Trồng liên tục: Để vụ mùa trở thành vụ bội thu nhất từ trước đến nay

Sandy Lindsey

Thuật ngữ “Trồng Liên tục” (Succession planting) bao gồm nhiều phương thức [trồng trọt] khác nhau; tất cả đều giúp cho mảnh vườn tạo ra nhiều hoa màu và kéo dài thời gian thu hoạch hơn. Bất kể khu vườn của bạn lớn hay nhỏ, thì việc trồng liên tục sẽ giúp bạn thu hoạch suốt cả mùa – điều này dễ hơn nhiều so với việc trồng một vụ lớn đơn canh theo kiểu cũ vì có thể dẫn đến dư thừa và lãng phí. Phương thức trồng liên tục sẽ giúp kéo dài mùa gieo trồng đến cuối thu, và thậm chí có thể là đầu mùa đông.

Đồng thời, phương thức trồng này sẽ khiến cỏ dại ít mọc và đỡ phải làm cỏ hơn, ít tạo gánh nặng cho đất hơn – làm đất mất dưỡng chất chậm hơn, và giúp bạn có được một phương án dự phòng. Nếu vì lý do nào đó mà bạn bị thất thu vụ mùa thứ nhất hoặc thứ hai, thì bạn vẫn sẽ có vụ mùa thứ ba sau đó.

Trồng gối đầu

Phương pháp Stagger (phương pháp trồng so le gối đầu) giúp hầu hết những người trồng trọt ở địa phương giữ cho các quầy rau quả ven đường của họ có đầy các loại rau quả giống nhau từ tuần này qua tuần khác. Ý tưởng này khá đơn giản: Trồng cùng một loại cây mỗi vài tuần một lần để bảo đảm có hoa màu liên tục trong suốt mùa đó.

Những loại rau mọc nhanh như củ cải, cà rốt, củ dền, đậu, đậu Hà Lan, dưa chuột, bí ngòi (mướp mùa hè), rau diếp, cải cầu vồng Thuỵ sĩ, rau spinach, và các loại rau xanh khác đều phát triển tốt. Điều cốt yếu ở đây là phải tính thời gian gieo hạt cho lô cây con thứ hai và thứ ba để kịp đưa chúng ra trồng ngoài đất khi cây lô đầu héo úa. Bạn có thể tìm thấy thông tin về thời gian cần thiết để nảy mầm/thời gian thu hoạch ở mặt sau của mỗi gói hạt giống, hoặc bạn có thể đi đường tắt và truy cập đến Johnny’s Selected Seeds’ Interval Charts for Vegetables (Biểu đồ về Khoảng thời gian Sinh trưởng của Hạt giống được chọn lọc của Johnny cho các loại rau) tại trang JohnnySeeds.com. Trang này cung cấp các hướng dẫn chung cho quy trình trồng các loại rau cách nhau 7 ngày, 10 ngày, 14 ngày, 21 ngày, và 30 ngày.

Trồng Luân canh

Phương pháp Luân canh, đôi khi được gọi là Thu hoạch và Gieo hạt, đã đưa ý tưởng tiến thêm một bước. Thay vì trồng lại cùng một loại rau trên cùng một vùng đất, thì loại rau ban đầu (tạm gọi là Cây A) được thay thế bằng một loại khác (Cây B). Một số người có được lợi thế trong vụ thu hoạch thứ hai bằng cách trồng Cây B bên dưới hoặc bên cạnh Cây A khi A đang được thu hoạch. Sau đó, khi Cây A bị loại bỏ hoặc chôn vùi trong đất thì Cây B sẽ thế chỗ.

Để tối ưu hóa mọi thứ hơn nữa, Cây C có thể được trồng gối vụ, và thậm chí cả Cây D nữa, miễn là thời tiết phù hợp. Một ví dụ điển hình là trồng đậu Hà Lan sẽ đem lại kết quả tốt ở nhiệt độ mát mẻ của mùa xuân, sau đó sẽ trồng tiếp những loại đậu chịu được nhiệt độ nóng bức của mùa hè, tất cả đều trên cùng giàn cây. Mặc dù phương thức trồng luân canh này làm cạn kiệt chất dinh dưỡng của đất với tốc độ chậm hơn, nhưng tốt nhất là bạn hãy trộn thêm một ít phân vào đất trước mỗi lần trồng mới.

Những người bạn thực vật

Giống như các mối quan hệ của con người, phương pháp Companion Planting (trồng cây đồng hành), hay còn gọi là trồng xen kẽ, cho phép các giống rau khác nhau đem thế mạnh của chúng đến với mối quan hệ này. Đó là một phương pháp tốt để thực hiện ngay cả khi bạn không trồng liên tục. Ví dụ, một số người khẳng định rằng trồng tỏi ở gốc những cây ăn quả sẽ giúp xua đuổi các loại côn trùng đến quấy rầy. Một nhóm [xen kẽ] phổ biến hơn là cà chua với húng tây và hành tây, sẽ giúp xua đuổi các loài gây hại thông thường cho cà chua, cộng thêm húng tây thực sự sẽ làm cho cà chua ngon hơn. Các loại đậu bụi, củ cải, cỏ xạ hương, rau diếp, và cải bẹ xanh chỉ là một số loại cây khác có lợi cho cà chua, và có thể được trồng, thu hoạch, và trồng lại nhiều lần trong suốt cả mùa cà chua dài.

