Ủy ban 06/01 biểu quyết đề nghị truy tố cựu TT Trump về các cáo buộc hình sự

ZACHARY STIEBER

Hôm 19/12, một ủy ban của Hạ viện Hoa Kỳ đã biểu quyết để đề nghị truy tố cựu Tổng thống (TT) Donald Trump về các cáo buộc hình sự, trong đó có một cáo buộc mà nếu bị kết án sẽ ngăn cản ông trở thành tổng thống một lần nữa.

Các thành viên của Ủy ban đặc biệt điều tra vụ xâm phạm Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ vào ngày 06/01/2021 đã biểu quyết cho bốn đề nghị truy tố trong một phiên điều trần ở Hoa Thịnh Đốn. Họ đã đồng thuận biểu quyết đề nghị truy tố vì cuộc nổi dậy, cản trở một thủ tục chính phủ, đưa ra tuyên bố sai sự thật với chính phủ liên bang, và âm mưu lừa gạt chính phủ liên bang, tới Bộ Tư pháp Hoa Kỳ – nơi các công tố viên sẽ quyết định cuối cùng có hành động theo các khuyến nghị này hay không.

Dân biểu Bennie Thompson (Dân Chủ–Missouri), chủ tịch Ủy ban cho biết: “Trách nhiệm pháp lý… chỉ có thể được tìm thấy thông qua hệ thống tư pháp hình sự. Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng rằng công việc của Ủy ban này sẽ giúp cung cấp một lộ trình cho công lý và rằng các cơ quan và tổ chức chịu trách nhiệm bảo đảm việc thực hiện công lý theo luật sẽ sử dụng thông tin mà chúng tôi cung cấp để trợ giúp công việc của họ.” 

Ông Trump viết trong một tuyên bố trên Truth Social: “TÔI ĐÃ KHÔNG LÀM GÌ SAI CẢ!”

Bộ Tư pháp đã không phản hồi ngay các đề nghị bình luận.

Ủy ban này cũng đề nghị những người không rõ danh tính khác đến Bộ Tư pháp.

“Các đề nghị tội phạm của chúng tôi dựa trên mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, vai trò trung tâm của các bên tham gia, và bằng chứng mà chúng tôi có,” Dân biểu Jamie Raskin (Dân Chủ–Maryland), một thành viên của Ủy ban, nói với các phóng viên sau phiên điều trần. “Chắc chắn có những người khác có liên quan, nhưng chúng tôi đã bị cản trở bởi rất nhiều người từ chối đến làm chứng, từ chối cung cấp cho chúng tôi thông tin họ có hoặc từ chối tuân thủ Tu chính án thứ Năm. Chúng tôi đã chọn đưa ra tên của những người mà chúng tôi cảm thấy chắc chắn rằng có nhiều bằng chứng cho thấy họ đã có hành vi phạm tội.”

Luật pháp Hoa Kỳ cấm các cuộc nổi dậy, với luật quy định rằng “bất kỳ ai xúi giục, khởi xướng, hỗ trợ, hoặc tham gia vào bất kỳ cuộc nổi loạn hoặc nổi dậy nào chống lại chính phủ của Hoa Kỳ hoặc luật pháp của Hoa Kỳ, hoặc hỗ trợ hoặc cổ vũ họ, sẽ bị phạt tiền dưới tội danh này hoặc bị bỏ tù không quá mười năm, hoặc cả hai; và sẽ không có khả năng nắm giữ bất kỳ chức vụ nào tại Hoa Kỳ.”

Một đạo luật cấm cản trở các thủ tục chính phủ, phần nào đó bắt đầu rằng một người không được “bằng cách đe dọa hoặc ép buộc, hoặc thông qua bất kỳ thư từ hoặc thông tin liên lạc đe dọa nào gây ảnh hưởng, cản trở, hoặc ngăn chặn, hoặc nỗ lực gây ảnh hưởng, cản trở hoặc ngăn chặn một cách không trung thực việc quản lý thích đáng và phù hợp của pháp luật” của Quốc hội.

