Xướng ngôn viên truyền hình người Úc bị Trung Quốc bắt

Ngoại trưởng Úc Marise Payne đã xác nhận việc bà Cheng Lei bị bắt giữ. Bà Lei là một công dân Úc gốc Hoa và là người dẫn chương trình kinh doanh phát sóng trên mạng nhà nước ĐCSTQ. Bắc Kinh đã thông báo cho chính phủ Úc về việc giam giữ bà Cheng cách đây hơn 2 tuần, theo một tuyên bố của Bộ ngoại giao được công bố vào ngày 31/8.

“Các quan chức tòa lãnh sự Úc đã thăm hỏi bà Cheng lần đầu tại một trại tạm giam qua liên kết video ngày 27/8, và sẽ tiếp tục cung cấp sự trợ giúp cho bà cùng gia đình”, bản tuyên bố viết.

Ngoại trưởng Úc cho biết, Bộ Ngoại giao sẽ không bình luận thêm, “do các ràng buộc về quyền riêng tư của Chính phủ”. Bắc Kinh chưa giải thích lý do tại sao bà Cheng bị bắt.

Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RWB), gọi vụ bắt giữ là “đáng báo động” và bày tỏ “sự lo ngại sâu sắc về nỗ lực mới này nhằm đưa BẤT KỲ phóng viên nào vào khuôn khổ”. 

Lần cuối cùng bà Cheng đăng bài trên Twitter là vào ngày 11/8 về việc khai trương cửa hàng đầu tiên của chuỗi thức ăn nhanh Shake Shack của Hoa Kỳ tại Bắc Kinh, cùng với cảnh nhân viên công ty vỗ tay theo nhạc điện tử.

Theo đài truyền hình ABC của Úc, hiện bà chưa bị buộc tội chính thức. Hai người con của bà Cheng đang ở Melbourne cùng gia đình. Họ cho biết đang “tham vấn chặt chẽ với Bộ Ngoại giao và Thương mại, đồng thời làm mọi thứ có thể, dưới tư cách một gia đình để hỗ trợ bà Cheng Lei”, theo bản tin từ ABC.

Hồi tháng 3, ĐCSTQ đã chính thức truy tố ông Yang Hengjun, 55 tuổi, một học giả Trung Quốc từng làm việc tại Bộ Ngoại giao ở Bắc Kinh. 

Ông Yang là một công dân có quốc tịch Úc, bị buộc tội tình nghi gián điệp sau hơn 420 ngày trong trại tạm giam ở Trung Quốc. Ngoại trưởng Payne bày tỏ sự phản đối gay gắt đối với bản cáo trạng, lưu ý rằng học giả Yang đang trong tình trạng sức khỏe kém và “bị giam giữ trong những điều kiện khắc nghiệt có hại cho sức khỏe thể chất và tinh thần của ông”, mà không có quyền tiếp cận với đại diện pháp lý.

Hồi tháng 7, Úc đã cảnh báo công dân của mình trong khuyến nghị du lịch rằng, họ sẽ có nguy cơ bị “bắt giữ tùy tiện” nếu đến Trung Quốc đại lục, nhấn mạnh rằng ĐCSTQ đã bắt giữ nhiều người nước ngoài vì lý do “gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia”. 

Trước đó vào tháng 6, nam diễn viên Úc Karm Gilespie đã bị kết án tử hình ở Trung Quốc, 7 năm sau khi anh bị bắt trong một chuyến đi đến Trung Quốc vì cáo buộc mang hơn 7.5 kg (khoảng 16.5 pounds) tinh thể methamphetamine (ma túy đá) trong túi hành lý của mình.

Bà Cheng, 49 tuổi, là người Úc gốc Hoa thứ 2 bị ĐCSTQ bắt giữ kể từ năm 2019, khi căng thẳng song phương leo thang về các vấn đề như thương mại, việc Bắc Kinh thắt chặt kiểm soát đối với Hồng Kông, và cách xử lý của ĐCSTQ đối với đợt bùng phát virus ĐCSTQ.

Sau khi tốt nghiệp Đại học Queensland, bà Cheng trở về Trung Quốc để trở thành nhà phân tích kinh doanh cho một công ty liên doanh Trung-Úc vào năm 2001, sau đó bắt đầu sự nghiệp báo chí tại đài truyền hình nhà nước ĐCSTQ CCTV một năm sau đó – theo thông tin trên trang hồ sơ CGTN của bà. Hồ sơ này đã bị xóa khỏi trang web cùng với các video đưa những bản tin trước đây của bà Cheng.

Sau khi làm phóng viên cho CNBC Trung Quốc trong 9 năm, bà bắt đầu làm việc tại văn phòng của CGTN ở Bắc Kinh năm 2012.

Tác giả: Eva Fu