TT Biden: Chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi ‘không phải là một ý hay’ sau lời đe dọa từ Trung Quốc

ANDREW THORNEBROOKE

Tổng thống (TT) Joe Biden bày tỏ rằng ông hoặc quân đội có thể phản đối chuyến đi được báo cáo là của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tới Đài Loan, hòn đảo tự quản mà Bắc Kinh xem là của riêng họ.

TT Biden nói về chuyến đi này sau khi đến Căn cứ Liên hợp Andrews ở Maryland hôm 20/07, “Về vấn đề đó, tôi nghĩ là – bên quân đội cho rằng thời điểm này thì chuyến đi đó không phải là một ý ​​hay, nhưng tôi không biết tình trạng hiện thời của nó như thế nào.” 

Phân tích câu nói trên cũng không giúp sáng tỏ việc bản thân ông Biden tin rằng chuyến đến thăm Đài Loan của bà Pelosi là một ý tưởng tồi dựa trên thông tin tình báo quân sự, hay ông chỉ đơn thuần lặp lại những lời cảnh báo mà giới lãnh đạo quân sự đưa ra cho ông.

Lời nhận xét nói trên được đưa ra một ngày sau khi Trung Cộng đe dọa sẽ thực hiện “các biện pháp mạnh mẽ” chống lại Hoa Kỳ nếu bà Pelosi đến thăm Đài Loan.

Chính quyền Trung Quốc đã kiên quyết hành động nhằm cô lập Đài Loan khỏi trật tự quốc tế lớn hơn và nhiều lần lên án nỗ lực của các nhà lập pháp Hoa Kỳ trong việc giao thiệp với chính phủ Đài Loan.

Các nhà lập pháp và các chuyên gia chính sách ngoại giao cũng đã lên mạng xã hội để phản đối thể hiện lộ liễu của tổng thống khi có vẻ như ông đang gây áp lực buộc bà Pelosi không thực hiện chuyến đi.

“Bà Chủ tịch Hạ viện Pelosi và tôi không đồng thuận trong nhiều vấn đề,” Dân biểu Tom Tiffany (Cộng Hòa–Wisconsin) viết trong một tweet, “nhưng bà ấy không cần sự cho phép của POTUS hoặc Trung Quốc để đến thăm những người bạn của chúng ta ở Đài Loan.”

“Điều này ngầm phá hỏng chuyến đi của bà Pelosi,” ông Michael Sobolik, một thành viên tại Hội đồng Chính sách Ngoại giao Hoa Kỳ, cho biết. “Nếu có một lý do quan trọng để không đi, thì hãy chia sẻ riêng những lo ngại ấy. Đừng nên làm điều này một cách công khai – việc này chỉ làm tổn thương Đài Loan.” 

Chuyến thăm ​​Đài Loan của bà Pelosi cùng với các nhà lập pháp khác được dự kiến vào tháng Tư, nhưng họ đã nhiễm COVID-19 vào thời điểm đó. Có tin đồn rằng Hạ viện sẽ sớm tiến hành chuyến thăm; tuy nhiên, cả Bộ Ngoại giao lẫn văn phòng của bà Pelosi đều không xác nhận. 

Mối bang giao của Hoa Kỳ với Đài Loan có lẽ là chủ đề bất định nhất trong mối quan hệ ngoại giao của Hoa Kỳ với Trung Quốc cộng sản, vì Trung Cộng tuyên bố rằng Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc.

Bất chấp những tuyên bố như vậy, Đài Loan dân chủ đã được tự quản kể từ năm 1949 và chưa bao giờ bị Trung Cộng kiểm soát. Ngoài ra, Đạo luật Quan hệ Đài Loan năm 1979 bảo đảm rằng Hoa Kỳ sẽ cung cấp cho Đài Loan những vũ khí cần thiết để tự vệ trước cuộc xâm lược ngoại bang.

Tổng Bí thư Trung Cộng Tập Cận Bình đã tuyên bố sẽ thống nhất Đài Loan với đại lục và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để làm như vậy. Hơn nữa giới lãnh đạo quân sự cao cấp của Hoa Kỳ tin rằng việc Trung Cộng sẽ xâm lược hòn đảo này có thể xảy ra sớm nhất là vào năm 2027.   

Giới lãnh đạo của Trung Cộng ngày càng tỏ ra hiếu chiến để cố gắng loại bỏ sự ủng hộ của quốc tế đối với nền độc lập trên thực tế của Đài Loan, và hồi tháng Sáu một vị tướng Trung Quốc thậm chí đã đe dọa Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin rằng cuộc chiến tranh về vấn đề Đài Loan sẽ xảy ra “bất kể giá nào”. 

Đáng chú ý, lời nhận xét của TT Biden về chuyến đi của bà Pelosi diễn ra cùng ngày khi Tiểu ban Chuyên trách về Trung Quốc do Đảng Cộng Hòa lãnh đạo đang gặp gỡ đại sứ Đài Loan tại Hoa Kỳ. Trong cuộc họp, Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy lên án Trung Cộng về những lời đe dọa của đảng này và cho biết Hoa Kỳ phải hành động hơn nữa để trang bị vũ khí cho Đài Loan. 

“Trung Cộng đã chứng tỏ mình là một chế độ độc tài tàn nhẫn, hung hãn và xấu xa,” ông McCarthy nói. “Chúng ta không thể đánh giá thấp mục đích kiểm soát bằng bạo lực và sự tàn bạo của đảng này.” 

“Việc hỗ trợ Đài Loan là đúng đắn và thuộc vấn đề đáng quan tâm nhất của Hoa Kỳ.” 

Trong sự kiện báo chí hôm 21/07, bà Pelosi đã từ chối nói về việc liệu bà có lên kế hoạch đến thăm Đài Loan hay không, cho biết sự kín đáo về việc này là vấn đề an ninh.

“Tôi sẽ không nói về các kế hoạch chuyến đi của tôi,” bà Pelosi nói, “Đó là vấn đề an ninh, vì vậy hiện giờ tôi sẽ không trả lời về điều đó.” 

Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện đã nói rằng quan hệ Trung Quốc-Đài Loan là một “vấn đề lớn” cần được giải quyết. Bà cho biết Hoa Kỳ nên ủng hộ Đài Loan nhưng cũng thừa nhận rõ ràng rằng cả chính phủ và Quốc hội đều đã không thúc đẩy sự độc lập của Đài Loan.

Bà Pelosi nói rằng bà chưa nói chuyện với TT Biden xem những bình luận của ông ấy có ý nghĩa gì, nhưng bà suy đoán rằng ông ấy có thể đang nói đến khả năng xảy ra bạo lực trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng thực hiện nhiều hành động gây hấn ở các không phận xung quanh Đài Loan.

“Tôi nghĩ những gì tổng thống đang nói là có thể quân đội lo ngại phi cơ của chúng ta sẽ bị phía Trung Quốc bắn rơi hoặc điều gì đó tương tự,” bà Pelosi nói. “Tôi không biết chính xác. Tôi không thấy điều đó. Tôi cũng không nghe thấy điều đó.”