Trung Quốc đăng lại câu chuyện về Sáng kiến Vành đai và Con đường ở Phi Châu
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã đăng lại câu chuyện cách đây 2 năm về một người đàn ông Trung Quốc được phong tước vị trưởng bộ lạc ở một quốc gia Phi Châu. Câu chuyện này đã làm dấy lên mối lo ngại về Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) — chiến lược phát triển cơ sở hạ tầng toàn cầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) — đang được áp dụng như một phần của kế hoạch bành trướng của họ sang Phi Châu.
Danh hiệu này đã được trao cho kỹ sư người Trung Quốc Khổng Đào (Kong Tao) ở Nigeria vào ngày 20/04/2019. Ông Khổng đã làm việc ở đó với tư cách là tổng giám đốc của dự án đường sắt Aduja-Kaduna, theo một báo cáo hôm 05/12 từ dịch vụ trực tuyến Sina của Trung Quốc. Dự án này đã hoàn thành vào năm 2016, là một trong nhiều dự án cơ sở hạ tầng BRI lớn ở 52 trong số 54 quốc gia Phi Châu, theo Quỹ Nghiên cứu Giám sát viên.
Mặc dù nhiều dự án BRI đã hoàn thành thu hút được sự ủng hộ ngắn hạn ở các quốc gia tiếp nhận, nhưng khoản nợ dài hạn không thể trả đang cho phép ĐCSTQ tận dụng đất đai và các nguồn tài nguyên từ các quốc gia đó.
Hồi năm 2020, trung tâm Nghiên cứu PEW đã báo cáo rằng những người Nigeria sống xung quanh các tuyến đường sắt đã hoàn thành bắt đầu bày tỏ quan điểm ngày càng tích cực về Trung Quốc.
Tuy nhiên, các dự án BRI đó đang dẫn đến khoản nợ lớn, một loại “bẫy nợ” theo ông Trịnh Vũ Thạch (Zheng Yushuo), một học giả tại Đại học Thành phố Hồng Kông, người đã đến Phi Châu để điều tra tình hình kinh tế và xã hội địa phương, VOA đưa tin hôm 09/12.
“Vấn đề bây giờ là các dự án này không tạo ra thu nhập hoặc thậm chí thua lỗ,” ông Trịnh cho biết. Khi chính phủ đó không thể trả nổi khoản nợ, thì ĐCSTQ sẽ tịch thu tài sản dựa trên các hợp đồng đã ký trước đó, ông nói thêm.
Hôm 05/12, Wall Street Journal đưa tin rằng theo tình báo Hoa Kỳ, ĐCSTQ đang có kế hoạch xây dựng căn cứ quân sự thường trực đầu tiên của mình ở Đại Tây Dương nằm tại quốc gia nhỏ bé Cộng hòa Guinea Xích Đạo của Tây Phi. Thông tin tình báo này cho thấy các chiến hạm Trung Quốc sẽ có khả năng tiếp tế và nghỉ trên Bờ Đông Hoa Kỳ trong tương lai, một mối đe dọa đã từng cảnh báo với Tòa Bạch Ốc và Ngũ Giác Đài.
Ông Lâm Đình Huy (Lin Tinghui), Phó tổng thư ký của Viện Luật Quốc tế Đài Loan, nói với The Epoch Times Hoa ngữ rằng ĐCSTQ dường như đang giúp đỡ Phi Châu, nhưng trên thực tế, nó đã trở thành một “đế chế thuộc địa” khác sau khi các nhà cai trị Âu Châu cũ rút lui.
Uganda, một quốc gia Đông Phi, đã vay 200 triệu USD từ Trung Quốc cách đây 6 năm để xây dựng lại phi trường duy nhất của họ trong khuôn khổ dự án Vành đai và Con đường, nhưng hiện đang đối mặt với tình trạng vỡ nợ. Ông Joel Ssenyonyi, người chủ trì ủy ban điều tra của quốc hội, nói với Reuters hôm 29/11 rằng các điều khoản của khoản vay cho phép ĐCSTQ được quyền “lấy” phi trường này trong trường hợp bên kia vỡ nợ. Thỏa thuận này cũng yêu cầu bất kỳ hoạt động phân xử hoặc tòa án nào đối với tranh chấp này đều phải được tiến hành tại Trung Quốc theo luật pháp Trung Quốc.
Hồi cuối năm 2018, Cảng Mombasa của Đông Phi có nguy cơ bị ĐCSTQ tiếp quản sau khi Kenya vỡ nợ vì một khoản nợ đường sắt quá lớn. Hồi tháng Ba, chính phủ Kenya đã làm rõ rằng cảng Mombasa sẽ không rơi vào tay ĐCSTQ, ngay cả khi nước này không trả đúng hạn khoản vay hơn 3.2 tỷ USD, ấn bản tiếng Trung của DW News đưa tin ngày 10/06/2021.
Chiến lược cơ sở hạ tầng toàn cầu của ĐCSTQ cũng mở rộng sang việc thiết lập các căn cứ quân sự ở Phi Châu. Hồi tháng 07/2017, một căn cứ quân sự của Trung Quốc đã được thành lập ở Djibouti, vùng Sừng châu Phi — căn cứ đầu tiên bên ngoài Trung Quốc — BBC đưa tin vào ngày 12/07/2017. Theo Đại Tướng quân đội Hoa Kỳ Stephen Townsend, người giữ chức vụ Tư lệnh, Bộ Tư lệnh Hoa Kỳ Phi Châu, Trung Quốc đang mở rộng khu vực hải quân hiện có của mình gần một cảng nước sâu thương mại do Trung Quốc sở hữu và cũng đang tìm kiếm các lựa chọn căn cứ quân sự khác ở những nơi khác trên lục địa này, USNI News đưa tin hôm 20/04.
Trung Quốc hiện đang nắm giữ 82% khoản nợ ngoại quốc của nước Djibouti tính đến cuối năm 2016, theo một báo cáo AXIOS ngày 14/05/2018.
Ông Shawn Lin là một Hoa kiều sinh sống tại New Zealand. Ông cộng tác với The Epoch Times từ năm 2009, chuyên về các chủ đề liên quan đến Trung Quốc.
Thanh Tâm biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
