Vận chuyển đường biển toàn cầu bị gián đoạn do bùng phát COVID-19 ở tỉnh miền Nam của Trung Quốc

Giá cước vận tải container tăng cao khiến doanh nghiệp Trung Quốc hủy  đơn hàng xuất cảng

Sự bùng phát của COVID-19 gần đây ở tỉnh Quảng Đông, miền nam Trung Quốc, đã gây ra tình trạng bế tắc tại các cảng trong khu vực. Các lô hàng đã bị trì hoãn, làm gián đoạn đáng kể chuỗi cung ứng toàn cầu. Thêm vào đó, giá cước vận chuyển đường biển từ Trung Quốc tăng vọt từ cuối năm 2020 đã khiến nhiều công ty Trung Quốc phải hủy các đơn hàng xuất cảng.

Kể từ khi bùng phát đại dịch COVID-19 đột ngột ở tỉnh này vào cuối tháng 05/2020, hoạt động tại các bến cảng ở tỉnh Quảng Đông, bao gồm cả cảng lớn Yatian ở Thâm Quyến, đã bị hạn chế bởi các biện pháp phong tỏa để kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh, gây ra tình trạng ách tắc giao thương.

Theo báo cáo của BBC, chỉ riêng tại cảng Yatian, có hàng chục tàu neo sẵn bên ngoài cảng để chờ có bến xếp dỡ hàng và container.

Chi phí vận chuyển hàng hóa đường biển toàn cầu tiếp tục tăng trong những tháng gần đây, do thiếu container và vì bị gián đoạn kể từ đại dịch. Từ quý 03/2020, hiện tượng “thiếu container vận chuyển” đã lan rộng tại các cảng lớn của Trung Quốc, đồng thời tiếp tục đẩy giá container lên cao.

So với cùng thời kỳ năm trước, chỉ số SCFI (Chỉ số Vận tải Hàng hóa Container Thượng Hải), một chỉ số được sử dụng rộng rãi cho giá cước vận tải đường biển đối với vận tải container từ các cảng của Trung Quốc đại lục, đã tăng 282% trong tuần kết thúc ngày 05/06/2021. Trong nửa đầu tháng 06/2021, chi phí cho một container 40 feet từ cảng phía đông Thiên Tân của Trung Quốc đến bờ biển phía đông của Hoa Kỳ là 14,000 USD đến 16,000 USD, nhưng trong nửa cuối tháng 06/2021 mức giá này đã tăng lên 17,000 USD đến 18,000 USD.

Ông Zhou Ming, người đứng đầu một công ty thương mại quốc tế ở Thiên Tân, nói với truyền thông Trung Quốc rằng “Hiện nay hoạt động vận chuyển thực sự mất kiểm soát.” Ông đã đến hầu hết các công ty tàu biển nhưng không thuê được chỗ trên tàu, vì vậy ông đành cầu cứu một công ty giao nhận với giá cước rất cao. 

Ông Zhou cho biết, “Chi phí vận chuyển hiện chiếm hơn 60% giá trị hàng hóa của chúng tôi. Cộng với thuế quan 25%, hầu như [chúng tôi] không có lãi gì cả.”

Ngoài ra, các công ty vận chuyển quốc tế đã tăng nhiều loại phụ phí khác nhau, bao gồm cả GRI (là sự điều chỉnh giá cước vận tải biển trên tất cả hoặc các tuyến đường thương mại cụ thể trong một khung thời gian nhất định).

Công ty vận tải container Pháp CMA CGM đã nâng GRI cho các tuyến từ các cảng Á Châu đến Hoa Kỳ và Canada bắt đầu từ ngày 01/06/2021.

Công ty Wanhai Shipping cũng cho biết, do chi phí hoạt động tăng gần đây nên họ sẽ tăng giá cước cho hàng hóa xuất cảng từ Trung Quốc sang các khu vực khác của Á Châu.

Hãng Hapag-Lloyd đã thông báo rằng bắt đầu từ ngày 15/06/2021, họ tăng GRI cho các tuyến đường đi phía đông từ Đông Á đến Hoa Kỳ và Canada.

Ông Zhou cho biết chi phí vận chuyển đường biển cao có thể trở thành gánh nặng không thể chịu nổi đối với các công ty thương mại ngoại quốc vừa và nhỏ ở Trung Quốc. Ông cho biết một số công ty đã từ bỏ các đơn hàng xuất cảng cho mùa cao điểm sắp tới.

Chiến lược gia đầu tư Trung Quốc người Hoa Kỳ và chuyên gia ngoại thương Trung Quốc Mike Sun cho biết trong một cuộc phỏng vấn với The Epoch Times rằng, “Do dịch COVID-19 nghiêm trọng ở Đông Nam Á, đặc biệt là Ấn Độ, nhiều đơn đặt hàng thực sự đã chuyển sang Trung Quốc.”

Ông cho rằng số lượng đơn đặt hàng lớn lẽ ra là một điều tốt, “nhưng giá container tăng cao, giá vận tải tăng mạnh và một lượng lớn hàng hóa bị tồn đọng tại các cảng đã ảnh hưởng đến hoạt động ngoại thương của Trung Quốc. Bởi vì lợi nhuận của các công ty ngoại thương Trung Quốc thực tế là khoảng 6%. Việc tăng phí vận chuyển trên quy mô lớn như vậy là một đòn giáng mạnh vào các công ty Trung Quốc.”

Ông Sun cũng cho biết đây là lần đầu tiên trong sự nghiệp của mình, ông thấy chi phí vận chuyển đường biển tăng nhiều như vậy.