Thủ tướng Ba Lan nhận định: Sự hiện diện của Wagner ở Belarus đe dọa ‘sườn phía Đông’ của NATO
Hôm 03/08, Thủ tướng Ba Lan cho biết, sự hiện diện của lính đánh thuê thuộc Tập đoàn Wagner ở Belarus là mối đe dọa đối với Ba Lan và “sườn phía đông” của NATO trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Warsaw và Minsk.
Thủ tướng Mateusz Morawiecki nói: “Tập đoàn Wagner rất nguy hiểm, và họ đang được điều chuyển đến sườn phía đông [của liên minh NATO] để gây bất ổn cho khu vực này.”
Nhà lãnh đạo Ba Lan đã đưa ra nhận định này sau cuộc gặp với Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda ở khu vực Suwalki Gap ở phía đông Ba Lan.
Sau khi dàn dựng một cuộc binh biến ngắn ngủi vào tháng Sáu, lính đánh thuê từ Tập đoàn Wagner của Nga bắt đầu đến Belarus, một đồng minh chủ chốt của Nga. Họ hiện đang huấn luyện các đơn vị cho quân đội Belarus tại các cơ sở gần biên giới Ba Lan.
Một số thành viên NATO lo ngại rằng sự hiện diện của Wagner, vốn chỉ cách lãnh thổ liên kết với NATO vài dặm, có thể gây bất ổn cho một khu vực vốn dĩ đã căng thẳng.
Trong khi đó, ông Nauseda đã đưa ra khả năng đóng cửa biên giới của Lithuania với Belarus trong trường hợp nhận thấy những leo thang quá rõ ràng.
Ông nói, các bước như vậy nên được “phối hợp giữa Ba Lan, Lithuania, và Latvia.”
Ba Lan và Lithuania lần lượt là thành viên NATO kể từ năm 1999 và năm 2004. Hai nước đều chân thành ủng hộ Ukraine trong nỗ lực chiến tranh và cả hai đều có chung đường biên giới dài với Belarus.
Minsk phủ nhận vi phạm
Nhận xét của ông Morawiecki được đưa ra sau cáo buộc của Ba Lan rằng hai trực thăng quân sự của Belarus đã xâm phạm không phận của họ hôm 01/08 gần làng Bialowieza, biên giới Ba Lan.
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ba Lan Wojciech Skurkiewicz cho biết: “Nếu những vụ việc như vậy tiếp diễn — và căng thẳng leo thang — thì chúng tôi sẽ có những hành động đáp trả mối đe dọa đó.”
Trình bày với truyền thông Ba Lan hôm 02/08, ông tiếp tục mô tả hành động được cho là xâm nhập này là một “hành động khiêu khích nhằm vào sườn phía đông của NATO và Cộng hòa Ba Lan.”
Tuy nhiên, Minsk cáo buộc Ba Lan đang dựng chuyện để biện minh cho việc khai triển thêm binh lính đang diễn ra gần biên giới Belarus.
Các quan chức Belarus cho biết họ đã cung cấp cho các đối tác Ba Lan “dữ liệu chi tiết về tình hình trên không liên quan đến các chuyến bay … ở khu vực biên giới hôm 01/08.”
Bộ Quốc phòng Belarus cho biết hôm 02/08, “Dữ liệu xác nhận rằng không có căn cứ nào để cáo buộc [phi cơ của Belarus] xâm phạm biên giới.”
Tuy nhiên, bất chấp những lời phủ nhận, Warsaw tuần này đã công bố kế hoạch gửi “lực lượng và nguồn lực bổ sung” đến biên giới, bao gồm cả trực thăng chiến đấu.
Bộ Ngoại giao Belarus đã kêu gọi Warsaw “kiềm chế không để tình hình leo thang và không tận dụng tình huống này như một cái cớ để quân sự hóa các khu vực biên giới.”
Tăng quân ở vùng biên giới
Trong tháng qua, Ba Lan đã tăng cường đều đặn sự hiện diện quân sự của mình dọc theo biên giới dài khoảng 250 dặm với Belarus.
