Vẻ đẹp nội tại trường tồn với Thời Gian

Chạm đến nội tâm: Những điều nghệ thuật truyền thống đem đến cho tâm hồn

Truyền thông xã hội là một hiện tượng mới nổi. Mọi thứ đều có ưu và nhược điểm, nhưng chúng ta vẫn không biết hậu quả của việc sử dụng vô độ sẽ như thế nào.

Đối với tôi, có vẻ như mạng xã hội có thể thổi phồng cảm giác hư ảo của chúng ta. Chúng ta có thể cập nhật những thành công của mình và đăng những bức ảnh đã chỉnh sửa để có nhiều lượt thích; chúng ta có thể phàn nàn về những khó khăn của mình để nhận được sự thông cảm, hoặc chúng ta có thể tranh luận với những người lạ về chính trị. Truyền thông xã hội cho chúng ta khoảng cách vừa đủ an toàn với chính các cuộc xung đột để chúng ta cảm thấy tự tin về ý kiến của mình.

Truyền thông xã hội đã trở thành cách mà chúng ta có thể điểm tô vẻ ngoài đẹp đẽ của bản thân trước mắt những người khác, nhưng liệu điều này có ngăn cản chúng ta suy ngẫm đến vẻ đẹp nội tại không? 

Gần đây, bức tranh “Thời Gian Ra Lệnh cho Tuổi Già Phá Hủy Sắc Đẹp” của danh họa Pompeo Batoni khiến tôi suy nghĩ về bản chất thiêng liêng của vẻ đẹp đích thực.

Vẻ đẹp trong tranh của Batoni

Trong bức tranh “Thời Gian Ra Lệnh cho Tuổi Già Phá Hủy Sắc Đẹp”, họa sĩ Batoni đã khắc họa ba nhân vật trong một khung cảnh thiên nhiên. Nhân vật chính là Sắc Đẹp. Nàng đứng ở bên trái của bố cục với một tay ôm giữ chiếc đầm hồng rực rỡ. Sự duyên dáng của tuổi trẻ tương phản với sự khô cứng của bức tường đá ngay phía sau nàng.

Nàng phải đối mặt với Thời Gian, được khắc họa thành một người đàn ông lớn tuổi bán khỏa thân với đôi cánh Thiên thần. Thời Gian ngồi trên một tảng đá, một tay chỉ vào Sắc Đẹp và tay còn lại cầm một chiếc đồng hồ cát. Với hướng tay của mình, Thời Gian ra lệnh Tuổi Già – được diễn tả thành một người phụ nữ lớn tuổi cũng ngồi trên một tảng đá – làm biến dạng khuôn mặt trẻ trung của Sắc Đẹp.

Trái ngược với Sắc Đẹp, trang phục của Tuổi Già không rực rỡ chút nào mà chỉ là tông màu nâu đất buồn tẻ. Làn da nhăn nheo trên tay và gương mặt của bà tương phản với làn da căng bóng mềm mại của Sắc Đẹp. Hai người cũng có tông màu da khác nhau: Làn da của Sắc Đẹp vẫn mang nét trắng sáng thạch cao của tuổi thanh xuân, trong khi làn da của Tuổi Già đã sạm đen vì dãi dầu sương gió. Tuổi Già đang chạm đến khuôn mặt của Sắc Đẹp, và Sắc Đẹp nghiêng mình đi.

Tìm kiếm vẻ đẹp nội tâm đích thực

Bức tranh của danh họa Batoni đem đến ý tưởng nào cho chúng ta ngày nay? Trên bề mặt, ý nghĩa có vẻ khá rõ ràng: Vẻ đẹp sẽ tàn phai theo Thời Gian. Bức tường đá phía sau các nhân vật cong từ trái sang phải và dẫn mắt chúng ta hướng từ Sắc Đẹp đến Tuổi Già. Cách bố cục khung cảnh thiên nhiên gợi lên rằng Sắc Đẹp trẻ trung phai nhạt theo Tuổi Già là điều tự nhiên của tạo hóa, nhưng hãy xem liệu chúng ta có thể khám phá ra những diễn giải nhiều sắc thái hơn từ các chi tiết trong bố cục hay không.

