TRÁC DI & TÔN VÂN

Trong lịch sử Trung Hoa có rất nhiều giai nhân mỹ nữ; các nàng không chỉ là mỹ nhân đẹp nghiêng nước nghiêng thành, mà còn là những nhân vật truyền kỳ với cả phẩm hạnh lẫn tài hoa. Chúng ta hãy cùng mở lại cuộn tranh lịch sử, để khám phá những phong thái tài hoa tao nhã đã được lưu truyền thiên cổ đó.

Vương Chiêu Quân là một trong tứ đại mỹ nhân của Trung Hoa cổ đại. Vào năm 51 trước Công nguyên, Vương Chiêu Quân đã được sinh ra bên bờ sông Hương Khê xinh đẹp dưới chân núi Kinh Sở. Tương truyền, Vương phu nhân nằm mơ thấy trăng sáng rơi vào lòng mình, không lâu sau thì hạ sinh Chiêu Quân, vậy nên nàng còn có nhũ danh là Hạo Nguyệt. Thanh sơn thủy tú đã dưỡng dục nàng trở nên xinh đẹp và thiện lương như Tiên nữ cung trăng. Sống trong không gian văn hóa Hán Sở, từ năm 10 tuổi nàng đã có thể ngâm thơ đánh đàn, tướng mạo và trí tuệ nổi danh khắp quê hương.

Vào năm 38 trước Công nguyên, Chiêu Quân được chọn làm cung nữ tiến cung; từ bờ sông Dương Tử nàng đến kim phủ Trường An phồn hoa. Thời đó các cung nữ sẽ đem tranh chân dung dâng cho Hoàng Đế để được tuyển chọn. Chiêu Quân như phượng hoàng bay ra khỏi linh sơn, cao quý và tự tôn, không muốn mua chuộc họa sĩ Mao Diên Thọ. Họa sĩ liền cố ý vẽ nàng không xinh đẹp, bởi vậy nàng phải làm một cung nữ bình thường, được giao làm việc vặt trong một góc hẻo lánh của Hoàng cung. Nghịch cảnh và sự khổ cực của một người cung nữ làm tạp vụ trong suốt mấy năm, đối với nàng chính là sự tôi luyện thân tâm. Có lẽ trong chốn u minh tự đã có ý Trời, duyên phận của nàng vẫn chưa tới.

Vào năm 33 trước Công Nguyên, trải qua hơn 100 năm chiến tranh giữa nhà Hán với Hung Nô ở phương Bắc, đến thời Hán Nguyên Đế, quốc lực nhà Hán ngày càng lớn mạnh, Nam Hung Nô cũng ngày một suy yếu, dân chúng càng hy vọng được sống yên ổn. Thiền vu Hung Nô Hô Hàn Tà đã đến Trường An gặp Hán Nguyên Đế để thỉnh cầu hòa thân kết duyên (“hòa thân” là một chính sách chính trị của các quân vương Đông Á, khi quyết định gả con gái mình hoặc nội tộc cho quân chủ nước khác đổi lấy mối giao hảo giữa hai nước).

Là một cung nữ, Vương Chiêu Quân đã được chọn để hòa thân. Khi Vương Chiêu Quân xuất hiện ở đại điện, vẻ mỹ lệ đoan trang của nàng đã khiến Hoàng Đế, Thiền vu và các đại thần kinh ngạc sửng sốt. Thiền vu Hô Hàn Tà vô cùng vui mừng, biểu thị nguyện ý rằng biên cương sẽ yên bình mãi mãi.

Vương Chiêu Quân phụng chỉ hòa thân với Hung Nô, được phong làm “Ninh Hồ Át Thị”, ý tứ là Vương hậu có thể mang lại hòa bình cho Hung Nô. Người phụ nữ kiều mỹ này đã nhận sứ mệnh gìn giữ hòa bình của biên giới Hán–Hung, đồng thời truyền bá văn hóa của Đại Hán.

Sa mạc phương Bắc hai ngàn năm trước là nơi hoang vu lạnh lẽo, lúc bấy giờ người Hung Nô sống cuộc sống du mục, gió bắc cuộn đất, cỏ trắng khô héo, cát bay che khuất mặt trời, hoàn toàn khác xa với thành Trường An phồn hoa tấp nập. Quê hương Kinh Sở và Hán cung Trường An đều đã cách xa hàng ngàn dãy núi con sông; hết thảy những điều này khiến Chiêu Quân nhớ nhung quê hương và người thân da diết. Quê hương từ nay đã cách xa ngàn dặm, giọng nói quê hương chỉ có thể nghe được trong mộng mà thôi. Chiêu Quân tấu lên một khúc tỳ bà cảm động lòng người, những con đại nhạn (ngỗng trời) bay qua nghe thấy tiếng đàn du dương, nhìn thấy mỹ nữ ngồi đàn trên lưng ngựa, quên cả vỗ cánh bay mà rơi xuống đất, vì thế Chiêu Quân còn có mỹ danh là “Lạc Nhạn”.

