Trung Quốc và Nga gửi chiến hạm đến gần Alaska trong lần phô trương lực lượng ‘chưa từng có’

Tom Ozimek

Trong tuần lễ từ 31/07 đến 06/08, các chiến hạm từ một hoạt động hải quân chung giữa Trung Quốc và Nga đã đến gần bờ biển Alaska trong những gì được mô tả là nhóm chiến đấu kết hợp giữa Nga và Trung Quốc lớn nhất từng tiếp cận các bờ biển Hoa Kỳ. 

Trong một tuyên bố hôm 05/08, Thượng nghị sĩ Dan Sullivan (Cộng Hòa–Alaska) cho biết 11 chiến hạm Nga và Trung Quốc hoạt động cùng nhau đã tiến sát bờ biển Alaska, với điều mà nhà lập pháp này gọi là “một lời nhắc nhở khác rằng chúng ta đã bước vào một kỷ nguyên độc tài mới do các nhà độc tài của Bắc Kinh và Moscow dẫn dắt.” 

Ông Sullivan, một thành viên của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, nói với Fox News hôm 05/08 rằng Hải quân Hoa Kỳ đã điều động bốn khu trục hạm để hộ tống các chiến hạm Trung Quốc và Nga ra khỏi vùng biển ven bờ Hoa Kỳ.

Nhà lập pháp này lưu ý rằng hồi mùa hè năm 2022, một hoạt động tương tự đã xảy ra ngoài khơi bờ biển Alaska mặc dù có quy mô nhỏ hơn. 

Ông Sullivan cho biết trong một tuyên bố tiếp theo: “Cho rằng phản ứng của chúng ta còn yếu ớt, tôi đặc biệt khuyến khích các nhà lãnh đạo quân sự cao cấp sẵn sàng với phản ứng mạnh mẽ hơn nhiều” trong trường hợp diễn ra một cuộc tập trận tương tự khác.

Ông cũng cho biết ông thấy “phấn chấn” khi lưu ý rằng cuộc xâm nhập mới nhất này đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ, điều này gửi một “thông điệp mạnh mẽ” tới Trung Quốc và Nga rằng Hoa Kỳ “sẽ không ngần ngại bảo vệ và phòng thủ các lợi ích quốc gia trọng yếu của chúng ta ở Alaska.”

Tuy nhiên, thông tin chi tiết về hoạt động chung vẫn còn rất ít. Mặc dù Bộ Tư lệnh phía Bắc của Hoa Kỳ không phúc đáp ngay lập tức yêu cầu xác nhận và cung cấp thêm thông tin chi tiết từ The Epoch Times, nhưng một phát ngôn viên nói với The Wall Street Journal rằng, ngoài các chiến hạm hải quân, các tài sản không quân của Hoa Kỳ cũng được điều động một cách gấp rút.

Theo hãng thông tấn này, bộ chỉ huy cho biết trong một tuyên bố, “Các tài sản không quân và hải quân dưới sự chỉ huy của chúng tôi đã tiến hành các hoạt động nhằm bảo đảm khả năng phòng thủ của Hoa Kỳ và Canada. Cuộc tuần tra vẫn ở trong vùng biển quốc tế và không được xem là một mối đe dọa.” 

‘Một điều gì đó thâm hiểm’

Các chuyên gia cho biết hoạt động giữa Trung Quốc và Nga nói trên là hoạt động lớn nhất từng tiếp cận bờ biển Hoa Kỳ.

“Đây là nhóm chiến đấu kết hợp giữa Nga và Trung Quốc lớn nhất từng tiếp cận bờ biển Mỹ từ trước đến nay,” ông Brent Sadler, nhà nghiên cứu cao cấp tại Quỹ Di sản và là đại úy Hải quân đã về hưu, cho biết trong một bài đăng trên nền tảng X (trước đây là Twitter.)

“Một điều gì đó nguy hại diễn ra theo cách này …” 

Trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News, ông lặp lại quan điểm rằng hoạt động chung này có quy mô lớn.