Hãy bắt đầu với Thời Gian. Thời Gian là nhân vật duy nhất được khắc họa với đôi cánh thiên thần; điều này chứng tỏ Thời Gian là một vị thần. Một mảnh vải màu xanh lam che phủ một cách sơ sài thân hình của ông, và màu xanh lam là màu liên quan mật thiết với Thượng Đế. Vì ông là một vị thần, chúng ta có thể mạo muội cho rằng Thời Gian có thể biến đổi tiến trình của vạn vật trên trái đất theo lệnh của Thượng Đế.

Thời Gian cầm một chiếc đồng hồ cát trong một tay, biểu thị sự biến đổi và dòng chảy không ngừng nghỉ mà ông ấy nắm giữ. Nói cách khác, Thời Gian có quan hệ chặt chẽ với vận mệnh, trong trường hợp này là do trời cao định đoạt. Chiếc đồng hồ cát đó cũng là lời cảnh báo cho tất cả những ai nhìn thấy nó. Chiếc đồng hồ truyền tải thông điệp, “Thời Gian của bạn có hạn” và hỏi bạn, “Bạn có đang tận dụng tốt nhất vận mệnh của mình không?”

Ngoài ra, Thời Gian là nhân vật duy nhất được miêu tả gần như không mặc trang phục, điều này gợi lên điều gì đó đặc biệt về bản chất của Thời Gian. Thời Gian luôn luôn tiết lộ ra thực tế trần trụi hoặc cách thức mà vạn vật hoạt động. Vận mệnh là những sự kiện mở ra câu chuyện cuộc đời của chúng ta. Và, nếu Thời Gian là một vị Thần, thì sự kiện mà câu chuyện cuộc đời của chúng ta mở ra phải ẩn chứa thiên cơ nào đó. Liệu có phải ông chỉ vào Sắc Đẹp để tiết lộ một sự thật thiêng liêng về nàng và vận mệnh của nàng chăng? 

Thời Gian và Tuổi Già đều đang ngồi trên tảng đá trong khi Sắc Đẹp đang đứng và đối diện với người xem tranh. Thời Gian thậm chí còn chỉ tay đến Sắc Đẹp khi Tuổi Già đang chạm đến khuôn mặt xinh tươi của nàng. Tại sao Sắc Đẹp lại đứng trong khi những người khác chỉ ngồi? Sắc Đẹp cũng là nhân vật duy nhất bộc lộ hoàn toàn bản thân trước người xem. Có phải Batoni ám chỉ rằng Sắc Đẹp có thể dẫn đến sự phù phiếm, hay hư danh? Đây có phải là lý do nàng ấy được xếp ở vị trí cao hơn các nhân vật khác?

Nếu Thời Gian là một nhân vật thần thánh, thì chắc hẳn ông không ra lệnh cho Tuổi Già hủy hoại Sắc Đẹp với ác tâm. Thay vào đó, ông ấy phải nhắc nhở Sắc Đẹp rằng đừng lãng phí Thời Gian chỉ để nâng bản thân cao hơn những người khác bằng sự phù phiếm.

Đối với tôi, mục đích thực sự liên quan đến vận mệnh của Sắc Đẹp là nâng cao vẻ đẹp tinh thần. Bằng cách này, nàng có thể trau dồi vẻ đẹp không bị tàn phá bởi Tuổi Già hay Thời Gian. Nàng có thể rèn giũa một vẻ đẹp nội tâm linh thiêng và vĩnh cửu.

Bạn nhìn thấy điều gì trong bức tranh này? Trong thời đại của truyền thông xã hội, làm thế nào chúng ta có thể nghĩ đến một vẻ đẹp không dần phai nhạt mà vẫn mãi trường tồn với Thời Gian?

Bạn đã bao giờ thấy một tác phẩm nghệ thuật mà bạn nghĩ là đẹp nhưng không biết rõ có ý nghĩa? Trong loạt bài, “Chạm đến nội tâm: Những điều nghệ thuật truyền thống đem đến cho tâm hồn”, chúng tôi diễn giải nghệ thuật thị giác cổ điển từ phương diện mặt đạo đức đối với chúng ta ngày nay. Chúng tôi cố gắng tiếp cận từng tác phẩm nghệ thuật để khám phá những kiệt tác lịch sử của chúng ta cũng như truyền cảm hứng cho nội tâm tốt đẹp vốn có của bạn.

Ông Eric Bess là một nghệ sĩ theo trường phái biểu tượng và là ứng viên tiến sĩ tại Viện Nghiên cứu về Nghệ thuật Thị giác (IDSVA).