Đầu tháng Bảy, Warsaw đã cử 500 cảnh sát tới khu vực biên giới. Một tuần sau, chính phủ Ba Lan lại gửi thêm 1,000 binh sĩ tới khu vực miền đông nước này.
Về lý do cho việc khai triển, các quan chức Ba Lan trích dẫn sự xuất hiện gần đây của đội quân chiến đấu thuộc Tập đoàn Wagner ở Belarus.
Tháng trước (07/2023), Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak cho biết việc củng cố biên giới cho thấy đất nước ông sẵn sàng “đáp trả những nỗ lực gây bất ổn.”
Trong khi đó, các quan chức Belarus và Nga nói rằng việc chuyển quân về phía đông cho thấy Ba Lan đang phòng bị “các hành động gây hấn quy mô lớn hơn.”
Hôm 22/07, ông Boris Gryzlov, đặc phái viên của Moscow tại Minsk, đã cảnh báo rằng Nga và Belarus — vốn bị ràng buộc bởi hiệp ước phòng thủ của chính họ — đã sẵn sàng để “đẩy lùi mọi mối đe dọa” đối với an ninh tập thể của họ.
Trước đó một ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius nhấn mạnh Berlin sẵn sàng trợ giúp Ba Lan bảo vệ sườn phía Đông của NATO.
Xích mích giữa Ukraine và Ba Lan
Trong khi đó, những ngày gần đây đã chứng kiến xích mích bất thường giữa Ukraine và Ba Lan sau khi một quan chức Ba Lan gợi ý rằng Kyiv nên thể hiện sự trân trọng lớn hơn đối với sự trợ giúp mà đất nước ông dành cho nỗ lực chiến tranh của Ukraine.
Ông Marcin Przydacz, một cố vấn của tổng thống Ba Lan, gần đây đã được các hãng thông tấn Ba Lan trích dẫn nói rằng: “Sẽ là chính đáng để [Kyiv] bắt đầu trân trọng hơn vai trò của Ba Lan đối với Ukraine trong những tháng và năm vừa qua.”
Hôm 01/08, Bộ Ngoại giao Ukraine cho biết họ đã thông báo cho đại sứ Ba Lan tại Kyiv rằng những tuyên bố như vậy là “không đúng sự thật và không thể chấp nhận được.”
Ông Przydacz cũng làm dấy lên những lời chỉ trích ở Kyiv khi ông nói rằng Warsaw nên bảo vệ lợi ích của nông dân Ba Lan, đề cập đến lệnh cấm nhập cảng của Ba Lan đối với nông sản của Ukraine.
Hồi tháng Năm, Liên minh Âu Châu đã cho phép Ba Lan, Bulgaria, Hungary, Romania và Slovakia cấm bán lúa mì và các hàng hóa khác của Ukraine ở trong nước.
Ông Przydacz được cho là ủng hộ việc gia hạn lệnh cấm, vốn sẽ hết hạn vào ngày 15/09.
Ông nói: “Điều quan trọng nhất hiện nay là bảo vệ lợi ích của nông dân Ba Lan.”
Trong một nỗ lực rõ ràng để hòa giải, mới đây Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhấn mạnh sự trân trọng của Kyiv đối với “sự trợ giúp lịch sử” của Ba Lan.
Ông Zelensky khẳng định trên mạng xã hội: “Chúng tôi sẽ không cho phép bất kỳ khoảnh khắc chính trị nào làm hỏng mối quan hệ giữa người dân Ukraine và người dân Ba Lan.”
Nhận xét về cuộc tranh cãi, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov dự đoán “bất hòa” giữa Kyiv và Warsaw sẽ tăng lên.
“Người Ba Lan có nhiều yêu sách đối với Ukraine,” ông nói với các phóng viên hôm 02/08. “Một loạt các sự kiện lịch sử … đã để lại dấu ấn sâu sắc đối với trạng thái bang giao của họ.”
Bản tin có sự đóng góp của Reuters
Minh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
