Tổng thống Putin tuyên bố sáp nhập 4 lãnh thổ của Ukraine

JACK PHILLIPS

Hôm 30/09, Tổng thống (TT) Nga Vladimir Putin đã ký một sắc lệnh sáp nhập 4 vùng lãnh thổ của Ukraine vào Liên bang Nga trong một hành động bị các cường quốc phương Tây lên án.

Lệnh này sẽ ảnh hưởng đến các khu vực tranh chấp Donetsk, Luhansk, Kherson, và Zaporizhzhia. Bắt đầu từ khoảng một tuần trước, cư dân của những khu vực đó đã tham gia các cuộc trưng cầu dân ý, mặc dù các quan chức Hoa Kỳ và Liên minh u Châu cho rằng đó là một trò giả tạo.

“Quý vị biết rằng các cuộc trưng cầu dân ý đã diễn ra,” ông Putin nói hôm 30/09 tại một buổi lễ ở Điện Kremlin, theo truyền thông nhà nước. “Kết quả đã được kiểm đếm. Hiện đã biết kết quả. Mọi người đã đưa ra lựa chọn của họ, một sự lựa chọn dứt khoát.”

Mô tả cuộc bỏ phiếu là sự thể hiện “ý chí của hàng triệu người”, ông Putin nói rằng những người “sống ở Luhansk, Donetsk, vùng Kherson, và vùng Zaporizhzhia sẽ trở thành đồng hương của chúng ta mãi mãi.”

Hồi tháng Hai, Điện Kremlin đã công nhận khu vực Donbass đang tranh chấp ở Donetsk và Luhansk là các quốc gia độc lập, và cáo buộc chính phủ Ukraine đã không thực hiện các thỏa thuận trước đó – thỏa thuận mà sẽ đem lại cho những khu vực này tư cách đặc biệt sau các cuộc biểu tình lan rộng ở Kyiv năm 2014. Vài ngày sau, hôm 24/02, ông Putin tuyên bố cuộc xâm lược Ukraine, mô tả đây là một “chiến dịch quân sự đặc biệt”.

“Chúng tôi sẽ luôn ghi nhớ những người hùng của Mùa xuân Nga”, ông Putin nói khi nhắc đến các vụ việc xảy ra năm 2014, trong đó có các cuộc biểu tình phản đối chính phủ Ukraine ở Donbass và Crimea – nơi Nga cuối cùng đã thôn tính.

Và ông Putin nói rằng ông sẽ tưởng nhớ “những người đã mất đi sinh mệnh vì quyền nói tiếng mẹ đẻ của mình, để bảo tồn văn hóa, truyền thống và đức tin của họ. Vì quyền được sống của họ,” báo chí nhà nước Nga đưa tin.

Ông đã hối thúc Ukraine ngừng hành động quân sự và quay trở lại bàn đàm phán. Kyiv đã tuyên bố sẽ chiếm lại tất cả các vùng đất bị Nga chiếm giữ và nói rằng quyết định sáp nhập các vùng lãnh thổ của Nga đã phá hủy bất kỳ triển vọng đàm phán nào.

Diễn biến này đến trong bối cảnh quân đội Nga đã phải đối mặt với những thất bại trên chiến trường. Các quan chức thân Nga thừa nhận rằng quân đội Nga đang trong tình trạng bị bao vây ở Lyman, nơi đồn trú chính của họ ở phía bắc tỉnh Donetsk.

Một thất bại ở đó có thể mở ra con đường cho Ukraine tái chiếm các vùng lãnh thổ mà ông Putin hiện đã tuyên bố là một phần của Nga.

Sự chỉ trích

Các cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ ở phương Tây, nơi cáo buộc Nga đang duy trì một trò giả mạo.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã viết trên Twitter hôm 29/09 rằng ông đã bảo đảm với TT Ukraine Volodymyr Zelensky rằng Đức sẽ không bao giờ công nhận “cái gọi là kết quả đó”.

“Đây là nỗ lực nhằm đánh cắp lãnh thổ của một quốc gia khác,” ông Zelensky nói trong một bài diễn văn từ xa trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc hôm 27/09. “Đây là một nỗ lực hết sức bất chấp đạo lý nhằm buộc các công dân nam trên lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine bị điều động vào quân đội Nga để Nga gửi họ đến chiến đấu chống lại chính quê hương của họ.”

“Điều lệ của Liên Hiệp Quốc rất rõ ràng,” Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres nói với các phóng viên hôm 29/09. “Bất kỳ sự thôn tính lãnh thổ của một quốc gia bởi một quốc gia khác bằng cách đe dọa hoặc sử dụng vũ lực đều là vi phạm các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế.”

Tham vụ Báo chí Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre cho biết Hoa Kỳ có thể sẽ áp đặt các trừng phạt bổ sung lên Nga. Hoa Kỳ đã đưa ra các hình phạt đối với các nhà lãnh đạo hàng đầu của Điện Kremlin và các thành viên gia đình của họ trong khi cấm tất cả các hoạt động nhập cảng dầu của Nga.

Bà nói với các phóng viên hôm 29/09: “Để đáp trả, chúng tôi sẽ làm việc với các đồng minh và đối tác của mình để áp đặt thêm chi phí kinh tế đối với Nga và các cá nhân và tổ chức bên trong và bên ngoài Nga ủng hộ hành động này.”