viện đã duy trì điều đó.”

Đơn khẩn cấp đã được đệ trình lên tòa án cấp cao hôm 13/05. Bản ý kiến ​​được công bố vào cuối giờ làm việc hôm 31/05. 

Phán quyết này đã không bị các ranh giới ý thức hệ của pháp viện giới hạn.

Các thẩm phán theo chủ nghĩa tự do Sonia Sotomayor và Stephen Breyer đã cùng các thẩm phán theo khuynh hướng bảo tồn truyền thống John Roberts, Brett Kavanaugh, và Amy Coney Barrett ra lệnh tạm hoãn thi hành luật này. Năm thẩm phán này đã không giải thích lý do vì sao họ bỏ phiếu thông qua lệnh.

Các thẩm phán theo khuynh hướng bảo tồn truyền thống Samuel Alito, Clarence Thomas, Neil Gorsuch, và thẩm phán theo chủ nghĩa tự do Elena Kagan đã bỏ phiếu chống lại việc ban hành lệnh này. Ông Alito đã viết một bản ý kiến bất đồng mà ông Thomas và ông Gorsuch cùng tham gia.

Trong đơn kiện nói trên, Netchoice và CCIA đã mô tả HB 20 là một cuộc tấn công vào các công ty ở Thung lũng Silicon.

Quy chế này “là một cuộc tấn công chưa từng có đối với quyết định về việc biên tập của các trang web tư nhân [như Facebook.com, Instagram.com, Pinterest.com, Twitter.com, Vimeo.com, và YouTube.com] mà sẽ làm thay đổi căn bản các mô hình kinh doanh và dịch vụ của họ,” tài liệu nêu rõ.

“HB 20 cấm các nền tảng truyền thông xã hội được bảo vệ [nhiều nền tảng trong số đó là thành viên của các đương đơn NetChoice và CCIA] thực hiện bất kỳ quyết định biên tập nào dựa trên quan điểm.”

“Do đó, HB 20 sẽ buộc các nền tảng phổ biến tất cả các loại quan điểm đáng chê trách – chẳng hạn như tuyên truyền của Nga tuyên bố rằng cuộc xâm lược Ukraine của họ là chính đáng, tuyên truyền của ISIS tuyên bố rằng chủ nghĩa cực đoan là cần thiết, tân Quốc Xã hoặc KKK phủ nhận hoặc ủng hộ Holocaust, và khuyến khích trẻ em tham gia vào các hành vi nguy hiểm hoặc không lành mạnh như rối loạn ăn uống.”

“HB 20 cũng áp đặt các yêu cầu phiền toái có liên quan về hoạt động và về tiết lộ thông tin được thiết kế để làm giảm giá trị của hàng triệu lựa chọn biên tập có ý nghĩa mà các nền tảng thực hiện mỗi ngày.”

Thẩm phán Alito bác bỏ lập luận của các nền tảng truyền thông xã hội trong bản ý kiến bất đồng của mình; ông nói rằng liệu các công ty cuối cùng có thắng kiện “theo luật hiện hành hay không thì không rõ ràng.”

Vị thẩm phán này viết: “Hoàn toàn không rõ ràng rằng các án lệ hiện có của chúng ta, vốn có trước thời đại của internet, sẽ áp dụng cho các đại công ty truyền thông xã hội như thế nào.”

“Đơn kiện này liên quan đến các vấn đề có tầm quan trọng lớn mà rõ ràng là sẽ xứng đáng với việc xem xét của Pháp viện này. Các nền tảng truyền thông xã hội đã thay đổi cách mọi người giao tiếp với nhau và thu thập tin tức,” ông Alito viết, nhắc đến một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew từ một năm trước cho biết rằng cứ 10 người dân Hoa Kỳ thì có hơn tám người nhận được tin tức từ các thiết bị kỹ thuật số.

Mô tả HB 20 là “một đạo luật mang tính đột phá của Texas,” ông Alito viết rằng nó “đề cập đến quyền lực của các tập đoàn truyền thông xã hội thống trị trong việc định hình cuộc thảo luận công khai về các vấn đề quan trọng trong ngày.”

Trước đây, một thẩm phán địa hạt liên bang đã ra lệnh cấm Texas thi hành luật nhưng một ban hội thẩm của Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 5 đã đảo ngược lệnh đó hôm 11/05, như The Epoch Times đã đưa tin.

Các luật sư đại diện cho Texas nói với Tòa án Khu vực 5 rằng các nền tảng truyền thông xã hội “kiểm soát quảng trường công cộng thời hiện đại, nhưng họ lại ngăn chặn một cách lạm quyền phát ngôn tại quảng trường đó.”

Một thẩm phán liên bang đã chặn một đạo luật tương tự của Florida, cho rằng nó vi hiến.