Trung Cộng làm ngưng dòng tiền từ ngoại quốc

BTV Epoch Times Tiếng Việt

Thứ bảy, 28/08/2021

Các quyết định của Bắc Kinh hồi tháng trước đã khiến các nhà đầu tư Hoa Kỳ tổn thất rất nhiều tiền. Các biện pháp quản lý chống lại các công ty Trung Quốc có cổ phiếu được niêm yết gần đây trên các sàn giao dịch chứng khoán của Hoa Kỳ đã làm suy sụp thị trường vốn dĩ đang bùng nổ cho việc niêm yết như vậy. Các biện pháp này cũng đã làm giảm đáng kể giá trị của những công ty đã được niêm yết.

Nhìn bề ngoài, các biện pháp này dường như đi ngược lại lợi ích của Trung Quốc. Dòng tiền của Hoa Kỳ từ các công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ thông qua Chứng chỉ giao dịch Lưu ký tại Hoa Kỳ (ADR) đã đem lại cho Trung Quốc một nguồn tài chính lớn cho tăng trưởng và phát triển. Nhưng như Trung Cộng đã nhiều lần chứng minh, họ coi bảo mật và quyền kiểm soát quan trọng hơn mọi thứ khác, kể cả tăng trưởng kinh tế và sự giàu có. Tuy nhiên, dù dòng chảy của đồng dollar đã được chào đón thế nào đi nữa, cũng cần thiết phải công bố thông tin về tình trạng của doanh nghiệp Trung Quốc; yêu cầu này là điều mà giới lãnh đạo Trung Cộng không khoan nhượng và không thể trao thêm chút quyền kiểm soát nào cho các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ và các cổ đông Mỹ sở hữu các cổ phần này.

Vì vậy, hiện nay thị trường phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của các công ty Trung Quốc ở Hoa Kỳ đã đóng cửa hoàn toàn. Giá trị của các công ty Trung Quốc đã niêm yết tại Hoa Kỳ đã giảm gần 30%, và chỉ trong tháng Bảy, chủ sở hữu của những chứng chỉ ADR này đã mất tới 400 tỷ USD. Theo lời của một bài báo của Wall Street Journal, các nhà đầu tư Hoa Kỳ hẳn đã cảm thấy bị giới chức Trung Cộng “chơi xỏ”. Hẳn là giờ đây nhiều người ở New York và những nơi khác ở Hoa Kỳ ao ước rằng danh sách đen các công ty Trung Quốc bán cổ phần ở Hoa Kỳ của ông Donald Trump đã có thể nhiều hơn và dài hơn, Tổng thống Biden lẽ ra đã có thể mở rộng danh sách này. Nhưng tất nhiên là, tiền thì đã mất rồi.

Để bảo vệ các nhà đầu tư Hoa Kỳ trong tương lai, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) hứa sẽ xem xét các hướng dẫn niêm yết và yêu cầu công bố thông tin nhiều hơn và có sự bảo đảm lớn hơn từ các công ty Trung Quốc muốn niêm yết tại Hoa Kỳ. Dù sao đi nữa, Bắc Kinh cũng đã bày tỏ sự bất ngờ trước những gì họ đã gây ra, và hứa trong tương lai sẽ tính đến sự nhạy cảm của thị trường. Nhưng ngay cả khi các biện pháp này cho phép dòng chảy của đồng dollar tăng trở lại, thì sẽ mất một thời gian lâu, nếu có, trước khi dòng tiền này có thể trở lại mức cũ. Trung Quốc sẽ bỏ lỡ sự hỗ trợ tài chính cho tăng trưởng trong tương lai, nhưng Trung Cộng sẽ đạt được những gì họ muốn.

