Sri Lanka bị đặt vào tình trạng khẩn cấp trước cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống mới của nghị viện
Quyền tổng thống Sri Lanka hôm 17/07 đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc đảo đang bị khủng hoảng này, ngay trước thềm cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống mới của nghị viện.
Trong tuyên bố khẩn cấp, Quyền Tổng thống Ranil Wickremesinghe, người trước đây từng là thủ tướng, cho biết tình trạng khẩn cấp sẽ là thích hợp “vì các vấn đề an ninh công cộng, bảo vệ trật tự công cộng, và việc duy trì các nguồn cung cấp và dịch vụ thiết yếu cho cuộc sống của người dân.”
Nghị viện Sri Lanka sẽ triệu tập vào ngày 20/07 để bỏ phiếu bầu tổng thống mới thay thế cựu Tổng thống Gotabaya Rajapaksa, người đã đào thoát khỏi đất nước sau khi hàng ngàn người biểu tình xông vào dinh thự chính thức của ông để yêu cầu từ chức.
Ông Rajapaksa được cho là đã đào thoát đến Maldives trên một chiếc phi cơ quân sự và sau đó tới Singapore trước khi chính thức từ chức tổng thống.
Những người biểu tình chống chính phủ đã rút lui khỏi các tòa nhà chính phủ và vẫy quốc kỳ để ăn mừng ông từ chức.
Những người biểu tình cũng yêu cầu ông Wickremesinghe từ chức thủ tướng và phóng hỏa tư gia của ông. Ông đã đồng ý từ chức nhưng cuối cùng đã rút lại quyết định sau khi ông Rajapaksa bổ nhiệm ông làm quyền tổng thống.
Chủ tịch Hạ viện Mahinda Yapa Abeywardena cho biết ông đã nhận được đơn từ chức của ông Rajapaksa hôm 15/07, sau đó ông Wickremesinghe đã tuyên thệ nhậm chức tổng thống, tờ Colombo Page đưa tin.
Anh em nhà Rajapaksa bị cấm rời khỏi đất nước
Tòa án Tối cao Sri Lanka đã cấm hai anh em cựu tổng thống, ông Basil Rajapaksa và ông Mahinda Rajapaksa, rời khỏi đất nước cho đến ngày 28/07 sau khi có đơn kiện họ về cuộc khủng hoảng kinh tế của quốc gia, theo các tờ báo địa phương.
Cựu bộ trưởng tài chính Basil Rajapaksa đã cố gắng đào thoát khỏi Sri Lanka qua nhà ga VIP tại phi trường quốc tế Colombo nhưng bị các quan chức xuất nhập cảnh chặn lại.
Ông Mahinda Rajapaksa đã từ chức thủ tướng hôm 09/05 sau khi các cuộc biểu tình kéo dài dẫn tới thương vong, và từ đó đã ẩn náu tại một căn cứ quân sự. Người thay thế là ông Wickremesinghe, tuyên thệ nhậm chức ngày 12/05.
Nhà Rajapaksa đã cai trị Sri Lanka, quốc gia có dân số 22 triệu người, trong hai thập niên. Ông Mahinda Rajapaksa giữ chức tổng thống từ năm 2005 đến năm 2015 và được ông Gotabaya Rajapaksa bổ nhiệm làm thủ tướng vào năm 2019.
Chiến tranh Ukraine khiến cuộc khủng hoảng lương thực của Sri Lanka thêm bế tắc
Trình bày tại một cuộc thảo luận hôm 17/07, ông Wickremesinghe cho biết chiến tranh Nga-Ukraine và các biện pháp trừng phạt của phương Tây áp đặt đối với Nga đã khiến giá hàng hóa tăng lên, khiến đất nước Sri Lanka thiếu tiền mặt không còn đủ khả năng chi trả.
“Một cuộc khủng hoảng toàn cầu và một cuộc khủng hoảng nội bộ đã kết hợp với nhau và đẩy chúng ta đến mức nhiều người ước tính rằng có tới 6 triệu người đang phải đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng,” ông được Colombo Page trích dẫn.
Ông Wickremesinghe cho biết G-7 và Ngân hàng Thế giới đã đề nghị cung cấp cho Sri Lanka khoản hỗ trợ tài chính 14 triệu USD để mua lương thực và hỗ trợ ngành nông nghiệp.
Tuy nhiên, quyền tổng thống chỉ ra rằng nạn đói toàn cầu có thể sẽ tồi tệ hơn nếu chiến tranh Nga-Ukraine kéo dài và nói rằng việc áp đặt các biện pháp trừng phạt chống lại Nga sẽ chỉ làm tăng gánh nặng cho các quốc gia nhỏ hơn.
“Các biện pháp trừng phạt sẽ không khiến Nga quỳ gối, nhưng nó sẽ khiến phần còn lại của thế giới thứ ba phải quỵ gối,” ông Wickremesinghe nói, đồng thời kêu gọi Nga ngừng bắn ở Ukraine.
Sri Lanka vỡ nợ lần đầu tiên hồi tháng Năm. Nước này đã tìm kiếm các gói cứu trợ từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và các gói cho vay từ các đối tác lớn bao gồm Nhật Bản, Trung Quốc, và Ấn Độ.
Ông Wickremesinghe tuyên bố Sri Lanka phá sản hôm 05/07 và cho biết chính phủ sẽ cần phải đệ trình kế hoạch tái cơ cấu nợ và phát triển bền vững lên IMF vào tháng Tám. Nước này có 51 tỷ USD nợ ngoại quốc, 6.5 tỷ USD trong đó là nợ Trung Quốc.
Cô Aldgra Fredly là một cây bút tự do sống tại Malaysia, chuyên đưa tin về khu vực Á Châu-Thái Bình Dương cho The Epoch Times.
