Trung Quốc nhòm ngó năng lượng, tài sản, cổ phần của Nga nhằm tăng cường quyền lực

Trung Quốc đang xem xét mua năng lượng, tài sản, và cổ phần trong các công ty sản xuất hàng hóa số lượng lớn của Nga.

Ông Albert Song, một nhà bình luận về các vấn đề thời sự quen thuộc với hệ thống tài chính Trung Quốc, nói với The Epoch Times rằng trong cuộc chiến tranh Nga–Ukraine, Trung Cộng cực kỳ khao khát các hàng hóa thương phẩm như một phần trong mục tiêu mở rộng quyền lực hung hãn của mình để “chạy đua với Hoa Kỳ và giành được tiếng nói trên trường quốc tế.”

Theo Bloomberg hôm 08/03, những người thạo tin trong vấn đề này cho biết các mục tiêu tiềm năng bao gồm các công ty Nga như PJSC Gazprom, công ty khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới; và RUSAL, công ty nhôm lớn thứ hai thế giới. Khách hàng Trung Quốc tiềm năng là các doanh nghiệp quốc doanh tầm cỡ như: Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc, Tập đoàn Sinopec, Tập đoàn TNHH Nhôm Trung Quốc, và China Minmetals.

Ngoài ra, Trung Cộng có khả năng đang tìm cách thâu tóm lượng vàng dự trữ của Nga thông qua một kênh giao dịch bí mật, có thể được thanh toán bằng ngoại hối một cách bí mật vì tất cả vàng của Nga được lưu trữ trong kho của ngân hàng trung ương và không thể bán trên thị trường toàn cầu. “Thật là rắc rối cho Nga,” ông Song nói.

Trang Axios đưa tin cho hay hôm 08/03, các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ đã đưa ra một dự luật để bịt lỗ hổng trong các lệnh trừng phạt của phương Tây, đề xướng các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với những quốc gia giao dịch với Nga bằng cách sử dụng lượng vàng dự trữ trị giá 132 tỷ dollar của nước này.

Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, Hoa Kỳ và các nước phương Tây khác đã áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt lên Nga, bao gồm cả việc đóng băng dự trữ ngoại hối của nước này. Điều này đã làm cho lượng vàng dự trữ của Nga trở thành nguồn tài trợ chính cho Moscow trong việc thúc đẩy cuộc chiến của mình.

Theo ông Song, sự ủng hộ âm thầm của Trung Cộng dành cho Nga cũng giống như những phản ứng trước đây của nước này đối với việc Hoa Kỳ trừng phạt các quốc gia khác. Ví dụ, ông Song cho hay khi Hoa Kỳ trừng phạt Iran và cấm xuất cảng dầu thô, Trung Cộng đã cung cấp cho Iran tiền mặt và các nguyên liệu khác để giúp nước này buôn lậu dầu thô – các tàu không có bộ tiếp sóng đã giao dầu thô của Iran được báo cáo như là dầu xuất cảng của Malaysia hoặc Oman vào các cảng của Trung Quốc.

Nga và Trung Quốc tăng cường thương mại song phương

Ông Song vẫn khẳng định rằng Trung Cộng hiện có thể xem đây là thời điểm thích hợp để đưa năng lượng của Nga vào với mục đích giảm bớt áp lực từ việc giá năng lượng và lương thực tăng cao trên toàn thế giới.

Chi phí xăng dầu tăng vọt sau khi Nga xâm lược Ukraine. Hôm 06/03, giá dầu thô trên thị trường thế giới đạt mức cao kỷ lục chưa từng thấy kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, khiến giá thành sản phẩm đầu ra tăng vọt.

Trung Quốc xem năng lượng của Nga là “phương tiện giúp đem lại sự thành công” cho hợp tác thương mại song phương với Nga. Nga là nguồn nhập cảng năng lượng lớn nhất, nguồn nhập cảng dầu thô lớn thứ hai, và là nguồn nhập cảng điện lớn nhất của Trung Quốc.