Vương Chiêu Quân trong tranh thời Edo Nhật Bản. (Ảnh: Tài sản công)
Vương Chiêu Quân trong tranh thời Edo Nhật Bản. (Ảnh: Tài sản công)

Khi đến Hung Nô, Chiêu Quân phải đối mặt với hoàn cảnh sinh sống gian nan vất vả, phong tục sinh hoạt khác biệt rất lớn. Thế nhưng Chiêu Quân lòng ôm đại nghĩa, kiên định với sứ mệnh của mình, nàng buông bỏ tình cảm cá nhân nhung nhớ quê hương sang một bên. Với dũng khí phi phàm, nghị lực và tấm lòng nhân hậu, nàng đã hòa nhập vào cuộc sống của người Hung Nô. Từ một cung nữ nhà Hán, nàng đã trở thành vị Vương Hậu thiện lương hiền thục của người Hung Nô, phò tá hai đời Thiền Vu.

Nàng khuyên nhủ Thiền Vu ngừng chiến tranh, đồng thời còn đem các nghi lễ văn hóa của triều Hán truyền thụ cho người Hung nô. Nàng giáo hóa dân chúng gieo trồng, chăn nuôi lục súc, dệt vải, đào giếng, v.v., khiến nơi biên cương đồn lũy bấy giờ không còn khói lửa chiến tranh, chỉ là một cảnh thanh bình “gió thổi cỏ rạp thấy bò dê”, người dân an định, cuộc sống phồn vinh.

Vương Chiêu Quân hòa thân với Hung Nô, biên cảnh hòa thuận, đều là hiện thân của chữ “hòa” trong văn hóa truyền thống Trung Quốc. Vương Chiêu Quân xinh đẹp như tiên nữ, không cô phụ sự ủy thác của nhà Hán, nàng nhẫn nhục thực hiện trọng trách, dập tắt ngọn lửa nơi biên giới, hóa giải cuộc chiến Hán–Hung.

Chiêu Quân đã dành cả cuộc đời mình cho sự yên bình của biên giới Hán–Hung và sự phát triển của dân tộc Hung Nô trong nửa thế kỷ. Vì vậy, nàng được người dân thời bấy giờ và hậu nhân vô cùng tôn kính và yêu mến, người Hung Nô thậm chí đã xây dựng lăng mộ “Thanh Trủng” cho Chiêu Quân bên bờ sông Đại Hắc. Ở sa mạc phương Bắc, nàng được xem là nữ Thần mà Thượng thiên phái đến để trợ giúp Hung Nô, tương truyền những nơi nàng đi qua đều sẽ có đồng cỏ và nguồn nước tốt tươi.

Cuộc thi Sắc đẹp Trung Hoa Toàn cầu của Đài truyền hình Tân Đường Nhân

“Cuộc thi Sắc đẹp Trung Hoa Toàn cầu của Đài truyền hình Tân Đường Nhân” là một phần trong chuỗi các hoạt động văn hóa nghệ thuật quốc tế do Đài truyền hình Tân Đường Nhân (NTDTV) tổ chức nhằm tôn vinh nền văn hóa Trung Hoa chính thống. Với sứ mệnh tái hiện lại các giá trị thẩm mỹ và vẻ đẹp nội tại của phụ nữ Trung Hoa, chấn hưng những nét đẹp ‘thuần Chân, thuần Thiện, thuần Mỹ’ trong văn hóa truyền thống, cuộc thi sẽ đánh giá các ứng viên dựa trên năm “mỹ đức” được xem trọng trong văn hóa truyền thống Trung Hoa, đó là Đức – Nghĩa – Lễ – Nhân – Tín. Cuộc thi sắc đẹp này dành cho các cô gái trong độ tuổi từ 18 đến 30, chưa kết hôn hoặc sinh con, và có ít nhất một phần ba dòng máu Trung Hoa. Những thí sinh đủ điều kiện có thể ghi danh dự thi tại trang MissNTD.org. Hạn chót là ngày 01/05/2023.

Thời gian ghi danh: 01/02 – 01/05/2023
Tuần chung kết: 24/09 – 01/10/2023

Xuân Hoàng biên dịch

Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn