TT Biden ký dự luật ngân sách tạm thời, ngăn chính phủ đóng cửa

JOSEPH LORD

Hôm 30/09, Tổng thống (TT) Joe Biden đã ký thành luật một nghị quyết tiếp diễn (continuing resolution, CR), có khả năng ngăn quốc gia tránh được tình trạng chính phủ phải đóng cửa chỉ trong vài giờ nữa.

Hạ viện đã thông qua dự luật này bằng một cuộc bỏ phiếu chủ yếu mang tính đảng phái với tỷ lệ biểu quyết 226–200, nhưng với sự ủng hộ của 10 thành viên Đảng Cộng Hòa. Tối hôm trước, Thượng viện đã thông qua ngân sách tạm thời bằng một cuộc bỏ phiếu lưỡng đảng với tỷ lệ biểu quyết 72–25.

CR này, duy trì mức chi tiêu hiện tại cho đến ngày 16/12, cũng cung cấp thêm hơn 15 tỷ USD viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine trong cuộc chiến chống Nga.

Dự luật tài trợ bổ sung thêm 1 tỷ USD nữa cho Chương trình Hỗ trợ Năng lượng Gia đình Thu nhập Thấp và 2 tỷ USD hỗ trợ cứu trợ thảm họa khẩn cấp. Ngoài ra còn có các điều khoản quy định khoản bồi thường trị giá 2.5 tỷ USD cho các nạn nhân của trận cháy rừng thảm khốc ở New Mexico; 20 triệu USD để giải quyết cuộc khủng hoảng hệ thống nước ở thành phố Jackson, tiểu bang Mississippi; và 112 triệu USD để tăng cường an ninh tại các pháp đình liên bang.

CR vừa được thông qua sẽ bổ sung 19 tỷ USD vào ngân quỹ của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) sau khi cơn bão Ian gây thiệt hại nghiêm trọng ở Puerto Rico và Florida. Cơn bão cũng được cho là sẽ gây thêm lũ lụt ở các tiểu bang Carolina và Virginia khi nó tiến vào Bờ biển Đại Tây Dương, sau khi đã quét qua Florida.

Vì CR này chỉ giữ cho chính phủ mở cửa đến ngày 16/12, nên Quốc hội hiện tại sẽ trở lại sau cuộc bầu cử ngày 08/11 cho một phiên họp “vịt què” (giai đoạn sắp kết thúc một nhiệm kỳ) sẽ bị chi phối bởi cuộc tranh luận về dự một dự luật chi tiêu gồm nhiều khoản mục để hoàn thành ngân sách liên bang năm 2023.

Dự luật gồm nhiều khoản mục chi tiêu này sẽ cung cấp cho Đảng Dân Chủ của Quốc hội thứ 117 cơ hội cuối cùng để họ thiết lập mức chi tiêu liên bang cho năm 2023 và giai đoạn về sau. Quốc hội lần thứ 118 sẽ nhóm họp vào ngày 03/01/2023.

Vượt qua sự phản đối của Đảng Cộng Hòa

Dự luật này đã được thông qua ở Hạ viện trước sự phản đối mạnh mẽ từ phía Đảng Cộng Hòa (GOP).

Trong nhiều tuần, Dân biểu Chip Roy (Cộng Hòa–Texas) đã dẫn đầu một nỗ lực hậu trường để phản đối bất kỳ CR nào do Đảng Dân Chủ đưa ra mà sẽ hết hạn trước ngày 03/01. Đảng Cộng Hòa cảnh báo rằng một CR như vậy sẽ cho phép Đảng Dân Chủ tiếp tục tài trợ cho “nghị trình thất bại” của TT Joe Biden ngoài mong muốn của một nhóm đa số tiềm năng thuộc Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện.

“Bất kỳ khoản chi tiêu nào hết hạn trước [ngày 03/01] sẽ cho phép Đảng Dân Chủ cản trở Đảng Cộng Hòa trong quốc hội nhiệm kỳ kế tiếp,” ông Roy giải thích trong một tuyên bố trên Twitter. “Các cử tri sẽ sa thải Chủ tịch Hạ viện Pelosi, nhưng bà ấy vẫn có thể quyết định tất cả các khoản tài trợ của chính phủ cho năm tài khóa 2023.”

Trong một bản ghi nhớ cho các thành viên Ủy ban Nghiên cứu Đảng Cộng Hòa, chủ tịch Jim Banks (Cộng Hòa–Indiana) nhắc lại lời ông Roy, khi viết rằng chức vị Chủ tịch Hạ viện của bà Nancy Pelosi (Dân Chủ–California) “đang sắp kết thúc”.

Vào thời điểm đó, ông Banks cảnh báo rằng bà Pelosi đang hy vọng vào một “rào cản cuối cùng” bằng cách thông qua CR này với các điều khoản sẽ không được Đảng Cộng Hòa ủng hộ.

Vì CR này được thông qua với thời hạn là ngày 16/12, nên Đảng Dân Chủ thực sự sẽ có một cơ hội cuối cùng để thiết lập các mức ngân sách cho năm tới, tuy nhiên Đảng Cộng Hòa có khả năng sẽ phản đối bất kỳ các khoản phân bổ ngân sách tham vọng nào của Đảng Dân Chủ – đặc biệt là nếu đảng này nắm lại quyền kiểm soát Hạ viện vào tháng Mười Một sắp tới.

Do Đảng Cộng Hòa hiện đang chiếm thiểu số tại Hạ viện, nên họ không thể làm gì nhiều để chống lại một CR thực hiện các thay đổi sâu rộng đối với các mức chi tiêu hoặc kết thúc trước ngày 03/01/2022.

Tuy nhiên, Đảng Cộng Hòa tại Thượng viện có thể là một vấn đề hóc búa đối với Đảng Dân Chủ vào tháng Mười Hai tới.

Trong một bài bình luận viết cho Fox News, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng Hòa tại Thượng viện (Cộng Hòa–Florida), Thượng nghị sĩ (TNS) Ted Cruz (Cộng Hòa–Texas), và TNS Mike Lee (Cộng Hòa–Utah) yêu cầu một CR minh bạch mà không có các khoản chi phí phụ trội và kêu gọi Đảng Cộng Hòa kiên định chống lại bất kỳ nỗ lực nào nhằm đưa thêm vào các khoản chi tiêu mới trên diện rộng.

Họ viết: “Đã đến lúc Đảng Cộng Hòa hiệp lực và yêu cầu Quốc hội thông qua một nghị quyết tiếp diễn (CR) minh bạch mà chỉ đơn giản là duy trì mức chi tiêu liên bang hiện tại – và không phải tăng thêm một xu nào – cho đến khi Quốc hội nhiệm kỳ mới bắt đầu.”

CR được thông qua hôm 30/09 đã có kết quả sau một số cuộc đàm phán giữa TNS Mike Braun (Cộng Hòa–Indiana) và Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ–New York).

Ông Braun đã đưa ra một bản sửa đổi cung cấp một ngân sách cân đối như một phần của CR này. Sau đó, ông Braun đã để cuộc bỏ phiếu đó diễn ra tại Thượng viện sau khi ông Schumer cho ông 10 phút trình bày đề nghị này tại sàn Thượng viện.

Ông Braun nói với các phóng viên rằng Đảng Cộng Hòa “phải vì điều mà chúng tôi đại diện, và tất cả chúng tôi phải sẵn sàng trả giá cho điều đó mà không cần vay mượn từ các thế hệ tương lai; đó là điều mà chúng tôi hiện đang làm.”

Nhưng nếu Đảng Dân Chủ cố gắng đi quá xa trong CR tiếp theo, thì Đảng Dân Chủ sẽ khó vượt qua sự phản đối của GOP ở Thượng viện hơn; điều này có thể làm ảnh hưởng đến bất kỳ nỗ lực nào mà Đảng Dân Chủ đưa ra.