Theo dữ liệu từ Bộ Thương mại Trung Quốc, năm 2021, Trung Quốc nhập cảng các sản phẩm năng lượng trị giá 334.29 tỷ nhân dân tệ (53.49 tỷ USD), chiếm 65.3% tổng hàng hóa nhập cảng từ Nga.

Ông Andrey Denisov, Đại sứ Nga tại Trung Quốc, cho biết trong một cuộc họp báo hôm 25/01 rằng Nga và Trung Quốc đang hình thành một liên minh năng lượng trong lĩnh vực phát triển các nguồn năng lượng mới, các nguồn năng lượng tái tạo, và chế biến nguyên liệu thô để sử dụng trong lĩnh vực năng lượng. 

Tuy nhiên, đáng chú ý, ông Song nói rằng ông Putin dường như không thích đồng Nhân dân tệ (Nhân dân tệ của Trung Quốc), với lý do “hồi tháng Hai, khi ông Putin đến thăm Trung Quốc, các nhà chức trách và doanh nghiệp Nga và Trung Quốc đã ký 15 văn kiện hợp tác, và việc thanh toán thương mại được thực hiện bằng ngoại tệ chứ không phải Nhân dân tệ.”

Hợp tác thương mại giữa Trung Quốc và Nga đã có dấu hiệu tăng trưởng đáng kể trong năm qua trước khi Nga xâm lược Ukraine ngày 24/02.

Theo dữ liệu từ Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 09/02, Trung Quốc đã xuất cảng thiết bị gia dụng, xe hơi, và máy móc xây dựng sang Nga, và thương mại điện tử giữa hai nước đã tăng 187% từ tháng 01 đến tháng 11/2021.

Tổng cục Hải quan Trung Quốc báo cáo hôm 07/03 rằng trong hai tháng đầu năm 2022, thương mại Nga–Trung tăng 38.5% so với cùng thời kỳ năm ngoái, vượt quá mức tăng trưởng 35.9% của cả năm trước. Năm 2021, thương mại Nga–Trung đạt tổng cộng 146.87 tỷ USD.

Đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây, Nga đang nghiêng về Trung Cộng nhiều hơn nữa. Ông Song nói: “Đó là trạng thái hỗ trợ lẫn nhau giữa hai cường quốc.”

Lợi ích của Trung Cộng ở Âu Châu

Ở Âu Châu, Trung Cộng đã từ bỏ một trong những khai triển chiến lược quan trọng của mình, theo ông Song.

Ukraine là một điểm trung chuyển trọng yếu cho Sáng kiến Vành đai và Con đường, dự án cơ sở hạ tầng toàn cầu của Trung Cộng, đã hoạt động trong nhiều thập niên.

Giống như Nga, Ukraine đã bán năng lượng và khoáng sản cho Trung Quốc và lẽ ra sẽ là một điểm trung chuyển quan trọng cho dự án đường sắt Trung Quốc–Âu Châu vốn đã được lên kế hoạch. Tất cả đều đã biến mất do cuộc chiến này. “Do đó, cuộc chiến giữa Ukraine và Nga là một tình thế tiến thoái lưỡng nan đối với Trung Cộng,” ông Song nói.

Sử dụng cách chơi chữ của Trung Quốc, cơ quan ngôn luận của Trung Cộng, hôm 28/02 Tân Hoa xã đã tuyên bố rằng Âu Châu hiện đang đối mặt với ngày tận thế, nói rằng cuộc khủng hoảng năng lượng có thể đưa Âu Châu vào thế bế tắc vì trữ lượng khí đốt tự nhiên ở Âu Châu hiện đang ở mức thấp nhất trong 10 năm do chiến tranh Nga–Ukraine. Tục ngữ Trung Quốc có câu, “cắt khí (Đoạn khí) của họ” có thể được hiểu là “cắt đứt nguồn sống của họ.”

Mặc dù Trung Cộng cố gắng khám phá những cơ hội mới để củng cố quyền lực và gặt hái lợi ích trong cuộc chiến Nga–Ukraine, nhưng ông Song tin rằng rốt cuộc Trung Cộng sẽ là kẻ thua cuộc trong cuộc chiến này, vô luận họ ủng hộ ai.

Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.