Trung Quốc ra lệnh tăng sản xuất than; giá dầu tăng khiến khủng hoảng năng lượng bế tắc hơn

Trung Quốc đã ra lệnh cho các công ty khai thác ở Nội Mông gia tăng sản xuất than, và việc giá dầu tăng vọt hôm 08/10 đã làm hồi sinh nhu cầu về than để giữ cho các nhà máy hoạt động và sưởi ấm nhà cửa.

Hoạt động kinh tế phục hồi từ sau giai đoạn hạn chế bởi virus corona đã cho thấy nguồn cung khí đốt tự nhiên ở mức thấp đáng báo động khiến các thương nhân, nhà điều hành công nghiệp, và các chính phủ phải chật vật khi bắc bán cầu bước vào mùa đông.

Cuộc khủng hoảng năng lượng đã dẫn đến tình trạng thiếu nhiên liệu và mất điện ở một số quốc gia.

Tại Trung Quốc, sản xuất than đã bị cắt giảm để đạt các mục tiêu về khí hậu, nhưng các quan chức đã ra lệnh cho hơn 70 mỏ than ở Nội Mông tăng sản lượng lên gần 100 triệu tấn hay 10%, khi quốc gia này đối mặt với tình trạng thiếu điện tồi tệ nhất trong nhiều năm.

Công ty Gazprom của Nga, nhà cung cấp khí đốt chính cho Trung Quốc, đã xoa dịu lo ngại về vụ hỏa hoạn tại một nhà máy chế biến khí đốt lớn có thể làm tình hình xấu đi, đồng thời cho biết họ có thể tiếp tục xuất cảng khí đốt sang Trung Quốc như bình thường.

Dữ liệu từ nhà điều hành lưới điện liên bang cho thấy, Ấn Độ, quốc gia tiêu thụ than lớn thứ hai sau Trung Quốc, cũng đang bị mất điện vì thiếu than với hơn một nửa số nhà máy nhiệt điện than có lượng nhiên liệu dự trữ dưới 3 ngày. 

Giá dầu đã tăng hôm 08/10, theo đà tăng gần 5% trong tuần này.

Ông Edward Moya, nhà phân tích thị trường cao cấp của công ty môi giới OANDA cho biết rằng, “Có rất nhiều chất xúc tác sẵn có khiến thị trường dầu mỏ căng thẳng.”

Phản ánh mức độ nghiêm trọng của tình hình, Hoa Kỳ đã không loại trừ việc khai thác các nguồn dự trữ dầu mỏ chiến lược của mình – điều mà quốc gia này thường chỉ thực hiện sau khi nguồn cung bị gián đoạn lớn như bão, hoặc theo đuổi lệnh cấm xuất cảng dầu để giảm giá dầu thô – mặc dù còn khá nghi ngờ về việc quốc gia này đã sẵn sàng cho hành động như vậy chưa.

Người phát ngôn của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ cho biết rằng, “DOE đang tích cực theo dõi nguồn cung cấp của thị trường năng lượng toàn cầu và sẽ làm việc với các đối tác của chúng tôi để xác định liệu có cần thiết và khi nào thì phải có các hành động.”

Làm dấy lên căng thẳng

Tình trạng thiếu nhiên liệu toàn cầu là một sự chấn động khác đối với nền kinh tế thế giới, vốn vừa mới phát triển trở lại sau đại dịch virus corona, và đe dọa một mùa đông đắt đỏ cho người tiêu dùng.

Đài truyền hình CCTV của Trung Cộng đưa tin hôm 08/10, trích dẫn một cuộc họp của Quốc vụ Viện nói rằng Trung Cộng sẽ cho phép giá nhiệt điện than dao động tới 20% mức căn bản, thay vì 10–15% như trước đây, để ngăn chặn mức tiêu thụ năng lượng cao.

Giá năng lượng tăng cao đang gây ra căng thẳng ở Âu Châu về quá trình chuyển đổi xanh. Các quốc gia giàu có muốn tiếp tục áp lực từ bỏ nhiên liệu hóa thạch, trong khi các quốc gia nghèo hơn thì lại cảnh giác vì lo lắng về chi phí cho người tiêu dùng.

Cơ quan quản trị năng lượng của Anh cảnh báo rằng hóa đơn năng lượng vừa mới tăng, lại có thể sẽ tăng đáng kể trong tháng Tư sắp tới vì giá bán sỉ cao, đã khiến một số nhà cung cấp phải ngừng kinh doanh.

Sự chia rẽ trong Liên minh Âu Châu ngày càng sâu sắc; Thủ tướng Hungary Viktor Orban đổ lỗi cuộc khủng hoảng hiện nay cho hành động chống biến đổi khí hậu của Liên minh Âu Châu, và nói rằng Ba Lan và Hungary sẽ đứng chung một chiến tuyến tại hội nghị thượng đỉnh EU tới.

Các nhà phân tích cho rằng giá khí đốt tăng là nguyên nhân chính dẫn đến tăng giá điện của Âu Châu, cùng với chi phí giấy phép cho thị trường carbon của EU, chiếm khoảng 1/5 giá điện, cũng đã tăng mạnh.