Ông Sullivan nói với hãng thông tấn này: “Đây là điều chưa từng có về quy mô và phạm vi của lực lượng đặc nhiệm hải quân chung giữa Nga và Trung Quốc, họ phối hợp rất chặt chẽ với nhau.” 

“Cho dù quý vị sống ở Alaska giống như tôi, hay ở Bờ Đông Hoa Kỳ, thì việc một lực lượng đặc nhiệm hành động trên mặt nước rất lớn gồm hai đối thủ chính của chúng ta đang thăm dò rất gần bờ biển Hoa Kỳ là điều đáng lo ngại.”  

Ông lưu ý rằng ông tin hoạt động này cho thấy thái độ của các nhà lãnh đạo ở Trung Quốc và Nga đối với Hoa Kỳ đang trở nên “ngày càng hung hăng.” 

Vụ tương tự trước đó

Vụ tương tự, mặc dù nhỏ hơn, mà ông Sullivan đề cập trong tuyên bố của mình diễn ra hồi tháng 09/2022. Hoạt động đó có sự tham gia của một tuần dương hạm hỏa tiễn Trung Quốc, hai chiến hạm hải quân Trung Quốc khác, và bốn chiến hạm hải quân Nga.

Hoa Kỳ đã đáp trả cuộc xâm nhập đó bằng một chiếc tuần duyên hạm của Lực lượng Tuần Duyên, mà theo ông là một phản ứng yếu ớt.

Vào thời điểm đó, trong một tuyên bố, Chuẩn Đô đốc Nathan Moore – bộ tư lệnh Khu vực Tuần Duyên 17 – cho biết rằng đội hình chung giữa Trung Quốc và Nga “đã hoạt động theo các quy tắc và chuẩn mực quốc tế” đồng thời lưu ý rằng lực lượng hải quân Hoa Kỳ sẽ “đáp trả sự hiện diện bằng sự hiện diện để bảo đảm không có sự phá hoại nào đối với lợi ích của Hoa Kỳ trong môi trường hàng hải chung quanh Alaska.”

Thông cáo của Lực lượng Tuần Duyên cho biết thủy thủ đoàn Kimball của Lực lượng Tuần Duyên đã phát hiện một tuần dương hạm hỏa tiễn Renhai CG 101 của Trung Quốc gần đảo Kiska khi đang thực hiện một cuộc tuần tra định kỳ ở Biển Bering.

Theo tuyên bố này, sau đó, thủy thủ đoàn nhìn thấy hai tàu khác của Trung Quốc, một khu trục hạm hải quân Nga và ba tàu khác của Nga “tất cả trong một đội hình với tàu Renhai” và đang “hoạt động trong Vùng Đặc quyền kinh tế của Hoa Kỳ.” 

Sau khi các chiến hạm của Nga và Trung Quốc bị phát hiện, Lực lượng Tuần Duyên tuyên bố rằng thủy thủ đoàn Kimball đang hoạt động theo một chỉ thị mới – Chiến dịch Biên giới Sentinel – mà họ nói là “nhằm đáp trả sự hiện diện bằng sự hiện diện khi các đối thủ cạnh tranh chiến lược hoạt động trong và chung quanh vùng biển của Hoa Kỳ.”

Đội hình của Trung Quốc và Nga được phát hiện một tháng sau khi Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo về mối quan tâm của Trung Quốc đối với Bắc Cực và việc Nga xây dựng quân sự ở đó.

Ở những nơi khác, Trung Quốc và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất có kế hoạch tổ chức cuộc tập trận không quân chung đầu tiên để gia tăng hợp tác quân sự.

Hôm 31/07, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố cuộc tập trận chung Falcon Shield-2023 sẽ diễn ra tại tỉnh Tân Cương của Trung Quốc, nhưng không nêu rõ thời gian và phạm vi của cuộc huấn luyện.

Bộ này cho biết trong một tuyên bố rằng, “Đây là cuộc huấn luyện chung đầu tiên giữa hai lực lượng không quân, nhằm tăng cường trao đổi và hợp tác thực tế giữa quân đội hai nước đồng thời làm tăng sự hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau.”