Một luật thứ ba cấm mọi người âm mưu lừa gạt Hoa Kỳ. Luật này được một thẩm phán Tối cao Pháp viện định nghĩa là “chủ yếu để lừa dối Chính phủ về tài sản hoặc tiền bạc, nhưng nó cũng có nghĩa là can thiệp hoặc cản trở một trong những chức năng hợp pháp của chính phủ bằng cách lừa dối, mưu mẹo hoặc mánh khóe, hoặc ít nhất là bằng các cách không trung thực.”

Một luật khác cấm đưa ra tuyên bố sai sự thật với chính phủ liên bang.

Nếu Bộ Tư pháp chấp thuận các cáo buộc được đề nghị này, cựu TT Trump sẽ phải đối mặt với án tù 25 năm và tiền phạt.

Ông Alan Dershowitz, giáo sư danh dự tại Trường Luật Harvard, cho biết trên Newsmax rằng dưới chế độ tam quyền phân lập, Quốc hội không có quyền đề nghị truy tố. 

Ông Trump bị Hạ viện Hoa Kỳ buộc tội kích động nổi dậy liên quan đến vụ xâm phạm Điện Capitol Hoa Kỳ vào ngày 06/01/2021, nhưng Thượng viện đã tuyên trắng án cho ông Trump trong một phiên tòa đàn hặc.

Biện lý đặc biệt Jack Smith, vừa được Tổng chưởng lý Merrick Garland bổ nhiệm, đang dẫn đầu hai cuộc điều tra liên quan hoặc có thể liên quan đến ông Trump. Hai cuộc điều tra này bao gồm cuộc điều tra xem liệu ông Trump có vi phạm luật khi nắm giữ một số hồ sơ nhất định tại dinh thự Mar-a-Lago của ông hay không và cuộc điều tra về các tội liên quan đến can thiệp chuyển giao quyền lực sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 hoặc chứng nhận phiếu đại cử tri được tổ chức vào ngày 06/01/2021.

Thẩm phán Địa hạt Liên bang Hoa Kỳ Amit Mehta, một người được cựu TT Obama bổ nhiệm, đã ra phán quyết hồi tháng Hai trong vụ kiện dân sự liên quan đến ông Trump rằng “ít nhất cũng hợp lý để suy luận rằng, khi ông ấy kêu gọi những người biểu tình tuần hành tới Điện Capitol, Tổng thống đã làm như vậy với mục tiêu làm gián đoạn việc chứng nhận các phiếu bầu của Đại Cử tri Đoàn của các nhà lập pháp,” và điều đó cũng hợp lý khi ông Trump biết vai trò của mình “là khuyến khích sử dụng vũ lực, hăm dọa hoặc đe dọa để ngăn cản quá trình Chứng nhận, và các nhóm có tổ chức như Proud Boys và Oath Keepers sẽ thực hiện các hành động được yêu cầu.”

Cựu TT Trump, trong một bài diễn văn trên The Ellipse vào ngày 06/01/2021, đã kêu gọi những người ủng hộ “chiến đấu quyết liệt” và đến Điện Capitol, nhưng ông cũng kêu gọi mọi người “hãy lên tiếng một cách ôn hòa và thể hiện tinh thần yêu nước.”

Không một người nào bị buộc tội nổi dậy liên quan đến vụ xâm phạm này. Một nhóm nhỏ những người bị buộc tội đã bị kết án hoặc đối mặt với cáo buộc âm mưu nổi loạn.

Ủy ban Hạ viện 06/01 do Đảng Dân Chủ chiếm ưu thế. Chỉ có hai thành viên Đảng Cộng Hòa có mặt trong ủy ban và cả hai đều được Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ–California) đề cử. Lãnh đạo Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng Hòa–California) đã đề nghị một nhóm thành viên, nhưng bà Pelosi đã từ chối hai người trong số họ, khiến ông McCarthy rút những người còn lại.