Nhưng bạn nên lưu ý có một số loại cây chắc chắn không thích hợp với phương trồng cây đồng hành này. Bắp cải, bắp ngọt, và củ hồi (fennel) , cũng như cà tím, ớt cay, và khoai tây – tất cả các loại cây thuộc họ cà (nightshade) – sẽ ức chế sự phát triển của cây cà chua và làm tăng khả năng nhiễm sâu bệnh của cây cà chua. Khi nói đến việc trồng xen kẽ hai hoặc nhiều loại cây với nhau, thì Internet là người bạn mới tốt nhất của bạn. Trên Internet có rất nhiều danh mục các loại cây trồng đồng hành, vì vậy bạn nên kiểm tra điều đó trước khi trồng hai loại cây cùng nhau.

Bạn muốn thêm một chút màu sắc cho khu vườn của bạn? Bạn nên trồng cúc vạn thọ; chúng giúp xua đuổi các con giun tròn và một loạt các loài gây hại khác trong vườn. Cúc vạn thọ phù hợp để trồng cùng với hầu hết các loại trái cây và rau quả và, như một phần thưởng cho bạn, những bông hoa cúc vạn thọ này có thể ăn được và có thể đưa thêm vào món salad.

Nhóm các loại cây theo mùa

Nhiều cây trồng cung cấp các giống cây khác nhau như đầu vụ, giữa vụ, và cuối vụ, giúp kéo dài thời vụ cho từng loại cây trồng. Trên thực tế, bạn nên xem xét các giống cây khác nhau trong suốt thời gian trồng trọt này. Trồng một số loại như cà chua, đậu, và rau diếp sẽ làm tăng thêm sự đa dạng cho cây trồng của bạn; nếu đây là năm đầu tiên [bạn bắt đầu trồng rau], thì phương thức trồng này cũng là một cách tuyệt vời để tìm ra loại nào sẽ phát triển tốt nhất trong khu vườn của bạn.

Một số cây phù hợp với thời tiết lạnh – gồm có bắp cải, bông cải xanh, rau diếp xoăn endive, súp lơ trắng, xà lách, khoai tây, củ cải đỏ, hành tây, đậu Hà Lan, rau spinach, củ cải turnip, và củ dền – có thể được trồng sớm nhất là vào tháng Ba ở nhiều khu vực. Đậu lima, dưa chuột, cà tím, ớt, bắp ngọt, bí ngòi, và cà chua kéo dài mùa vụ theo một chiều hướng khác, vì những loại cây này, cùng với bí và bí ngô mùa đông [có tốc độ] phát triển chậm, vẫn có thể được thu hoạch cho đến tháng Mười (một số khu vực là tháng Mười Một). Những cây trồng ở lượt hai dành cho vụ thu hoạch mùa thu là bắp cải, cà rốt, củ cải đường, bông cải xanh, súp lơ trắng, rau diếp, củ cải, rau spinach, và củ cải turnip. Chúc bạn ngon miệng!

Dự tính trước

Bất kể mùa trồng trọt có kéo dài bao lâu, thì cũng không bao giờ đủ dài. Những mẹo này sẽ giúp bạn tối đa hóa sản lượng của mình.

Khởi đầu sớm

Bắt đầu là gieo hạt trong nhà, sau đó khoảng một tuần trước khi bạn sẵn sàng trồng cây con ra bên ngoài, thì bạn nên làm cứng cây (dần dần để chúng tiếp xúc với điều kiện ngoài trời). Bạn cũng nên làm điều này cho các lần trồng sau nữa.

Làm thành một cuốn lịch

Đừng cố nhớ mọi thứ trong đầu. Bạn nên lấy một tờ lịch giấy và ghi lại lịch trồng trọt của mình. Nên viết ra các ghi chú trong lúc thực hiện để làm thành một cuốn sổ tay cho năm sau. Hoặc bạn có thể lập một cuốn lịch thứ hai trên điện thoại dành cho việc trồng xen canh kèm theo các điều cần chú ý, v.v.

Tính toán hai lần, trồng một lần

Bạn nên vẽ ra khu vườn của bạn, và dự trù đủ chỗ cho cây sau này trưởng thành, cũng như các lối đi, v.v. Bạn muốn một khu vườn có đủ lượng ánh sáng và thông thoáng, chứ không phải một khu rừng hoang dã. Vậy nên tốt hơn hết là bạn nên tải xuống một ứng dụng giúp bạn lên kế hoạch làm vườn cơ bản miễn phí.

Cô Sandy Lindsey là tác giả từng đoạt giải thưởng, hay viết về các chủ đề liên quan đến nhà cửa, làm vườn, những dự án DIY (tự làm), vật nuôi và chèo thuyền. Cô đã cho ra đời hai quyển sách được nhà xuất bản McGraw-Hill phát hành.