Từ lâu Bắc Kinh đã duy trì các lệnh cấm ngoại quốc sở hữu nhiều loại hình công ty, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, thông tin, và tất nhiên là quốc phòng. Nhiều công ty quản lý [đầu tư] đã “né tránh” hạn chế này bằng cách thiết lập một phương thức đầu tư được gọi là “các tổ chức có lợi ích thay đổi” (variable-interest entities, VIE). Những tổ chức này thành lập một công ty vỏ bọc ở ngoại quốc và được hưởng một phần lợi nhuận của công ty mẹ [ở Trung Quốc] theo thỏa thuận; người Hoa Kỳ và người ngoại quốc có thể rót vốn vào các công ty vỏ bọc này thông qua việc mua cổ phần. Bắc Kinh có vẻ chấp thuận với những kiểu dàn xếp như vậy vì công ty Trung Quốc nhận được nguồn tài chính từ ngoại quốc mà không phải công bố thông tin; bên phải thực hiện công bố thông tin là công ty vỏ bọc. Tất nhiên, kiểu dàn xếp này là một vấn đề khác đối với các công ty Trung Quốc được niêm yết trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ. Đối với các VIE này, cả SEC và các sàn giao dịch chứng khoán đều có thể yêu cầu công bố thông tin, có thể áp đặt các quy định bổ sung, và ra lệnh quyền kiểm soát được phân chia theo tỷ lệ sở hữu cho những người mua ở Hoa Kỳ. Mặc dù các VIE này không phải là những công ty bị cấm, nhưng các yêu cầu này rõ ràng là quá nhiều đối với Trung Cộng.

Sự kiện gần đây nhất là một ví dụ minh họa hoàn hảo. Công ty gọi xe Trung Quốc Didi vừa hoàn thành một đợt IPO đồ sộ tại Hoa Kỳ. Trung Cộng dường như không phản đối, nhưng sau đó họ lập tức sử dụng cơ quan quản lý của mình để cấm Didi nhận thêm người dùng mới. Cổ phiếu của Didi tại Hoa Kỳ, nếu không muốn nói là vô giá trị, đột nhiên trở nên kém giá trị hơn rất nhiều so với thời điểm IPO. Bắc Kinh đã phản ứng tương tự với một công ty dạy học thêm lớn khi họ đã niêm yết chứng chỉ ADR bằng cách cấm công ty này dạy những gì mà các trường công lập đã dạy, hay nói cách khác là cấm dạy những môn học phổ biến nhất của công ty. Những hành động này, mặc dù bề ngoài không liên quan gì đến việc niêm yết, đã khiến các công ty Trung Quốc hủy bỏ kế hoạch niêm yết và tạo ra nghi ngờ về giá trị của 418 công ty Trung Quốc đã niêm yết tại Hoa Kỳ.

Lời hứa của Trung Cộng sẽ quản lý tế nhị hơn trong tương lai và lời hứa của SEC về việc tìm kiếm công bố thông tin và sự bảo đảm lớn hơn cũng có thể không rõ ràng. Giờ đây có rất ít hoạt động niêm yết mới diễn ra. Thực sự là, nhiều công ty Trung Quốc chuẩn bị IPO đã hủy bỏ những kế hoạch này. Chắc chắn các nhà đầu tư Hoa Kỳ đã thề sẽ cẩn thận hơn nhiều với các giao dịch mua của họ hoặc đơn giản là tránh xa hoàn toàn các hoạt động niêm yết của Trung Quốc. Những diễn biến này cùng với việc các nhà sản xuất Hoa Kỳ quyết định đa dạng hóa chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc cho thấy rõ rằng cuộc thảo luận từ lâu về sự tách rời hai nền kinh tế Trung Quốc và Hoa Kỳ đang diễn ra nhanh chóng, bất kể những ý định của hai chính phủ này là gì.

Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.

Ông Milton Ezrati là một biên tập viên cộng tác với The National Interest, một chi nhánh của Trung tâm Nghiên cứu Vốn Con người tại Đại học Buffalo (SUNY), và là nhà kinh tế trưởng của Vested, công ty truyền thông có trụ sở tại New York.