Tổng thống Trump ký lệnh chính thức cấm giao dịch với công ty sở hữu TikTok và WeChat tại Hoa Kỳ
Ngày 6/8, Tổng thống Donald Trump đã ban hành các lệnh cấm giao dịch với ứng dụng chia sẻ video nổi tiếng TikTok và ứng dụng truyền thông xã hội WeChat. Lệnh này sẽ chính thức có hiệu lực trong vòng 45 ngày tới. Các sắc lệnh cũng cấm các giao dịch với hai công ty mẹ của các ứng dụng này, ByteDance và Tencent Holdings, thuộc sở hữu của Trung Quốc.
Sắc lệnh cấm TikTok nêu rõ, “bất kỳ giao dịch nào của bất kỳ người nào, hoặc liên quan tới bất kỳ tài sản nào, nằm dưới quyền tài phán của Hoa Kỳ” sẽ bị cấm “với ByteDance Ltd. Bắc Kinh, Trung Quốc, hoặc các công ty con của công ty này” sẽ có hiệu lực sau 45 ngày, tức là sau ngày 20/9.
Sắc lệnh cấm WeChat nói rằng, “bất kỳ giao dịch liên quan tới WeChat bởi bất kỳ ai, hoặc liên quan tới bất kỳ tài sản nào nằm dưới quyền tài phán của Hoa Kỳ” sẽ bị cấm với công ty mẹ “Tencent Holdings Ltd, Thâm Quyến, Trung Quốc hoặc bất kỳ công ty con nào của tổ chức này”, sẽ có hiệu lực sau 45 ngày kể từ ngày ký.
Ông Trump đã ban hành các sắc lệnh trên dựa vào Đạo Luật về quyền hạn kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA) và và Đạo luật khẩn cấp quốc gia. Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross sẽ xác định các giao dịch nằm trong khuôn khổ bị cấm.
Cả hai sắc lệnh đều nói rằng Hoa Kỳ “phải có hành động tích cực chống lại” các chủ sở hữu của TikTok và WeChat để bảo vệ an ninh quốc gia. Cả hai sắc lệnh cũng lưu ý rằng các ứng dụng tự động thu thập “lượng lớn thông tin từ người dùng”, dẫn đến các nguy cơ “cho phép Trung Cộng tiếp cận thông tin độc quyền và thông tin cá nhân của công dân Hoa Kỳ”.
Sắc lệnh áp dụng với TikTok tuyên bố thông tin thu thập được từ người dùng bao gồm Internet và các thông tin hoạt động trên mạng khác, chẳng hạn như dữ liệu định vị và lịch sử tìm kiếm và duyệt web. Việc thu thập dữ liệu có khả năng cho phép Trung Quốc “theo dõi vị trí của nhân viên và nhà thầu liên bang, xây dựng hồ sơ thông tin cá nhân để tống tiền và thực hiện hoạt động gián điệp doanh nghiệp”, nội dung sắc lệnh nêu rõ.
Vào tháng 3/2019, một nhà nghiên cứu đã phát hiện một cơ sở dữ liệu của Trung Quốc chứa “hàng tỷ tin nhắn WeChat được gửi từ người dùng không chỉ ở Trung Quốc mà còn ở Hoa Kỳ, Đài Loan, Hàn Quốc và Úc”, sắc lệnh áp dụng đối với WeChat của ông Trump lưu ý.
Tổng thống cũng lưu ý trong cả hai sắc lệnh rằng, các ứng dụng đó đã kiểm duyệt những nội dung mà Trung Cộng cho là nhạy cảm về mặt chính trị. Hơn nữa, các ứng dụng có thể “được sử dụng cho các chiến dịch truyền tin sai lệch để có lợi cho Trung Cộng”. Ví dụ, TikTok được cho là đã kiểm duyệt nội dung về các cuộc biểu tình ở Hồng Kông và việc Trung Cộng đối xử với người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số Hồi giáo khác, đồng thời các video TikTok đã “truyền bá các thuyết âm mưu bị lật tẩy” về nguồn gốc của virus Trung Cộng, còn được gọi là chủng virus corona mới.
Các sắc lệnh được ban hành chỉ vài ngày sau khi ông Trump đe dọa cấm TikTok và nói rằng ông sẽ cho phép Microsoft hoặc một công ty khác của Hoa Kỳ mua TikTok.
Ông Trump cho biết hôm 3/8 rằng, “Tôi đã gợi ý ông ta (Bill Gates) có thể tiếp tục… Tôi đã định một ngày, khoảng ngày 15/9, tại thời điểm đó Tik Tok sẽ ngừng kinh doanh ở Hoa Kỳ. Nhưng nếu có ai – dù là Microsoft hoặc ai khác – mua nó, thì điều đó sẽ rất thú vị.”
Các sắc lệnh cũng được ban hành sau khi Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố chính quyền mở rộng sáng kiến “Mạng lưới sạch” để “bảo mật thông tin nhạy cảm nhất của công dân Hoa Kỳ không bị Trung Cộng giám sát” và kêu gọi các công ty công nghệ tại Mỹ gỡ bỏ các ứng dụng “không đáng tin cậy” của Trung Cộng khỏi các kho ứng dụng của họ.
Cả WeChat và TikTok đều lọt vào danh sách 59 ứng dụng – chủ yếu là của Trung Quốc -mà Ấn Độ đã cấm vào cuối tháng 6 vì các ứng dụng này “đe dọa chủ quyền và sự toàn vẹn của Ấn Độ, quốc phòng của Ấn Độ, an ninh quốc gia và trật tự công cộng”.
Byte Dance và Tencent hiện chưa có bất kỳ phản hồi nào.
Tác giả: Mimi Nguyen Ly
